Zwangerschapsjeuk: Jeukende bultjes op huid bij zwangerschap

Relatief vaak krijgen zwangere vrouwen te maken met zwangerschapsjeuk. De oorzaak van de zwangerschapsaandoening is niet bekend. Vrouwen krijgen vooral in het laatste trimester te maken met jeukende bultjes of puistjes op de buik, de romp en de ledematen. De ernstig jeukende bultjes veroorzaken vaak slaapklachten bij zwangere vrouwen, maar daarbuiten komen geen complicaties voor bij zwangere vrouwen en hun baby’s. In de meeste gevallen verdwijnt zwangerschapsjeuk snel na de geboorte van de baby, maar bij sommige vrouwen houden de goedaardige symptomen enkele weken tot maanden aan. Medicijnen, vochtinbrengende crèmes en lichttherapie verlichten de klachten van deze onschuldige zwangerschapsdermatose (huidaandoening veroorzaakt door een zwangerschap).

• Epidemiologie van aandoening bij zwangere vrouwen
• Oorzaken zwangerschapsjeuk
• Symptomen: Jeukende bultjes op huid
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling tijdens de zwangerschap
• Prognose en complicaties

Epidemiologie van aandoening bij zwangere vrouwen

Zwangerschapsjeuk komt relatief vaak voor en treft 1 op de 300 zwangerschappen.

Oorzaken zwangerschapsjeuk

De oorzaak van de goedaardige aandoening is onbekend, maar zwangerschapsgerelateerde jeuk (pruritus gravidarum) is mogelijk te wijten aan cholestase (zwangerschapscholestase), een aandoening waarbij een vrouw jeuk en geelzucht (icterus) heeft tijdens de zwangerschap. Sommige studies hebben verder echter aangetoond dat zwangerschapsjeuk vaker voorkomt bij vrouwen met een voorgeschiedenis van atopie. Deze vrouwen zijn gevoelig voor het ontwikkelen van eczeem (chronische huidziekte met droge huid en jeukende huid) en astma (chronische ontsteking van de luchtwegen in de longen).

Symptomen: Jeukende bultjes op huid

De aandoening begint meestal in het derde trimester maar de symptomen treden ook op in het eerste en tweede trimester. Daarnaast houden de klachten mogelijk nog enkele maanden na de bevalling aan. Op de buik, extensoroppervlakten (oppervlakten van de strekspieren) van de ledematen en soms op de romp verschijnen namelijk jeukende bultjes of puistjes. Deze huidkleurige tot rode bultjes of puistjes zijn meestal in groepjes aanwezig. Wanneer de bultjes of puistjes tot uiting komen, doen ze denken aan insectenbeten, maar elke dag groeien ze tot ze gemiddeld 0,5 tot 1 cm groot zijn. De huidletsels zijn al dan niet gericht op een haarfollikel. Verder hebben de letsels een centrale korst. De ontsierende huidletsels zijn verder vaak opengekrabd door de jeuk. Slaapstoornissen komen regelmatig voor als gevolg van de ernstige jeuk.

Diagnose en onderzoeken

Vrouwen die tijdens de zwangerschap (ernstige) jeuk en bultjes op de huid opmerken, gaan hiermee het best naar de arts. Zwangerschapsjeuk is vooral een klinische diagnose. De arts moet wel rekening houden met andere zwangerschapsaandoeningen en huidziekten en deze uitsluiten, zoals zwangerschapscholestase en schurft (besmettelijke huidaandoening veroorzaakt door een mijt). Daarom is ook een bloedonderzoek vereist. Verhoogde serum-IgE-waarden zijn bij een derde van de patiënten aanwezig. Verder bekijkt de arts grondig het lichaam om en dan vooral de ruimten tussen de huidplooien omdat hier mogelijk tekenen van schurft aanwezig zijn.

Behandeling tijdens de zwangerschap

De behandeling gebeurt met lokale steroïden en orale (via de mond ingenomen) antihistaminica (medicijnen tegen de jeuk). Verder verlicht de zwangere vrouw de klachten met het insmeren van de huid met crèmes die gebaseerd zijn op menthol of andere vochtinbrengende crèmes. Sommige zwangere vrouwen zijn bovendien gebaat met fototherapie (behandeling via licht). Enkele huishoudmiddeltjes zijn ook nuttig. De huid is gevoeliger bij een zwangerschap, en daarom opteren vrouwen het best voor een natuurlijke zeep. Ook het gebruik van wasmiddelen verminderen zwangere vrouwen het best, omdat de huid soms overgevoelig reageert op de wasmiddelen tijdens een zwangerschap. Loszittende kledij gemaakt van natuurlijke vezels zoals linnen en katoen dragen is tot slot aangewezen. Deze kledingstukken zorgen voor een natuurlijke verdampingswijze van het zweet en voorkomen huidirritatie.

Prognose en complicaties

De klachten verdwijnen meestal enkele dagen tot weken na de bevalling, maar sommige vrouwen kampen nog enkele maanden met klachten. De ziekte komt voorts mogelijk terug bij volgende zwangerschappen. Sommige wetenschappers geloven dat de aandoening geassocieerd is met een hogere foetale sterfte, maar deze stelling blijft controversieel.

Lees verder

• Pruritische zwangerschapsfolliculitis: Huiduitslag op romp
• Pemphigoid gestationis: Jeukende uitslag bij zwangere vrouw
• Zwangerschapscholestase: Jeuk & geelzucht bij zwangerschap
• Huid-, haar- en nagelproblemen tijdens zwangerschap