Zwanger: HELLP-syndroom verschijnselen

Het HELLP-syndroom is de acute vorm van zwangerschapsvergiftiging en kan zeer ernstige gevolgen hebben. De lever werkt niet goed meer en bloedplaatjes breken te snel af. De bloedstolling raakt verstoort en de moeder kan toevallen krijgen. Dit is een zeer gevaarlijke situatie voor zowel moeder als kind. Het HELLP-syndroom wordt in de volksmond ook wel zwangerschapsvergiftiging genoemd, maar het HELLP-syndroom is niet exact hetzelfde als zwangerschapsvergiftiging. Zwangerschapsvergiftiging komt nog relatief vaak voor bij zwangeren, namelijk bij ongeveer 10 op de 3000 zwangeren. Het HELLP-syndroom en zwangerschapsvergiftiging zijn niet exact hetzelfde, omdat het HELLP-syndroom de acute gevolgen zijn van zwangerschapsvergiftiging. Vanuit medisch oogpunt beschouwd is er sprake van zwangerschapsvergiftiging als een zwangere complicaties krijgt als gevolg van een te hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap. Deze problemen ontstaan meestal na de 20e week, en vaak rond de 24e zwangerschapsweek. De medische benaming voor hoge bloeddruk is hypertensie. Door zwangerschapshypertensie kan zwangerschapsvergiftiging (zwangerschapstoxicose) ontstaan. Toxicose betekent 'vergiftiging.' Hoge bloeddruk gedurende de zwangerschap kan voor (ernstige) complicaties zorgen. Als je zwanger bent wordt regelmatig je bloeddruk gecontroleerd om complicaties te voorkomen en om de risico's voor je baby en voor jou, zo klein mogelijk te houden.

Wat is het HELLP-syndroom?

Het HELLP-syndroom is de afkorting van: Hemolysis Elevated Liverenzymes Low Platelets. Wat betekent dit inhoudelijk?

• Hemolysis: de bloedafbraak is verhoogd
• Eelevated Liverenzymes: er zitten teveel leverenzymen in het bloed
• Low Platelets: er zijn te weinig bloedplaatjes

Omdat er te weinig bloedplaatjes zijn, zijn er problemen met de bloedstolling.

Verschijnselen HELLP-syndroom

Verschijnselen van het HELPP-syndroom zijn niet altijd direct te herkennen. Verschijnselen kunnen zijn:

• pijn in de bovenbuik rechts
• pijn in de bovenkant van je buik
• pijn bovenin je rug/vaak tussen de schouderbladen in
• hoofdpijn
• opgezwollen gezicht
• vocht vasthouden
• in korte tijd gewicht aankomen door vocht vasthouden
• misselijk
• overgeven
• het gevoel dat er een band om je hoofd zit
• het gevoel dat er een band om je buik zit
• je niet goed kunnen concentreren
• lichtpuntjes of sterretjes zien of lichtflitsen
• prikkelend gevoel of tintelingen in de vingers
• je niet lekker voelen maar je weet niet waardoor

Hoe weet je of je HELLP-syndroom hebt?

Dat weet je niet zomaar maar als je je niet lekker voelt en een van de bovengenoemde verschijnselen hebt moet je dit melden bij je verloskundige of arts. Er zullen dan wat eenvoudige onderzoekjes worden uitgevoerd waardoor snel duidelijk wordt of je inderdaad zwangerschapsvergiftiging of zelfs HELLP-syndroom hebt.

• je bloeddruk wordt gemeten
• je urine wordt gecontroleerd
• indien nodig wordt ook je bloed nagekeken

Onderzoeksresultaten

Het HELLP-syndroom kan worden vastgesteld door medisch onderzoek. Men zal je bloeddruk meten en je urine controleren. Wat kan worden aangetroffen?

• eiwit in de urine
• hoge bloeddruk
• problemen met de bloedstolling

HELLP-syndroom, wat nu?

Als je HELLP-syndroom hebt wordt je opgenomen in het ziekenhuis. Daar wordt gezorgd voor voldoende rust en er is continu controle van jouw gezondheid en van je baby. Het HELLP-syndrom is risicovol voor zowel moeder als kind. Daarom wordt met elektronische apparatuur, CTG (cardiotocograaf) en echo, zoveel mogelijk bijgehouden. De cardiotocograaf registreert onder andere de hartslag van de baby. Daar aan kan men bijvoorbeeld zien of de baby voldoende zuurstof krijgt. Regelmatig word je bloeddruk gecontroleerd en je kunt medicijnen krijgen om de bloeddruk omlaag te brengen, onder andere om zogenaamde eclampsie-aanvallen te voorkomen. Eclampsie-aanvallen zijn te vergelijken met epilepsie-aanvallen. Het zijn een stuipen als gevolg van hersenoedeem. De moeder krijgt ernstige spierkrampen tijdens zo'n aanval. Het komt voor dat kinderen daardoor in de baarmoeder overlijden. Artsen doen er alles aan om het HELLP-syndroom zo snel mogelijk te genezen. In het merendeel van de gevallen lukt dit binnen 2 dagen.

Kind met spoed halen

Soms wordt gekozen om de baby met spoed ter wereld te brengen als de moeder HELLP-Syndoom heeft. Men kiest er dan voor om de bevalling in te leiden of om de baby met een keizersnee te halen. Men besluit tot een spoedgeboorte als de moeder (en/of het kind) anders teveel risico lopen.

Risico's HELLP-syndroom

De risico's van HELPP-syndroom zijn ernstig. De moeder en/of het kind kunnen overlijden. Omdat er problemen zijn met de bloedstolling, lever en nieren, kan de moeder zo ernstig ziek worden dat ze toevallen/stuipen krijgt en ook komen inwendige bloedingen voor. In de meeste gevallen loopt het echter goed af, dankzij goede medische behandeling en bijtijds handelen. Stel dus geen zwangerschapscontroles uit.

Wat kun je zelf doen om HELLP-syndroom te voorkomen?

• ga altijd naar de controles van je verloskundige en sla ook geen enkele bloeddrukcontrole over
• eet niet te veel zout tijdens de zwangerschap
• roken tijdens de zwangerschap verhoogt de kans op hypertensie en op andere schadelijke problemen
• probeer niet te veel en niet te snel aan te komen als je zwanger bent
• leef gezond
• als je veel vocht vasthoudt, of andere klachten hebt, neem dan contact op met je huisarts of verloskundige. Als je veel vocht vasthoudt zie je dit meestal ook terug op de weegschaal. Meld snelle gewichtstoename bij je huisarts of verloskundige
• als je een (of meer) van de verschijnselen van het HELLP-syndroom hebt, neem dan meteen contact op met een huisarts of je verloskundige

Lees verder

• 26 tot 40 weken zwanger. Ontwikkeling van de zwangerschap
• Zwanger: 40 weken en bevalling
• Hoofdpijn tijdens de zwangerschap
• De pijn van weeën bij de bevalling herkennen
• Zwanger: 13 tot 25 weken. Ontwikkeling