Natuurgeneeswijze - Natuurgeneesmiddelen

Natuurgeneeswijze - Natuurgeneesmiddelen Natuurgeneeswijze -het gebruik van natuurgeneesmiddelen zoals kruiden, planten en mineralen voor allerlei klachten, aandoeningen en ziektes- is al eeuwen oud. In de 5e eeuw stond de ontwikkeling van de Natuurgeneeskunde stil, maar dit kwam later weer tot grote bloei. Natuurgeneeswijzen als ayurveda, homeopathie, fytotherapie, orthomoleculaire geneeskunde en mesologie hanteren fytotherapeutica c.q. geneeskrachtige natuurlijke middelen, kruiden/planten en kruidentherapie.

Natuurgeneeswijze - Natuurgeneeskunde

Natuurgeneeswijze of natuurgeneeskunde en de toepassing van natuurmiddelen of plantaardige middelen ter bevordering van de gezondheid en genezing van aandoeningen en ziektes, is al eeuwenoud. Deskundigen op dit gebied geven aan dat de mensheid van ca. 300.000 jaar geleden een intensieve band had met de natuur. Het is zeer aannemelijk dat dit heeft geleid tot het gebruik van natuurlijke i.c. plantaardige, dierlijke en minerale middelen om zo gezond mogelijk te blijven en verschillende klachten, aandoeningen en ziektes te bestrijden. Hieronder wordt een kort overzicht gegeven van eeuwenoude bronnen die melding maken van natuurgeneeskundige belangstelling en het gebruik van Natuurgeneesmiddelen Geneeskrachtige Kruiden en Plantaardige middelen.

Natuurlijke middelen

Natuurgeneeskunde en het gebruik van natuurlijke middelen, gaat meer dan 5000 jaar terug. Er zijn in verschillende landen aanwijzingen en bronnen gevonden die getuigen van het gebruik van natuurlijke middelen die als natuurgeneesmiddelen werden toegepast.

Plantaardige geneesmiddelen in Mesopotamië

In Mesopotamië zijn kleitabletten gevonden met een beschrijving, receptuur van plantaardige geneesmiddelen.

Ayurveda: Natuurgeneeswijze India

In India stond de ayurvedische geneeskunde al vroeg op hoog niveau. Ayurveda wordt (vooralsnog) beschouwd als de oudste natuurgeneeswijze ter wereld, met een heel lang bestaand uitgewerkt medisch systeem van vóór de 7e eeuw v.Chr.

Geneeskrachtige natuurmiddelen in Egypte

In Egypte heeft men papyrusrollen gevonden met vermeldingen over de geneeskrachtige natuurmiddelen van zowel dierlijke als plantaardige middelen.

Geneeskrachtige kruiden in China

In China trof men de zogenaamde 'orakelbotten' aan. In deze botten van dieren stonden recepten van geneeskrachtige kruiden gekrast. In China was er al vroeg sprake van natuurgeneeskunde en medische kennis op hoog niveau. Zowel wat betreft de kennis van het menselijk lichaam als de vaardigheden om een juiste diagnose te stellen. In geschriften werd de kennis van Natuurlijke geneesmiddelen en bestanddelen van planten, dieren en mineralen vastgelegd. Een zeer opmerkelijk gegeven is dat er in China al 800 jaar vóór de Europese uitvinding van de drukpers Chinese kruidenboeken werden gedrukt. Vergeleken met 5000 jaar geleden, lijken de traditionele apotheken niet of nauwelijks veranderd. De traditionele natuurgenezers gebruiken ongeveer 7000 planten volgens vaststaande formules. Apothekers geven heden ten dage in China individueel bereide mengsels mee. De patiënt krijgt dan papieren zakjes mee met een voorraad voor max. 2 weken (14 zakjes). Soms wordt van dit mengsel poeders of pillen gemaakt, soms moet men het mengsel zelf verder bereiden tot soep, pap of afkooksels.

Natuurgeneeskunde in Europa

Plantgeneeskunde Grieken - Hippocrates

In Europa stond Hippocrates bekend als de 'vader van de geneeskunde'. Hippocrates zag ziekte als een verstoring in het evenwicht van de lichaamssappen (zwarte en gele gal, bloed en flegma). Remedies tegen deze verstoring waren volgens hem: gezonde voeding, rust, watertherapie, massage en plantaardige middelen. Hippocrates stelde een lijst samen met 300 inheemse, Geneeskrachtige planten die 'het gewone volk' op eenvoudige wijze kon aanplanten. Tevens beschreef Hippocrates hoe de remedies bereid moesten worden om de gezondheid te bevorderen. Deze lijst met geneeskrachtige planten, volksmiddeltjes, leefadviezen en regels is later door de Romeinen overgenomen.

