Polymorfe zwangerschapseruptie: Huiduitslag met jeuk op buik

Tijdens de zwangerschap maakt het lichaam erg veel veranderingen door, maar ook aan de huid is onderhevig aan enkele kleine wijzigingen. Meestal zijn deze gerelateerd met de hormonale wijzigingen in het lichaam en ontstaan weinig of geen klachten. Sommige vrouwen krijgen te maken met een ander huidprobleem, zoals polymorfe zwangerschapseruptie. Bij deze ziekte met onbekende oorzaak, ontstaan jeukende bultjes en soms ook blaasjes op de buik (huidstriemen), al komen de huidletsels ook voor op andere lichaamsgebieden. Deze milde aandoening is met medicatie te verhelpen. Na de bevalling verdwijnen de klachten volledig binnen de paar weken zonder blijvende complicaties voor de moeder en de baby(‘s).

• Normale huidklachten bij een zwangerschap
• Synoniemen van polymorfe zwangerschapseruptie
• Epidemiologie van zwangerschapsaandoening
• Oorzaak is onbekend
• Risicofactoren
• Symptomen: Huiduitslag met jeuk op buik
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van zwangere vrouw
• Prognose van aandoening
• Complicaties bij baby(‘s) en vrouwen

Normale huidklachten bij een zwangerschap

Tijdens de zwangerschap krijgen vrouwen sneller spider naevi (kleine bloedvaatjes die uit een bultje komen), melanocytische naevi (moedervlekjes), goedaardige bindweefselgezwelletjes en levervlekjes. De buik vertoont tevens een zwangerschapsstreep (linea nigra) en striemen (striae: rode en witte strepen op de huid). Minder bekend is dat ook ‘polymorfe zwangerschapseruptie’ kan ontstaan tijdens de zwangerschap.

Synoniemen van polymorfe zwangerschapseruptie

Een andere term voor polymorfe zwangerschapseruptie is ‘jeukzweren en zwangerschapsplaques'. Verder zijn Engelse benamingen ook gangbaar zoals ‘Polymorphic Eruption of Pregnancy’, ‘pruritic urticarial papules and plaques of pregnancy’ en de afkorting ‘PUPPP’

Epidemiologie van zwangerschapsaandoening

Circa 1 op de 160 vrouwen krijgt te maken met polymorfe zwangerschapseruptie.

Oorzaak is onbekend

De aandoening heeft een onbekende etiologie. Mogelijk houdt het verband met het uitrekken van de huid op de buik. Het uitrekken wekt een immuunrespons op door schade aan het bindweefsel. Normaal gezien zijn foetale cellen in lage hoeveelheden aanwezig in de bloedsomloop van de moeder. Een andere theorie meldt dat de foetale cellen in grotere hoeveelheden aanwezig is bij zwangere vrouwen met deze zwangerschapsdermatose (huidaandoening bij zwangere vrouwen). Deze verhoogde hoeveelheid houdt ook nog even aan tot na de bevalling.

Risicofactoren

Vrouwen met een blanke huidskleur zijn vaker getroffen dan zwangere vrouwen met een donkere huidskleur. Het risico is de ziekte is tevens groter bij een overmatige gewichtstoename, zoals bij meerlingenzwangerschappen. De polymorfe zwangerschapseruptie komt tot slot vaker voor bij vrouwen die zwanger zijn van een mannelijke foetus.

Symptomen: Huiduitslag met jeuk op buik

Zwangere vrouwen krijgen te maken met een huiduitslag die vooral tot stand komt in het laatste trimester van een eerste zwangerschap, maar bij circa 15% van de vrouwen starten de klachten onmiddellijk na de bevalling. De zwangere vrouw presenteert zich met erg jeukende bultjes die lijken op netelroos, plaques (grotere, verheven plekken) en af en toe kleine blaasjes. De letsels starten meestal op de buik (huidstriemen), maar breiden zich mogelijk uit naar de bovenarmen, de billen en dijen en soms ook de armen. De navel is vaak wel gespaard door de huiduitslag. Letsels op of boven de borsten zijn zelden aanwezig. Slaapstoornissen komen eveneens voor bij zwangere of net bevallen vrouwen door de ernstige jeuk.

Diagnose en onderzoeken

De geschiedenis en klinische bevindingen zijn meestal typerend bij vrouwen met polymorfe zwangerschapseruptie. Specifieke onderzoeken bestaan niet voor deze ziekte. Een huidbiopsie (stukje huidweefsel wegnemen en microscopisch laten onderzoeken) geeft tot slot geen specifieke informatie over de aandoening.

Behandeling van zwangere vrouw

De behandeling gebeurt met geruststelling, rijkelijk aangebrachte vochtinbrengende crèmes om de huid te kalmeren, milde lokale steroïden (op de huid aangebrachte krachtige ontstekingsremmers) en soms een kortstondige kuur met systemische steroïden. Verder zet de arts in de late zwangerschap mogelijk antihistaminica in tegen de jeuk, maar dit maakt de baby wel meer slaperig tijdens de bevalling.

Prognose van aandoening

Bij de meeste vrouwen zijn de symptomen vier tot zes weken na de bevalling verdwenen. Ook bij vrouwen bij wie de symptomen pas gestart zijn na de bevalling, zijn de symptomen verdwenen na enkele weken.

Complicaties bij baby(‘s) en vrouwen

De huiduitslag is voorts niet geassocieerd met een risico voor de moeder of de foetus. Heel af en toe lijdt de baby aan een milde vorm van de huiduitslag, maar de symptomen verdwijnen dan snel. De ziekte is wel geassocieerd met lage maternale serum cortisolspiegels. Polymorfe zwangerschapseruptie komt tot slot slechts zelden voor bij volgende zwangerschappen. Wanneer de ziekte dan toch verschijnt bij een volgende zwangerschap, zijn de symptomen mild.

Lees verder

• Huid-, haar- en nagelproblemen tijdens zwangerschap
• Zwangerschapscholestase: Jeuk & geelzucht bij zwangerschap
• Zwangerschapsjeuk: Jeukende bultjes op huid bij zwangerschap
• Pruritische zwangerschapsfolliculitis: Huiduitslag op romp