De lengte van je baby op de termijnecho

Rond de 10e week van de zwangerschap wordt er een termijnecho gemaakt om de zwangerschapsduur/uitgerekende datum te bepalen. Deze worden berekend op basis van de Crown Rump Length (CRL), oftewel de kop-romplengte van de foetus. Dit is de lengte van de foetus gemeten vanaf de kruin tot het stuitje. Deze methode is veel betrouwbaarder gebleken dan het vaststellen van de termijn aan de hand van de eerste dag van de laatste menstruatie. De termijnecho wordt vergoed vanuit het basispakket van je zorgverzekering. Ook hoef je er geen eigen risico over te betalen.

Zelf je uitgerekende datum berekenen

Ben je zwanger en weet je de eerste dag van je laatste menstruatie (LM) nog? Dan kun je aan de hand daarvan je uitgerekende datum berekenen. Dit doe je door 40 weken (280 dagen) bij de LM op te tellen. Er zijn verschillende websites waarop je je uitgerekende datum automatisch kunt laten berekenen na het invullen van je LM en de lengte van je cyclus. Je krijgt dan een zwangerschapskalender te zien waarop je uitgerekende datum staat. Vaak krijg je ook te zien hoeveel weken en dagen je al zwanger bent, hoeveel weken je nog te gaan hebt tot je uitgerekende datum en zelfs wanneer de bevruchting waarschijnlijk heeft plaatsgevonden. Op dergelijke websites kun je je soms ook aanmelden voor een groepje/geboorteclub met vrouwen die rond dezelfde datum als jij zijn uitgerekend. Dit kan bijvoorbeeld op 24Baby.nl of op babybytes.nl.

De termijnecho

Vroeger berekende ook de verloskundige je uitgerekende datum op basis van je LM. Uit onderzoek is echter gebleken dat deze methode bij ongeveer 40% van de zwangerschappen niet betrouwbaar is. Dit komt doordat veel vrouwen hun LM niet meer weten, een onregelmatige cyclus hebben of een cyclus hebben die veel langer of korter is dan de gebruikelijke 28 dagen. Ook bij gebruik van de pil of eisprong bevorderende middelen kan deze berekening minder betrouwbaar zijn. Daarom wordt de termijn van de zwangerschap tegenwoordig vastgesteld door een echoscopische meting van de kop-romplengte van de baby. De echo waarbij dit gebeurt wordt de termijnecho genoemd. Meestal is dit de eerste echo die je tijdens je zwangerschap krijgt. De meest optimale zwangerschapsduur voor een termijnecho is van 8+4 tot en met 12+6 weken. Omdat de termijnecho meestal rond de 10e week na de eerste dag van je laatste menstruatie gemaakt wordt, wordt deze ook wel de 10-wekenecho genoemd. Tijdens de termijnecho kan blijken dat je korter of juist langer zwanger bent dan je dacht. De uitgerekende datum kan dus anders zijn dan de datum die je aan de hand van je LM had berekend.

Het zo betrouwbaar mogelijk vaststellen van de uitgerekende datum is heel belangrijk. Zo kan de verloskundige/gynaecoloog de ontwikkeling van je baby goed in de gaten houden. Ook weet men dan of de bevalling te vroeg begint (voor de 37e week van de zwangerschap) of juist te laat dreigt te beginnen (na de 42e week van de zwangerschap). Naast het vaststellen van de termijn wordt er tijdens de termijnecho ook gekeken of het hartje van de baby klopt en of er sprake is van een meerlingzwangerschap. Voor een (geschatte) zwangerschapsduur van 10 weken wordt er meestal een inwendige echo gemaakt en na 10 weken een uitwendige echo. De termijnecho is meestal de eerste echo die je krijgt. Soms wordt er een nog vroegere echo gemaakt. Maar deze is dan niet bedoeld om de termijn te bepalen, maar om te kijken of er geen sprake is van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap en om de vitaliteit van de zwangerschap te bepalen.

Curve

De eerste formule om de zwangerschapsduur te berekenen op basis van de CRL werd gerapporteerd door Robinson en Fleming in 1975. Deze wordt ook wel de Robinsoncurve genoemd. Sindsdien zijn er vele andere formules en bijbehorende referentiecurves gepubliceerd in wetenschappelijke artikelen. Toch is de CRL-referentiecurve van Robinson en Fleming nog steeds de meest gebruikte.

Er is geen duidelijkheid over welke formule nu het beste is voor de datering van de zwangerschap. Daarom wordt niet overal ter wereld dezelfde CRL-curve gebruikt om de duur van de zwangerschap te bepalen. Hierdoor zijn er in boeken en tijdschriften en op het internet verschillende curves en schema’s in omloop. De gebruikte curve hangt vaak af van de voorkeur van degene die de echo uitvoert, de curve die standaard ingeprogrammeerd is in de echoapparatuur, het beleid van het ziekenhuis of nationale richtlijnen. In Nederland wordt de Robinsoncurve gebruikt.

Lengte op termijnecho

De lengte van je baby op de foto van de termijnecho is niet de totale lengte van je baby, maar de Crown Rump Length (CRL), gemeten vanaf de kruin tot het stuitje. In werkelijkheid is je baby dus groter dan de lengte die op de termijnecho staat. De onderstaande tabel laat zien welke zwangerschapsduur en CRL met elkaar overeenkomen.


Sommige vrouwen ontdekken pas dat ze zwanger zijn als de optimale tijd voor de termijnecho al voorbij is. De zwangerschapsduur en uitgerekende datum kunnen dan nog wel vastgesteld worden door middel van een echo, maar niet meer alleen op basis van de meting van de CRL. Vanaf een zwangerschapsduur van 13+0 weken moeten naast de CRL ook de DBP (distantia biparietalis/bipariëtale diameter/breedte van de schedel) en HC (head circumference/hoofdomtrek) gemeten worden. Vanaf dan is de DBP namelijk betrouwbaarder om de termijn te bepalen dan de CRL. Omdat de DBP afhankelijk is van de vorm van het hoofd, wordt ook de HC gemeten. Deze is namelijk onafhankelijk van de vorm van het hoofd.