Bril, lenzen of toch laseren?

1 Op de 10 kinderen heeft hulp nodig bij het zien, en bij 30-jarigen is dat aantal al gestegen naar 4 op de 10. Dus een redelijke kans dat dit jou ook overkomt. En wat doe je dan, ga je voor een bril, lenzen of laat je je toch laseren. Aan elke optie zitten voordelen en nadelen vast.

Bijziend en verziend

Sommige mensen hebben moeite met het scherp zien van voorwerpen in de verte, anderen hebben juist weer moeite met voorwerpen dichtbij. De eerste categorie die ik noemde zijn bijziend, de tweede categorie is verziend.
Verziendheid houdt in dat een persoon in de verte prima scherp ziet, maar juist dichtbij moeite heeft om voorwerpen scherp te zien. Dit komt doordat de lens van onze oog het licht bij verziende mensen niet op de juist manier afbuigt. Lichtstralen bereiken het oog loodrecht, en door de bolle lens van ons oog worden ze zo afgebogen dat ze op één punt van het netvlies terecht komen. Doordat alle lichtstralen in hetzelfde punt samenvallen, ontstaat een scherp beeld, maar bij verziende mensen komen de lichtstralen pas achter het netvlies op hetzelfde punt. Dit komt doordat de lichtstralen te weinig afgebogen worden, omdat de lens van het oog niet bol genoeg kan worden.
Bij bijziende mensen worden lichtstralen juist te veel afgebogen, waardoor ze voor het netvlies al samenkomen. Ook dan heb je dus last van een onscherp beeld, maar dan bij voorwerpen ver weg.

De bril

Werking

Een bril compenseert het tekort of juist het teveel aan bolling van de ooglens. Wanneer je last hebt van verziendheid, heb je een een bril met positieve, dus bolle, lenzen nodig. Een bril met positieve lenzen buigt de lichtstralen voordat ze de ooglens bereiken, al naar binnen toe, waardoor het tekort aan bolling bij verziende mensen gecompenseerd wordt.
Bij bijziende mensen is de werking weer omgekeerd. Zij hebben een bril nodig met negatieve lenzen, dus holle lenzen. Deze buigt de lichtstralen voordat zij de ooglens bereiken juist weer naar buiten toe, waardoor het teveel aan bolling van de ooglens bij bijziende mensen gecompenseerd wordt.

Voordelen bril

• De brillen tegenwoordig hebben een hoog draagcomfort
• Een bril heb je zo opgedaan of afgedaan
• Een bril is, natuurlijk afhankelijk van het merk, goedkoper dan lenzen en laseren
• Een bril kan je een bepaalde uitstraling geven

Nadelen bril

• Een bril kan een vervelend gevoel geven op de neus of de oren
• Bij een val of ongeluk kunnen de glazen kapot gaan en je in het gezicht verwonden
• Je ziet alleen door het midden van de bril optimaal
• Je bril laat je voorwerpen op een bepaalde afstand scherp zien, maar op andere afstanden zul je je extra moeten inspannen om scherp te zien, wat weer tot verdere achteruitgang van de ogen kan leiden
• Bij het sporten is een bril lastig
• Glazen kunnen beslaan

Contactlenzen

Werking

Een contactlens werkt volgens hetzelfde principe als een bril: Door een holle of juist bolle lens worden de lichstralen afgebogen, naar binnen of naar buiten. Dus bij een te bolle lens, bijziendheid, wordt een holle lens gebruikt, en bij een te weinig bolle lens wordt een bolle lens gebruikt. Het grote verschil tussen de contactlens en de bril zit hem natuurlijk in de manier waarop ze bevestigd worden. Waar de bril ruim voor het oog geplaatst wordt, wordt de lens op het oog geplaatst.
Een harde lens hoort het oog niet 'echt' te raken, maar drijft op een laagje traanvocht. Wanneer de lens rechtstreeks op het hoornvlies zou zitten, zou het oog niet genoeg met zuurstof in aanraking komen. Dit ligt weer anders bij zachte lenzen.

Soorten lenzen

Contactlenzen kun je grofweg in twee groepen onderverdelen: Harde lenzen en zachte lenzen. Harde lenzen zijn, de naam zegt het al, een stuk minder soepel dan zachte lenzen. Ze zijn ook een stuk kleiner en zijn niet groter dan de iris. Tussen een harde lens en het hoornvlies zit ruimte, waardoor je gemakkelijk voelt of er een vuiltje zit. Bij een zachte lens is dit weer veel moeilijker te voelen, omdat een zachte lens meer in aanraking komt met hoornvlies. Zachte lenzen nemen namelijk vocht op, en zo ook het traanvocht. Hierdoor verkrijgen ze hun soepelhuid, en doordat ze het traanvocht opnemen sluiten ze direct aan op het hoornvlies. Harde lenzen gaan soms wel tot 3 jaar mee en daardoor zijn ze relatief goedkoop. Een harde lens is vaak wel minder comfortabel en goed te voelen wanneer je hem draagt, terwijl een zachte lens niet meer te voelen is wanneer die gedragen wordt. Ook heb je bij harde lenzen meer kans je lens kwijt te raken, doordat ze gemakkelijker uit je oog vallen. Een harde lens is wel beter zuurstofdoorlatend dan een zachte lens, wat weer gezonder is voor je oog.
Wanneer je overdag geen lenzen wilt dragen, kun je kiezen voor nachtlenzen. Dit zijn harde lenzen die je alleen 's nachts draagt. Ze hebben een speciale vorm, waardoor ze de vorm van het hoornvlies iets veranderen. Hierdoor kun je zo'n anderhalve dag weer scherp zien.