Geneeskrachtig kruidenboek Romeinen

De Romeinen zagen -naast de remedies van Hippocrates- het belang in van schoon water en riolering. Tevens werden aspecten als magie en religie aan de grondbeginselen toegevoegd. Er zijn drie Romeinen geweest die Hippocrates' ideeën verder uitgewerkt hebben: Celsus, Dioscorides en Galenus. Celsus schreef een 'handleiding voor geneeskunde' en gebruikte daarvoor de in kleitabletten weergegeven kennis van de oude Egyptenaren. Dioscorides schreef 60 jaar na Christus de:
Materia Medica - een zeer belangwekkend Geneeskrachtig Kruidenboek, hetgeen zo'n 1500 jaar lang het standaardwerk, hét handboek voor vele natuurgeneesartsen is gebleven. De 'Materia Medica' beschrijft meer dan 600 planten zeer gedetailleerd; zowel de uiterlijke herkenning als de geneeskrachtige toepassing.

Kruidenmengsels
In de tijd van Galenus (131-199 na Chr.) werd het denken steeds technischer. Het lichaam werd gezien als een machine en simpel reparabel wanneer verstoringen of ziektes optraden. Galenus bewerkte Hippocrates' oorspronkelijke ideeën en stimuleerde Romeinse ambtenaren alle geneesmiddelen te controleren op de aanwezigheid van geneeskrachtige stoffen. Galenus fabriceerde allerlei complexe Kruidenmengsels die hij zowel van de Grieken als de Egyptenaren had afgekeken. Deze 'Galenische Geneesmiddelen' werden aangeprezen als wondermiddelen en bevatten soms meer dan 100 ingrediënten. Voor het 'gewone volk' was het niet langer mogelijk om deze kruidenmengsels zelf samen te stellen. Dit konden alleen apothekers en artsen, die al snel misbruik maakten van deze unieke positie. Ze verkochten deze 'speciale bereidingen' en wondermiddelen met woekerwinsten.

Na de val van Rome (5e eeuw) brak voor Europa een chaotische en zware tijd aan. Ontwikkeling van wetenschap en geneeskunde stagneerde; er vond geen onderzoek meer plaats. Geneesheren behandelden hun patiënten met overgebleven volksmiddeltjes, magie en rituelen. Het centrum van kennis en wetenschap verplaatste zich naar het Oosten.

Kruiden en specerijen in Perzië en Arabië

De Perzen en Arabieren hebben de Griekse wijsheid en de Galenische Geneeskunde bewaard en behouden, vermengd met Egyptische kennis en Volksgeneeskunde. De Arabieren waren een volk van echte handelaren en brachten exotische Kruiden en specerijen mee, hetgeen ze toe voegden aan de 'Materia Medica' van Dioscorides. Als gevolg hiervan kwam er een samengestelde mengeling van kennis uit verschillende culturen. Eigenlijk is het dus uiteindelijk aan de Perzen en Arabieren te danken dat veel fundamentele informatie en kennis niet verloren is gegaan en bewaard is gebleven.

Geneeskrachtige plantenkennis in kloosters in Europa

In Europa hebben de kloosters een belangrijke rol gespeeld in het bewaren van Geneeskrachtige plantenkennis. De kloosters hadden de taak om zieken te verzorgen, geneeskrachtige planten te telen, nieuwe kruiden toe te passen en reeds bestaande kennis aan elkaar door te geven of te kopiëren. De klassieke kennis uit het klooster vermengde zich met de volksgeneeswijze na de uitvinding van de drukpers. De kennis over kruiden werd nu schriftelijk vastgelegd in de vorm kruidengidsen. De eerste uitgave werd gedrukt in spreektaal, waardoor deze kruidenkennis voor iedereen toegankelijk werd en het doorgeven aan een volgende generatie mogelijk maakte. Het gewone volk maakte vanaf die tijd gebruik van kennis, die voorheen alleen voor de elite bestemd was. Burgers waren nu zelf in staat om allerlei kruidenremedies te bereiden, hetgeen sterk tegen de zin in druiste van apothekers en artsen. Deze ontwikkeling tastte hun unieke positie aan en doorkruiste hun ambities om rijk te worden. Er ontstond vervolgens een strijd tussen kruidenvrouwtjes, artsen en apothekers. Het uiteindelijke resultaat was dat het beroep van arts werd beschermd en alleen apothekers (koninklijke) toestemming kregen om medicijnen te bereiden.

Nieuwe impulsen

De natuurgeneeskunde kreeg, naast de uitvinding van de boekdrukkunst, ook sterke nieuwe impulsen van een ander verschijnsel, n.l: de ontdekkingsreizen. Door de ontdekkingsreizen naar Amerika kwamen kolonisten in aanraking met Indianen. De Indianen beschikten over een indrukwekkende kennis betreffende de werking van Geneeskrachtige planten. Shamanen, medicijnmannen en vrouwen brachten zichzelf in een droomtoestand en gebruikten hierbij een dierentotem, medicijnenwiel, tabak, paddenstoelen (gif), ratels of trommels. De bedoeling was dat ze in 'hogere sferen' raakten om zodoende wijze adviezen te kunnen geven. In werkelijkheid verkregen ze hun wijsheid door observatie, gissen en missen en het doorgeven van hun successen aan nakomelingen.

