Zwanger worden - de eisprong (ovulatie)

De eisprong, ook wel ovulatie genoemd, is het moment waarop een rijpe eicel uit de follikel barst en er bevruchting van de eicel door de zaadcel of spermacel plaats kan vinden. De eisprong is voor de meeste vrouwen niet voelbaar hoewel sommigen een lichte buikpijn voelen. Wanneer je eisprong plaats vindt kan je achterhalen met behulp van de temperatuurmethode en veranderingen in de afscheiding. Een nieuw leven ontstaat op het moment dat een zaadcel samensmelt met een eicel. Voordat beiden elkaar echter ontmoeten heeft de zaadcel al een lange reis gemaakt. De conceptie vindt plaats in vier stappen: de eisprong, de bevruchting, de deling van de bevruchte eicel en de innesteling van de bevruchte eicel in de baarmoeder. In dit artikel wordt de eerste stap van dit proces beschreven, de eisprong.

De eicel

Wanneer een vrouw geboren wordt bezit zij over het algemeen genoeg eicellen voor haar gehele leven. Bij de geboorte heb je circa twee miljoen eicellen. Deze zijn echter niet allemaal geschikt voor een eventuele bevruchting waardoor dit aantal direct na de geboorte afneemt. Wanneer een meisje de puberteit bereikt heeft zijn er nog ongeveer 400.00 eicellen over. Van dit grote aantal zullen er ongeveer vier- tot vijfhonderd rijpen en vrijkomen tijdens de eisprong.

De meeste vrouwen hebben iedere maand een eisprong. De eisprong vindt plaats onder invloed van een stofje, het luteïniserend hormoon (afgekort tot LH) genoemd. LH wordt aangemaakt door de hypofyse, een klier in de hersenen. Elke maand beginnen circa 100 tot 150 eicellen te rijpen in met vocht gevulde blaasjes, welke follikels worden genoemd. Over het algemeen rijpt er iedere maand slecht één van deze follikels volledig. Wanneer deze eicel gerijpt is komt er wat van het hormoon oestrogeen vrij in de bloedbaan waardoor de overige eicellen hun rijping staken. Oestrogeen zorgt er tevens voor dat het weefsel dat de baarmoederwand bekleedt dichter wordt waardoor het geschikt wordt voor een embryo om zich in te nestelen en te ontwikkelen.

De eisprong

De eisprong vindt ongeveer halverwege de menstruatiecyclus plaats, circa 14 dagen voor je ongesteld moet worden. Hierbij barst het follikel met de rijpe eicel open waardoor de eicel vrij komt. De opengebarsten follikel wordt niet verwijderd maar ontwikkelt zich tot het corpus luteum, ook wel het gele lichaam genoemd. Dit gele lichaam produceert het hormoon progesteron dat er voor zorgt dat de bevruchte eicel in leven kan blijven totdat de placenta dit overneemt.

Wanneer de eicel losgeraakt is van de eierstok komt hij aan het uiteinde van de eileider terecht. De eileider vervoert de eicel vervolgens naar de baarmoeder. Wanneer de eicel vervolgens bevrucht wordt door een spermacel gebeurt dit dikwijls aan het uiteinde van de eileider. Indien een eicel niet binnen twaalf uur na de eisprong in contact komt met zaadcellen sterft de eicel af. De follikel (het gele lichaam) verdroogt dan, de bekleding van de baarmoederwand sterft af en vervolgens treedt de menstruatie op. Dit wordt veroorzaakt door een daling in de hoeveelheid progesteron.

De eisprong herkennen

De meeste vrouwen zijn zich niet bewust van de eisprong. Toch heeft ongeveer 25% van de vrouwen op het moment van de eisprong last van pijn in de onderbuik. Deze pijn wordt soms ook wel ovulatiepijn genoemd en wordt waarschijnlijk veroorzaakt door het bloed en vocht dat vrijkomt bij het openbarsten van de follikel.

Het is gemakkelijker je eisprong te herkennen aan veranderingen in je afscheiding omdat de ovulatiepijn niet bij iedereen en niet bij elke menstruatiecyclus optreedt. Net na de menstruatie heeft men over het algemeen vrij weinig afscheiding welke wel wat dikker en plakkerig is. Dit maakt het ondoordringbaar voor spermacellen. Hoe dichter men bij de ovulatie komt, hoe dunner en wateriger de afscheiding wordt zodat het gezonde sperma er gemakkelijk doorheen kan. Nadat de eisprong plaatsgevonden heeft wordt de afscheiding weer taaier en stugger.

Een andere manier om de eisprong te herkennen is de zogenaamde temperatuurmethode. Onder invloed van progesteron verhoogt de lichaamstemperatuur met circa 0.3 graden.