Het HELLP-syndroom: oorzaken, symptomen en behandeling

Een van de ernstigere complicaties die tijdens de zwangerschap kunnen voordoen, is het HELPP - syndroom. HELPP is een ernstige vorm van zwangerschapsvergiftiging of ook wel pre - eclampsie genoemd. Het artikel zal gaan over de symptomen, oorzaken en de behandeling van HELPP. Tevens word je ook duidelijk gemaakt wat het verband is met zwangerschapsvergiftiging en hoe je deze twee aandoeningen van elkaar kan onderscheiden.

Wat is het HELPP - syndroom?

HELPP staat voor Hemolysis Elevated Liver enzymes and Low Platelets(hemolyse, gestoorde leverfunctie en weinig bloedplaatjes). Het syndroom heeft voor zowel de moeder als de pasgeborene/ongeborene ernstige gevolgen en vraagt een snelle en efficiënte behandeling.Het HELLP - syndroom is een ernstige complicatie van pre - eclampsie en wordt ook wel zwangerschapsvergiftiging genoemd. Zwangerschapsvergiftiging gaat gepaard met hoofdpijn, hoge bloeddruk en een verhoogde concentratie eiwit in de urine. HELLP kan voortkomen uit pre - eclampsie maar ook na een voorspoedige zwangerschap. Vanwege de hoge mortaliteit voor moeder en kind is het zeer belangrijk dat men hiervoor voldoende aandacht heeft. Bij vermoeden van HELLP zal de huisarts de urine onderzoeken op eiwitten en de bloeddruk van de zwangere meten. Ook na de bevalling is er nog steeds gevaar, de eerste 48 uur zijn het meest kritiek

Symptomen

De meest belangrijke aanwijzingen van HELLP zijn de bovenbuikklachten die opeens kunnen optreden. Hieronder vallen pijn in de bovenbuik of pijnlijk band - gevoel. De oorzaak hiervan ligt aan de verminderde doorstroming in de lever en nieren. Deze klachten komen meestal samen met de typische hoge bloeddruk die in de zwangerschap voorkomt. De huisarts moet bij het meten hiervan letten op de resultaten van de voorgaande bloeddrukken. Als er een afwijking naar boven te zien is, moet men alert zijn voor pre - eclampsie en HELLP. Een bijkomende eiwitonderzoek van de urine is dan aangewezen. In de helft van de gevallen komt er ook oedeem en hoofdpijn voor. Bij vergaande eclampsie en HELLP, kunnen er insulten(stuipen) optreden en veroorzaken ze trekkingen van de armen en benen waarbij de vrouw in de coma kan raken. De nieren en de lever kunnen ernstige schade lijden. Ook voor de foetus is dit een levensbedreigende situatie waarbij er kans is op placentaloslating en sterfte.

HELLP kan alleen ontdekt worden via een bloedonderzoek waar men kijkt naar het hemoglobinegehalte, leverenzymen, nierfunctie en de stolling. Bij het HELLP - syndroom is er een gestoorde nierfunctie, verhoogde leverfuncties en hemolyse(afbraak van rode bloedcellen). Typisch is de verhoogde bloeddruk (hypertensie), een verstoorde eiwitconcentratie in de urine komt in slechts 5% - 15% van de gevallen voor.

Behandeling van HELLP

De placenta is meestal de oorzaak van HELLP en vaak zal een beëindiging van de zwangerschap de enige optie zijn tegen het HELLP - syndroom. Deze erg drastische behandeling kan grote psychische gevolgen hebben op lange termijn voor beide partners, het is dan ook erg belangrijk hen hierin goed te begeleiden. De kans op herhaling is 14% bij een volgend zwangerschap voor pre - eclampsie, voor het HELLP - syndroom ligt dit cijfer op 3%. Andere, minder drastische, behandelingen kunnen ook voorgeschreven worden. Veelal wordt aan de vrouw gevraagd strikte bedrust te houden, dit zorgt ervoor dat de baby voorzien wordt van energie en de moeder zich niet teveel moet inspannen. Een aanvulling hierop kan medicatie zijn, deze houden de bloeddruk onder controle.

Wat zijn de mogelijke gevolgen?

Zowel pre - eclampsie als HELLP hebben een enorme invloed op het leven van de vrouw en haar partner en andere kinderen.
De klachten, langdurige bedrust en de onzekerheid kunnen een grote rol gaan spelen in het gezin. In sommige gevallen leidt het tot vroeggeboorte en kunnen ze te kampen krijgen met gevoelens van rouw, schuld en verlies. De lichamelijke klachten kunnen snel verdwijnen en dit meestal tot een jaar na de bevalling, maar de psychische gevolgen kunnen nog lang nazinderen.
Erover praten met lotgenoten, de huisarts en het gezin kan een goede steun zijn in dit proces.