Knippen en scheuren tijdens een bevalling

Aan een bevalling houdt een vrouw soms een knip, soms een scheur over. Andere vrouwen blijven dan weer intact. Een knip (=episiotomie) of een scheur (=ruptuur) hebben echter ook nog gradaties.
Het verschil tussen een knip en scheur ...

• Een scheur ontstaat door een (te) grote druk gecombineerd met te weinig plaats om een kind te laten geboren worden.
• Een knip (ook wel episiotomie of daminsnede genaamd) is een insnijding in de bekkenbodemspieren waardoor de uitgang van het weke baringskanaal wordt verwijd.

Ruptuur of scheur

Naast een perineumruptuur (het stukje huid dat zich tussen de vagina en de anus bevindt) bestaat er ook een vaginaruptuur, labiaruptuur, clitorisruptuur en cervixruptuur.

Vaginaruptuur

• bij een microscopisch kleine scheur is hechting niet nodig.
• wanneer de scheur echter (hevig) bloedt, dient er toch gehecht te worden.

Labiaruptuur

• dit is een ruptuur ter hoogte van de labia minora (binnenste schaamlippen) en zelden de labia majora (buitenste schaamlippen).
• hechting is nodig om een branderig gevoel bij het plassen tegen te gaan.

Clitorisruptuur

• nauwkeurige hechting van de urethra is nodig om urine-incontinentie tegen te gaan.

Cervixruptuur

• dit is een scheur in de baarmoedermond.
• het kan voorkomen bij het gebruik van de forceps (verlostang) en de ventouse (de zuignap), maar ook bij het meepersen bij onvolledige ontsluiting.
• het grote gevaar is een scheur in grote bloedvaten.
• hechting gebeurt middels gebruik van een speculum.

Perineumruptuur

Een perineumruptuur bezit ook verschillende gradaties.
1e graad

• Enkel de perineumhuid is gescheurd. De onderliggende weefsels zijn intact.
• Het bloedt weinig en de vrouw heeft niet veel pijn.
• Wanneer het wel bloedt, is hechting noodzakelijk ter bevordering van het genezingsproces en om het bloeden te stoppen.

2e graad

• De perineumhuid en de bekkenbodemspieren (vaginawand, bindweefsel en spierweefsel) zijn gescheurd.
• In- en uitwendige hechting is nodig.

3e graad

• De perineumhuid, de bekkenbodemspieren zijn gescheurd tot in de anale sfincter.
• Dit noemt men ook een subtotaalruptuur.
• Hechting is nodig.

4e graad

• De perineumhuid, de bekkenbodemspieren en anale sfincter zijn gescheurd tot in het rectumslijmvlies.
• Dit noemt men een totaalruptuur.
• Hechting is noodzakelijk.

Episiotomie

Ook een episiotomie kan op verschillende manieren plaatsvinden.

Mediane episiotomie

• in de richting van de anus.
• het nadeel is dat wanneer men na deze knip toch verder scheurt, het in de richting van de anus plaatsvindt waardoor het risico op een totaalruptuur vergroot. Daarom dat men deze soort knip enkel zet wanneer er geen andere mogelijkheid is.
• het voordeel van deze knip is dat hechting en heling makkelijk is.

Mediolaterale episiotomie

• opzij van de anus, dus veel minder kans op doorscheuren richting anus.
• het voordeel is dat er een grotere episiotomie mogelijk is waardoor er meer ruimte is om het kind door te laten.

Laterale episiotomie

• eveneens opzij van de anus.
• Het nadeel is dat er minder ruimte is, daarom wordt deze soort knip pas gezet wanneer de 2 voorgaande knippen niet mogelijk was.

Afleidingsepisiotomie

• wordt gezet wanneer er reeds een scheur was.
• Dient dus ter preventie van verder inscheuren, vooral richting anus.