Het 5/2 vastendieet; voor wie wil afvallen of gezond leven

In augustus van 2012 zond de BBC een spraakmakende documentaire uit over het zogenaamde '5/2 dieet' (5:2 dieet). In de documentaire 'Eat, Fast & Live Longer' (NL: Hoe leef je langer?) onderzoekt Michael Mosley of je je gezondheid kunt vergroten en gewicht kunt verliezen door te vasten. In dit artikel lees je er alles over!

Hoe leef je langer?

De Engelse documentairemaker Michael Mosley gaat in zijn documentaire 'Eat, Fast en Live Longer' op zoek naar manier om 'langer te leven'. Hij gaat op zoek naar een manier om vrij eenvoudig zijn eigen gezondheid te verbeteren, namelijk door te vasten. In het begin van de documentaire is een ontevreden Mosley te zien met bloedwaardes die er niet om liegen: o.a. zijn glucose- en cholesterolwaarden zijn hoog. Daarnaast kampt Mosley met licht overgewicht. Na een zoektocht komt Mosley uit in Amerika, waar de gevolgen van vasten worden onderzocht.

Vasten houdt je scherp

Vasten is een eeuwenoud verschijnsel. Het staat voor een geheel of gedeeltelijk onthouden van eten of drinken voor een bepaalde periode. Binnen diverse religies, zoals het Christendom of Jodendom neemt vasten een plaats in, andere redenen voor vasten kunnen van bijvoorbeeld medische aard zijn. Vasten kan niet vergeleken worden met verkeerde eetgewoonten zoals anorexia of boulimia. In de documentaire van Michael Mosley is een experiment te zien met dementerende muizen die op een zgn. vastendieet worden gezet. Zij vasten om de dag. Het gevolg van het vasten is dat de muizen een aanzienlijk langer leven leiden zonder dementieverschijnselen, namelijk wel een half jaar tot een jaar langer. Voor een mens zou dit kunnen betekenen dat deze bijna 20 jaar langer zou kunnen leven zonder dementie. Natuurlijk moet dit nog verder worden onderzocht. Hetzelfde experiment laat overigens ook zien dat fastfood en suikerhoudende drankjes het leven juist verkorten. De Amerikaanse wetenschapper die het onderzoek met de muizen leidt, geeft aan dat de hersenen van de muizen nieuwe hersencellen aanmaken tijdens het vasten. Je zou dus kunnen stellen dat de muizen er 'scherper' door worden. De hersenen geven dezelfde reactie bij mensen, een gebrek aan voedsel (en drinken) zorgt ervoor dat de hersenen als het ware iets beter hun best gaan doen om eten en drinken te vinden.

5/2

Hoewel de muizen op een vastendieet van 24 uur wel/niet worden gezet, geeft de wetenschapper aan dat mensen al veel baat zouden kunnen hebben bij een dieet van 5/2. Dit houdt in: 5 dagen normaal eten (+/- 2000 kcal.) en dan 2 dagen vasten (+/- 600 kcal.) Natuurlijk wil documentairemaker Michael Mosley dit zelf onderzoeken. In zijn eigen thuissituatie begint hij daarom direct met het 5/2 dieet. Na 5 weken maakt hij de balans op: vrijwel al zijn bloedwaardes zijn gehalveerd (en dus verbeterd), en hij is maar liefst 6 kilo afgevallen.

Werkt het dieet?

Hoewel bovenstaande resultaten als muziek in de oren klinken, is nog niet wetenschappelijk bewezen dat het dieet ook echt veel positieve effecten heeft op de gezondheid van de mens. Hoeveel iemand af kan vallen met het vastendieet hangt erg af van bijvoorbeeld het startgewicht en ook is onvoldoende onderzocht of het dieet echt zaken tegen kan gaan als ziektes of dementie. Toch lijken de uitkomsten van het onderzoek hoopvol, en voor mensen die graag wat gewicht willen verliezen of hun gezondheid willen vergroten de moeite waard om te proberen. Mosley geeft wel duidelijk aan dat het dieet niet voor iedereen geschikt is; bijvoorbeeld niet voor zwangere vrouwen, mensen met bepaalde medische aandoeningen of mensen met ondergewicht.

Meedoen met het vastendieet

Beginnen met het vastendieet is vrij simpel. Spreek met jezelf (en eventueel je omgeving) twee dagen per week af wanneer je gaat vasten. Dit kunnen prima twee werkdagen zijn. Mosley adviseert in zijn documentaire om redelijk stevig te ontbijten op een vastendag, bijvoorbeeld met een eitje, een sneetje brood en fruit. Water, koffie e.d. kunnen gewoon genuttigd worden. Tussen de middag kun je dan iets van fruit of een cracker nemen, en 's avonds iets van salade en/of vis. Neem op een vastendag maximaal zo'n 600 kcal. in. Een vastendag is minder handig bij extreme inspanning; heb je een intensieve dag voor de boeg schuif de dag dan gewoon op! Na twee dagen vasten heb je 5 normale dagen. Tijdens die dagen mag je zo'n 2000 kcal. aan voedsel en drinken innemen. Als je twijfelt of je geschikt bent om aan het dieet deel te nemen, neem dan eerst contact op met een voedingsdeskundige of bijvoorbeeld de huisarts.