Doordat Indianen en kolonisten hun plantenkennis met elkaar uitwisselden, ontstond een bijzondere mengeling van wijsheid. Bij thuiskomst in Europa legden de kolonisten hun indrukken en ervaringen vast. Al spoedig ontstonden de eerste 'doe-het-zelf diagnosegidsen'. Vooral bij arbeiders waren deze gidsen zeer in trek. En zo kwam de kennis weer terug bij het 'gewone volk'.

Onderzoek geneeskrachtige planten

Vervolgens kwam onderzoek naar de werking van geneeskrachtige planten snel op gang. Onderzoek richtte zich met name op identificatie en isolatie van werkzame bestanddelen. In het begin van de 19e eeuw lukte het om bepaalde bestanddelen (kaloïden) te isoleren en de krachtige werking hiervan werd ontdekt. In 1852 slaagden analisten erin salicine op een kunstmatige wijze samen te stellen. Verder lukte het de firma Bayer in 1899 om geïsoleerde chemische en synthetische stoffen te bereiden. Het 'aspirientje' kwam op de markt. Het effect was dat de volksgeneeskunde hierdoor langzaam maar zeker steeds meer terrein verloor. Decennia lang was er een sterke succesvolle opmars van reguliere (synthetische) geneesmiddelen. De reguliere geneeskunde leek oppermachtig, totdat steeds duidelijker werd dat reguliere geneesmiddelen soms ook vervelende, ongewenste bijwerkingen en interacties kunnen hebben. Bij niet correct gebruik bleken ze soms zelfs schadelijk of toxisch zijn. De reactie die hierop volgde was, dat men op zoek ging naar alternatieven. De oude kruiden en middeltjes van oma werden weer populair. Zo leefde de verloren gewaande belangstelling voor de traditionele volksgeneeskunde geleidelijk aan weer weer op en hiermee de Natuurgeneeswijzen.

De natuurgeneeskunde deed zijn intrede en kreeg grote belangstelling. Eind jaren 70, begin jaren 80 kondigde zich een enorme opleving aan in de Klassieke Homeopathie. Enkele jaren later werd wetenschappelijk onderzoek naar werkzame bestanddelen, werkzaamheid en veiligheid van Fytotherapeutica ingezet. Tegenwoordig zijn er verschillende vormen van Natuurgeneeswijzen c.q. Natuurgeneeskunde, zoals o.a.
  • Ayurveda Natuurgeneeswijze
  • Orthomoleculaire Geneeswijze
  • Homeopathie
  • Fytotherapie
  • Mesologie

Ook gebruiken mensen tegenwoordig over het algemeen steeds meer natuurlijke middelen, planten en kruiden, zoals bv. in de keuken bij de voedselbereiding en in de vorm van zelfmedicatie.

Lees verder

© 2007 - 2024 Jvd, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Alternatieve geneeswijze - FytotherapieAlternatieve geneeswijze - FytotherapieFytotherapie, niet te verwarren met fysiotherapie, betekent 'Genezen met planten'. Fytotherapie is een natuurgeneeswijze…
Homeopathie, fytotherapie en reguliere geneesmiddelenHomeopathie, fytotherapie en reguliere geneesmiddelenHomeopathie en fytotherapie zijn beide gebaseerd op het gebruik van planten voor genezing. Een belangrijk deel van de We…
Homeopathie en fytotherapie, het verschilDe termen fytotherapie en homeopathie worden nogal eens door mekaar gebruikt. Terwijl deze twee geneeswijzen toch totaal…
Wat is Fytotherapie?Fytotherapie betekent letterlijk plantengeneeskunde of kruidengeneeskunde. Fytotherapie is net als homeopathie een natuu…

Homeopathie: Klassiek & klinischHomeopathie: Klassiek & klinischEen belangrijk homeopathisch principe is: Het gelijke wordt met het gelijkende genezen; een stof die bepaalde verschijns…
Ayurveda - Ayurvedische natuurgeneeswijzeAyurveda - Ayurvedische natuurgeneeswijzeAyurveda is een zeer oude Indiase geneeswijze en lijkt ook de oudste geneeskunde ter wereld te zijn. Ayurveda hanteert m…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Hschmider, Pixabay
  • Gilstar, M. Kruidenvademecum. Kosmos
  • Bisset, H. Herbal drugs and phytopharmaceuticals
  • Orthovisie - Diverse artikelen
Jvd (613 artikelen)
Laatste update: 13-01-2008
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Natuurgeneeswijze
Bronnen en referenties: 4
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.