Voordelen lenzen

• Contactlenzen zijn niet zichtbaar en veranderen dus niets aan je uiterlijk
• Met lenzen kun je van alles doen: Sporten, zwemmen enzovoort
• Lenzen zijn niet alleen in het midden scherp, maar over over het gehele gezichtsveld

Nadelen lenzen

• Het indoen van lenzen kan nogal wat oefening vergen en is vooral in het begin lastig
• Niet ieder oog is geschikt voor lenzen, bijvoorbeeld wanneer je niet voldoende traanvocht aanmaakt, terwijl een bril door Iedereen kan worden gedragen
• Een lens kan verschuiven
• In een te droge omgeving kan het hoornvlies uitdrogen
• Een lens zou een bindvliesontsteking kunnen veroorzaken

Laseren

Werking

Bij het ooglaseren wordt er met een laser een miniscule hoeveelheid weefsel van het hoornvlies weggeschraapt of verdampt. Op die manier wordt het hoornvlies boller of vlakker gemaakt, zodat er na de behandeling geen afwijking meer is. Het hoornvlies bestaat uit vijf lagen, en er wordt weefsel weggehaald uit de derde laag, die de Stroma heet. Wanneer je aan verziendheid lijdt zal deze laag boller gemaakt worden, en bij bijziendheid wordt de laag vlakker gemaakt.
Laseren is niet voor iedereen geschikt. Je mag geen ooglaserbehandeling ondergaan wanneer je:

• Zwanger bent
• Een oogontsteking hebt of een oogaandoening
• Reuma hebt
• Een lui oog hebt
• Staar hebt
• Suikerziekte hebt

Voorafgaande aan de ingreep krijg je een uitgebreid vooronderzoek, waarin wordt gekeken of je in aanmerking komt voor een ooglaserbehandeling. Zo'n 20 procent van de mensen wordt uiteindelijk afgewezen, omdat ze niet het gewenste resultaat kunnen bereiken met zo'n behandeling, of niet aan de voorwaarden voldoen. Ook wordt in het onderzoek de afwijking van het hoornvlies vastgesteld.
Wanneer je geschikt bent bevonden voor de behandeling, kun je kiezen uit verschillende methodes. Twee veelgebruikte methodes zijn de Lasek en de Lasik methode.
Bij de Lasek methode wordt het oog eerst verdoofd met oogdruppels. Vervolgens wordt de bovenste laag van het hoornvlies losgeweekt met behulp van een alcoholoplossing. Hierna wordt het opzij geschoven. Met een laser wordt dan een deel van de Stroma vewijderd, waarna het bovenste deel van het hoornvlies weer teruggeplaatst wordt. Na deze behandeling dien je wel een contactlens te dragen die beschermt tegen invloeden van buitenaf, als stof. Voordat je volledig hersteld bent, gaan er wel een paar weken overheen.
Bij de Lasik methode wordt het oog weer verdoofd met oogdruppels. Met een mesje wordt het bovenste deel van het hoornvlies losgesneden, en het wordt omgeklapt, zodat de Stroma weer bloot ligt. Hierna wordt het met de laser in de gewenste vorm gesmeden, waarbij een deel van het weefsel verdampt. Dan wordt het weggesneden deel weer teruggeklapt. Het herstel is snel, maar in de periode van het herstel is het hoornvlies wel extra kwetsbaar, omdat het bovenste deel van het hoornvlies dat was weggesneden onbeschermd is.
De risico's van de behandeling zijn heel erg klein, maar ze zijn er wel. Zo kan het oog over- of ondergecorrigeerd worden, wanneer er teveel weefsel wordt weggehaald. Ook lichtgevoeligheid of nachtblindheid komt voor. Infecties komen haast niet voor, wanneer je je oog goed schoon houdt met de oogdruppels die je meekrijgt is de kans op een infectie nagenoeg nul.
Wanneer toch niet helemaal aan het beoogde resultaat is voldaan, voeren de meeste klinieken gratis een nieuwe behandeling uit.

Voordelen ooglaseren

• Het resultaat is blijvend
• Niet meer aan het in- en uitdoen van je lenzen hoeven te denken
• Geen last van irritatie of verschuivingen die je bij een bril of lenzen wel kunt hebben
• Sporten zonder je druk te maken over het verliezen van je bril of lenzen

Nadelen ooglaseren

• Er hangt een aardig prijskaartje aan
• In sommige gevallen wordt het gewenste resultaat niet bereikt waardoor er een nabehandeling nodig is
• Er is een kleine kans op complicaties of infecties
• Na de behandeling kun je last krijgen van een verminderde productie van traanvocht
• Ooglaseren is niet voor iedereen geschikt