Essure-methode bij sterilisatie: toepassing en check

Elk jaar laten zo'n tienduizend Nederlandse vrouwen zich steriliseren. In vier van de tien gevallen wordt daarbij de zogenaamde Essure-methode toegepast. Daarbij worden, zonder operatie of narcose, veertjes in de eileiders geplaatst die de eileider doen dichtgroeien. Gyneacoloog Sebastiaan Veersema promoveerde bij VU Medisch Centrum op onderzoek rondom de Essure methode. Zijn vragen waren met name: is een echo net zo goed als een röntgenfoto om het resultaat te bepalen? En stel dat de sterilisatie onverhoopt mislukt, geeft dat dan extra kans op complicaties bij zwangerschap? Zijn onderzoek brengt vooral goed nieuws. Per jaar laten zo'n tienduizend Nederlandse vrouwen zich steriliseren. Bij vier op de tien vrouwen ofwel veertig procent van het totaal, gebeurt dit via de zogenaamde Essure-methode. Hierbij worden via de vagina veertjes in de eileiders geplaatst, waar polyester vezels in zitten. Door deze vezels groeit de eileider dicht, en blijven eicellen 'buiten de deur.' De Essure-methode heeft als pré dat het proces geheel vaginaal kan worden gerealiseerd zodat een operatie met bijbehorende buikwond plus litteken niet nodig is. Dit brengt ook met zich mee dat de vrouw die tot sterilisatie overgaat, niet met de noodzaak van narcose wordt geconfronteerd (een voordeel wat in feite ook weleens als nadeel zou kunnen worden beschouwd, bijvoorbeeld als de vrouw in kwestie tegen het proces opziet). Gynaecoloog Sebastiaan Veersema van het St. Antoniusziekenhuis Utrecht-Nieuwegein verdiepte zich tijdens promotieonderzoek in de toepassingsmogelijkheden én de mogelijke checks van het effect van de sterilisatie. Daaruit volgt nog meer goed nieuws.

Controle na sterilisatie: 'echo goed alternatief voor röntgenfoto'

Promovendus Veersema van het VU Medisch Centrum verdiepte zich onder andere in de controlemogelijkheden na afloop van de sterilisatie. Enkele maanden na de behandeling wordt gekeken of een sterilisatie succesvol is verlopen. Veersema's vraag daarbij was of echografie, populair uitgedrukt de 'echo', een goed alternatief is voor een röntgenfoto. Een echografie vindt plaats met behulp van geluidsgolven, terwijl het bij een röntgenfoto gaat om de niet geheel onschuldige röntgenstraling. Een echo is zowel eenvoudiger toe te passen, als minder potentieel schadelijk.

Slechts in 15% van de gevallen géén duidelijkheid

Veersema's conclusie was dat in een ruime meerderheid van de gevallen, namelijk 85%, een echo voldoende kan zijn. In de overige gevallen moet dus wel een röntgenfoto worden gemaakt, en wel als de echo niet duidelijk genoeg weergeeft of de behandeling met succes is uitgevoerd. Het onderzoek van de promovendus leidt ertoe dat praktisch alle klinieken in Nederland die sterilisatie aanbieden, echografie gaan gebruiken om vast te stellen of sterilisaties succes hebben gehad.

Na sterilisatie toch zwanger: meer kans op complicaties?

Net als bij andere vormen van sterilisatie, is het helaas niet uit te sluiten dat de sterilisatie niet succesvol verloopt. Met name kan het zijn dat de veertjes niet effectief in de eileiders geplaatst blijken. Het kan dan gebeuren dat een vrouw toch nog zwanger wordt. Een belangrijk punt dat Veersema ook onderzocht, is welke gevolgen een mislukte sterilisatie heeft voor de zwangerschap. Veersema: “Deze vrouwen lijken geen verhoogd risico op complicaties tijdens de zwangerschap te hebben.”

Essure: ook van mogelijk nut bij een IVF-behandeling

Een ander punt waarop Veersema zich richtte, is een minder voor de hand liggende vraag: is de Essure-behandeling geschikt voor gebruik bij vrouwen die een ivf-behandeling ondergaan? Dan ging het met name om vrouwen bij wie vloeistof uit de eileider voorkomt dat een bevruchte eicel zich in de baarmoeder kan nestelen, zodat de gewenste zwangerschap 'in de wielen wordt gereden'. Veersema's onderzoek wees uit dat het toepassen van de Essure-behandeling bij deze vrouwen, leidde tot een groter percentage aan succesvolle ivf-behandelingen. Dit omdat de Essure-methode immers de eileiders blokkeert en daarmee ook voorkomt, dat deze vloeistof toegang tot de baarmoeder kan krijgen. Voor de komende jaren, mogen we meer onderzoek van het VUmc verwachten op dit terrein.