Zwangerschapscholestase: wat is het?

Jeuk tijdens de zwangerschap: een bekend en lastig fenomeen. Jeuk op je buik, je hele lichaam, je handpalmen en voetzolen, allemaal plekken waar je last van jeuk kunt krijgen als zwangere. De oorzaak kan bijvoorbeeld een droge huid zijn, een toegenomen hoeveelheid oestrogeen of galstuwing. In het laatste geval is er sprake van zwangerschapscholestase. Hoe herken je zwangerschapscholestase en wat zijn de risico’s van deze complicatie tijdens de zwangerschap?

De oorzaak van zwangerschapscholestase

Gal is erg belangrijk voor de vertering van vetten. Gal wordt door de lever gemaakt en in een verdikte versie in de galblaas bewaard. Vanuit de lever wordt gal, via de galgangen en galblaas, naar de darmen vervoerd.
Als het gal is uitgewerkt, wordt dit met de ontlasting mee uit het lichaam vervoerd. De galzouten worden in het laatste stuk van de dunne darm weer opgenomen en terug naar de lever gebracht.

Door een vernauwing of blokkade in deze galgangen vermindert de galstroom naar de darmen. Een verminderde galstroom resulteert in de opbouw van galzoutkristallen in het bloed van de moeder.

Wat zijn de klachten?

Zwangerschapscholestase ontstaat vaak in de laatste drie maanden van de zwangerschap. Het is een vervelende zwangerschapscomplicatie waarbij je last hebt van de volgende klachten:

• Jeuk (kenmerkend is de jeuk in de handpalmen en voetzolen)
• Verhoogde hoeveelheid galzouten in je bloed

Jeuk in de handpalmen en voetzolen

Als zwangere krijg je last van enorme jeuk. De jeuk kan zich over het hele lichaam bevinden, maar kenmerkend is toch wel de jeuk in de handpalmen en op de voetzolen. De jeuk wordt ’s nachts vaak erger en kan ondraaglijk zijn. Overigens is er meestal geen sprake van zichtbare uitslag van de huid. Door het krabben wordt de huid natuurlijk wel roder, maar er ontstaan geen bulten of blaasjes.

Galzouten in het bloed verhoogd

Uit bloedonderzoek blijkt dat de galzouten in het bloed sterk verhoogd zijn. Bij zwangerschapscholestase is dit vaak het enige symptoom in het bloed. Andere enzymen die bij gewone cholestase wel verhoogd zijn, hoeven bij zwangerschapscholestase niet in grotere hoeveelheden in het bloed voor te komen ( Alkylisch Fosfatase AF en gamma glutamyl transpeptidase GT).

Wat zijn de risico’s?

Risico’s zijn er met name voor de baby. Kinderen kunnen te vroeg geboren worden en er is een grotere kans op complicaties. Tevens is er een verhoogde kans op een doodgeboren kindje.

De behandeling van zwangerschapscholestase

Een arts zal altijd proberen de risico’s voor moeder en kind te verminderen. Vanwege de risico’s voor de ongeboren baby zal de bevalling vaak eerder ingeleid worden, meestal rond de 37á 38 weken. Verder zijn er medicijnen die de jeuk verminderen, zoals ursudeoxychol. Dit middel kan zonder problemen tijdens de zwangerschap worden voorgeschreven.
Mentholgel of -poeder kan aanvullend gebruikt worden ter verkoeling van de huid en vermindering van de jeuk.

Na de zwangerschap

Na de zwangerschap verdwijnen de klachten binnen enkele dagen. Je mag na de bevalling nog wel medicijnen tegen de jeuk innemen, omdat de jeuk niet direct verdwenen zal zijn.