Arganolie - een bron van gezondheid
Er is een boom die uitsluitend op één plaats groeit en een grote rijkdom bij zich draagt. Dit is geen sprookje maar het verhaal van de arganboom(Argania spinosa). De rijkdom zit hem in de olie, die geperst wordt uit de vruchten van deze boom. Arganolie wordt ook steeds bekender in Nederland en werkt direct voor haar en huid.
De arganboom is voor velen een onbekende, dit omdat het alleen groeit in het zuidwestelijke deel van Marokko. De boom komt voor in een gebied dat tussen de 700,000 en 800,000 hectare betrekt. De olie die wordt ontrokken aan de noot is erg voedzaam maar wat over blijft is ook van nut. Het overblijfsel wordt namelijk gebruikt om het vee te voeren en de notendopjes worden als verwarming gebruikt.
De olie wordt sinds jaar en dag door de plaatselijke berbervrouwen vervaardigd en is een belangrijk onderdeel van de traditionele Marokkaanse geneeskunde. Buiten Marokko raakt de olie steeds meer in trek om zowel zijn nutritionele als zijn cosmetische eigenschappen.
Een waardevolle boom
De argan is een sterke boom, die 150 tot 200 jaar kan leven. Het heeft de perfecte samenstelling om te kunnen leven in het droge gebied, van het Zuidwestelijke Marokko(Argana). Zijn wortels groeien diep, op zoek naar water. Dit houdt de grond vruchtbaar, voorkomt bodem erosie en het beperkt de opmars van de woestijn.
De argan speelt dus een vitale rol bij het handhaven van het ecologisch evenwicht, maar is ook bepalend voor de economische situatie van de bevolking. Het is dan ook niet voor niets, dat UNESCO in 1999, de argan heeft toegevoegd aan de lijst van wereld erfgoed. In minder dan een eeuw, is meer dan een derde van de arganbossen helaas verdwenen.
Targanine
Er is een coöperatie, De Targanine, die is opgezet om aandacht te geven aan de teruggang van het aantal bomen. Deze wordt gefinancierd door een aantal donoren en wordt geleidt door een aantal professoren namelijk, zoubida Charrouf van de Faculteit der Wetenschappen aan de Universiteit Mohammed V in Rabat en professor Faical Benchekroun van het Instituut Landbouwkunde en veterinaire Hassan II. Zij mobiliseren een groep vrouwen en creëren een samenwerkingsverband om de arganolie productie optimaal te laten lopen. Het hogere doel hiervan is tweeledig:
- Het behoudt van de arganbossen te stimuleren, door een duurzaam en economisch gebruik van de argan producten.
- Om de sociale en economische status van vrouwen op het platteland te verbeteren.
Arganolie
De groene vrucht van de arganboom, lijkt op de olijf maar is groter en ronder van vorm. De vrucht heeft van binnen een noot met een harde schil. De noot kan tot drie pitten bevatten van waaruit de arganolie wordt gewonnen.
Het vervaardigen van de olie, is een veeleisend en arbeidsintensief proces, dat tot voor kort nog volledig met de hand gebeurde. Als eerste werd dan de noot verwijderd, vervolgens wordt de harde schil van de noot gekraakt zodat alleen de pitten overblijven. De pitten worden dan op een mild vuur geroosterd. Na het afkoelen, worden de pitten gemalen in een draaiende stenen maal. Als Laatste worden de gemalen pitten vermengd met water tot een deegvorm. Door het (vochtige) deeg te kneden, verkreeg men dan de olie.
Sinds kort worden er mechanische persen gebruikt om de arganolie te verkrijgen. De tijd om een liter olie te maken verminderd hierdoor aanzienlijk. Zodra de pitten zijn geroosterd, worden zij door middel van mechanische druk gemalen en vindt de olie persing plaats. Op deze manier wordt er meer olie gewonnen, er wordt namelijk geen water meer toegevoegd. Dit zorgt er ook weer voor, dat de olie langer op voorraad kan worden gehouden. Wat nu nog het meeste tijd kost, is het kraken van de noot. Dit gebeurd namelijk nog steeds handmatig. Bij het machinaal persen vindt geen verhitting plaats. Deze eerste persing, zonder verhitting, zorgt voor een hoge kwaliteit olie met een hoge voedingswaarde.
Arganolie is van kleur wat donkerder als olijfolie en heeft een wat mildere, nootachtige smaak.
Gezondheidsvoordelen
Arganolie is rijk aan essentiële vetzuren en bied hierdoor veel gezondheidsvoordelen. Zijn hoge gehalte aan oliezuur zorgt ervoor dat het cholesterol in het bloed op peil blijft. Er zijn studies die aantonen dat 2 eetlepels olie per dag, gedurende een maand een aanzienlijk lager cholesterolgehalte veroorzaken.
Arganolie stimuleert de aanmaak van Prostaglandine. Prostaglandine werkt aan verschillende lichaamsfuncties, waaronder het immuunsysteem, het onderdrukkingsysteem van ontstekingen en een goede bloedsomloop. Een dieet rijk aan linolzuur verhoogt de productie van prostaglandine 1 en is dus gunstig is voor mensen met reumatische aandoeningen en cardiovasculaire problemen.
Hoe gebruik je arganolie
Oliën rijk aan meervoudig onverzadigde vetzuren mogen niet worden verwarmd. Je voegt de olie pas toe aan een gerecht nadat deze gekookt of gegrild is. Zo kan er smaak aan het gerecht worden gegeven. Ook kan argan in de sla dressing worden gebruikt, maar gebruik niet veel olie. Wacht ook niet te lang met opdienen omdat de olie dan verwarmt en zijn heilzame werkingen verliest. Je kunt de olie ook als onderdeel van het ontbijt nuttigen, door het in een schaaltje te doen en te dippen met bijvoorbeeld (Marokkaans) brood. Een speciaal mengsel wordt ook wel Amlou genoemd en bestaat uit een mix van arganolie, amandelen en honing. Het is heerlijk op toast.
Arganolie komt ook voor in cosmetische producten van crèmes tot shampoos. Het verzacht de huid en geeft glans en volume aan het haar, om er maar eens een commerciële kreet bij te gooien. Toch is het beter voor 100% zuivere olie te gaan. Let wel op dat het een betrouwbare leverancier betreft die zijn certificaten kan tonen. In Nederland importeert het bedrijf Oligana rechtstreeks van de boeren uit Marokko.