Burn-out, wat is het?

Het is inmiddels een algemeen bekend begrip. Burn-out. Klachten die niet lichamelijk zijn, maar wel lichamelijk kunnen worden. Vroeger sprak men van overspannenheid en tegenwoordig worden deze twee nog wel eens verward. Een burn-out kun je door verschillende redenen oplopen en het herstelproces kan soms erg lang duren. Het herstel is afhankelijk van de klachten en hoe lang zich een burn-out procesmatig heeft ontwikkeld. Je krijgt het niet van de ene op de andere dag. Een burn-out is een sluiper, die langzaam bezit van je neemt.

Wat is een burn-out en wat zijn de klachen?

Een burn-out is een psychische aandoening. Een term voor het gevoel opgebrand te zijn. Dit houdt in dat iemand met een burn-out zich opgebrand voelt, zich lusteloos en vermoeid voelt en het lastig vindt om nieuwe energie te vinden. Dit opgebrand zijn heeft emotioneel veel gevolgen, zo kunnen indrukken niet meer verwerkt worden of kan iemand met burn-out niet meer functioneren, omdat hij of zij geen plek kan geven aan de prikkels en overvolheid van zijn of haar brein. Dit is erg verwant aan een depressie of overspannenheid, hoewel het bij deze laatste ontstaat doordat iemand te lang gespannen is geweest en niet heeft kunnen ontspannen.

Hoe kun je het krijgen?

Iemand met een burn-out heeft een aanslag gepleegd op zijn lichaam en geest. Dit kan een tijdsbestek hebben van enkele maanden tot enkele jaren. Een lange tijd van overbelasting, frustratie en stress eisen uiteindelijk zijn tol. Het resultaat hiervan is dat iemand zo uitgebrand raakt dat hij of zij geen balans meer kan vinden in zijn of haar leven.

Een burn-out kan men krijgen door een thuissituatie waarin deze persoon zich niet lekker voelt, stress of frustraties op het werk. Overwerken kan een belangrijke oorzaak zijn. Uit onderzoek blijkt dat het door veel verschillende dingen kan komen en zo is iedere burn-out weer anders. Risicogroepen zijn vaak oudere werknemers ten opzicht van jongere werknemers. Zo zijn er ook weer risicovolle beroepen (beroepen waarbij lange tijd stress en overbelasting plaats vindt). Mensen die perfectionistisch zijn en de lat erg hoog leggen, hebben veelal te maken met een burn-out.

Een burn-out groei geleidelijk, waarbij het bijna altijd zo is dat de persoon de symptomen te laat ziet. Iets sluipt er in opeens is het teveel. Iemand met een burn-out merkt dan pas dat hij steeds vermoeider, lusteloos of zelfs depressief is. Het gaat dan niet meer en er is geen energie meer te behalen uit ontspannen dingen, omdat iemand overvol zit.

Wat is het herstel?

In tegenstelling tot overspannenheid is een burn-out veel moeilijker te genezen, omdat het dieper zit. Het herstel is daarom bijna altijd om de oorzaak weg te nemen van de stressfactoren. Is het werkgerelateerd dan moet de oorzaak weggenomen worden, wat er soms in resulteert dat men zelfs een andere baan moet gaan zoeken. Mensen die een lange tijd in een slechte relatie zitten en ineens gaan scheiden of het gevoel krijgen niet meer weg te kunnen, kunnen op een gegeven moment niet meer overzien en vallen dan ook in een burn-out.

Soms gaat een burn-out gepaard met een depressie. In dat geval kan er niet alleen naar de oorzaak worden gekeken, maar kan bijvoorbeeld een psycholoog ook met deze persoon in gesprek gaan om de oorzaak te achterhalen en weg te nemen.

Na een burn-out

Mensen die een burn-out hebben gehad, zullen na het herstel niet snel meer de oude zijn. Veelal betekent dit dat iemand emotioneel erg is veranderd, stressfactoren niet meer aan kan of zijn hele leven op de schop moet gooien om opnieuw uit vinden wie hij of zij is. In zeer extreme gevallen lijdt dit er soms onder dat partners na jaren toch niet meer met elkaar kunnen samenleven omdat de persoon met een burn-out zo veranderd is.

Slechts tien procent van werkend Nederland heeft een burn-out, het is niet iets om elke dag bij stil te staan, maar mocht je zelf tekens herkennen of denken dat je misschien ook een burn-out kunt hebben, denk dan nog eens goed na en zoek eventueel hulp.