PCOS, symptomen, diagnose en zwangerschap

Het PCO-Syndroom komt vrij vaak voor. Naar schatting komt het voor bij tien tot vijftien procent van alle vrouwen. Dat is best veel. Zeker als je nagaat dat veel mensen hier nog nooit iets over hebben gehoord. Wat is dit syndroom precies? Wat zijn de symptomen? Zijn er specifieke oorzaken voor? Hoe wordt de diagnose gesteld? Is een zwangerschap mogelijk?

• Wat is PCOS?
• Wat houdt PCOS in?
• De Oorzaak van PCOS
• De symptomen van PCOS
• De diagnose
• PCOS en zwangerschap

Wat is PCOS?

De afkorting PCOS staat voor Polycysteus ovarium syndroom waarbij:

• Poly staat voor meerdere.
• Cysteus staat voor cysten bevatten.
• Ovarium staat voor eierstokken.

Wat houdt PCOS in?

Bij een normale menstruatie ontwikkelen zich in de eerste helft van de menstruatiecyclus enkele follikels (eiblaasjes) in de eierstokken. Meestal groeit er slechts één van deze follikels en komt deze tot ovulatie (eisprong). Bij vrouwen met PCOS is dit anders. Er vormen zich in de eierstok vaak meerdere kleine follikels, die maar moeilijk tot groei en ovulatie komen. Zo ontstaan er onderontwikkelde vochtblaasjes, die ook wel cysten worden genoemd.

De reden dat de follikels maar moeilijk tot groei komen en ovuleren komt doordat de hormonale waarden in het lichaam anders zijn bij vrouwen met PCOS. Het waarden van LH (luteïniserend hormoon, het hormoon dat de eisprong opwekt), soms ook testosteron en insuline (dat de bloedsuikerspiegel regelt) zijn bij vrouwen met PCOS verhoogt. De waarde van het FSH hormoon, het follikel stimulerende hormoon, is bij PCOS vrouwen te laag. Het gevolg van deze verhoogde en verlaagde waarden is dat menstruatie vaak langer uitblijft en dat vruchtbaarheid verminderd.

De Oorzaak van PCOS

Een echt duidelijke oorzaak van PCOS is niet bekend. Wel komt PCOS in sommige families vaker voor. Naast genetische factoren spelen echter ook externe factoren zoals gewicht een rol. Sommige vrouwen met aanleg voor PCOS en overgewicht krijgen PCOS. Een kleine gewichtsafname kan al leiden tot herstel van de eisprong. Naar deze erfelijke aanleg wordt onderzoek gedaan. Met meer kennis over de erfelijke aanleg kan PCOS wellicht in een vroeger stadium worden opgespoord.

De symptomen van PCOS

Er zijn veel verschillende symptomen te noemen bij deze aandoening. Maar lang niet iedere vrouw krijgt met al deze symptomen te maken. Vaak komt de diagnose PCOS pas nadat blijkt dat zwanger worden niet lukt. Ook blijft bij sommige vrouwen de menstruatiecyclus uit of is de menstruatiecyclus erg onregelmatig, in ieder geval minder dan eenmaal per zes weken. Andere symptomen van PCOS kunnen zijn:

• Overbeharing op o.a. benen, buik, borst en in het gelaat. Dit wordt ook wel hirsutisme genoemd.
• Overgewicht (vaak rondom het middel).
• Hyperpigmentatie van de huid.
• Kaalheid.
• Acne.
• Zogenaamde skin tags, kleine wratjes of vleesboompjes in de oksels, nek en hals, of in het gezicht.
• Insuline resistentie (suikerziekte).
• Hoge bloeddruk.
• Slaapapneu.

Vrouwen met PCOS kunnen naast deze verschijnselen ook klachten krijgen van emotionele aard. Veel verschijnselen zijn visueel zichtbaar waardoor een vrouw zich onzeker kan voelen. Dit kan zich uiten in laag zelfbeeld, zich afsluiten voor contacten, angst en soms zelfs een zware depressie.

De diagnose

Denk je zelf dat je wellicht PCOS hebt, dan kun je jezelf de volgende vragen stellen;

1. Is mijn menstruatie onregelmatig of blijft deze uit?
2. Heb ik veel last van acne, overbeharing, kaalheid, of heb ik een hoog testosterongehalte in mijn bloed?

Is het antwoord op deze beide vragen ja, dan zou het goed kunnen dat je PCOS hebt. Maar de diagnose stel je uiteindelijk niet zelf, dat doet een arts. Een arts bekijkt een de menstruatiecyclus van een vrouw in combinatie met een echobeeld van de eierstokken. Bij PCOS lijkt er wel een kralenkrans op de eierstokken te zitten. Ook wordt er door de arts gekeken naar het testosterongehalte en naar de waardes van LH en FSH in het bloed.

PCOS en zwangerschap

PCOS hoeft een zwangerschap niet uit te sluiten. Bij PCOS vrouwen met overgewicht zal het eerste advies afvallen zijn. Door (een deel) van het overgewicht te verliezen kan een menstruatiecyclus zich alweer herstellen. Mocht dit niet helpen, dan kan worden overgegaan tot het slikken van tabletjes of in een eventueel later stadium het spuiten van injecties. Maar ook hiervoor is afvallen belangrijk. Het verhoogt de kansen op een zwangerschap.