Volg je bioritme en verlaag de kans op een beroerte

Het bioritme, ook wel de interne klok genaamd, lijkt een belangrijke rol te spelen bij het ontstaan van cardiovasculaire aandoeningen zoals een beroerte en hartinfarct. Door rekening te houden met je normale bioritme kun je de kans op dergelijke aandoeningen verkleinen.

Cardiovasculaire aandoeningen en de interne klok

Cardiovasculaire aandoeningen, aandoeningen van de bloedvaten zoals een beroerte of hartinfarct, vormen in Nederland de tweede meest voorkomende doodsoorzaak. Mensen die een cardiovasculaire aandoening overleven, hebben vaak diverse beperkingen en restverschijnselen. Het is dus van groot belang de kans op het ontwikkelen cardiovasculaire aandoeningen zo klein mogelijk te maken.

Diverse onderzoeken bevestigen keer op keer het fenomeen dat cardiovasculaire aandoeningen zoals beroertes vooral in de vroege ochtend plaatsvinden. Circa 55% van de herseninfarcten en 34% van de hersenbloedingen vinden plaats tussen 06:00 en 12:00. Dit blijkt niets te maken te hebben met risicofactoren van een beroerte, zoals een hogere leeftijd, een hoge bloeddruk, roken, eerdere vasculaire problemen en dergelijke.

Waarom vinden cardiovasculaire accidenten vooral in de ochtend plaats?

Factoren als een verhoogde activiteit van het sympathische zenuwstelsel spelen echter wel een rol. In de ochtend stijgt zowel de bloeddruk als de hartslag, waarschijnlijk in voorbereiding op activiteiten van de rest van de dag. Normaal gesproken daalt de bloeddruk 10 tot 20 procent gedurende de nacht. Bij sommige mensen met een te hoge bloeddruk daalt de bloeddruk 's nachts echter nauwelijks, waardoor de bloeddruk continu fors verhoogd is. Dit wordt geassocieerd met een verhoogde kans op een beroerte of hartinfarct. Ook samenklontering van bloedplaatjes vindt met name in de ochtend plaats, wat de kans op een infarct vergroot.

Ook meer externe factoren spelen een rol. Wanneer men in de ochtend vlak na het opstaan zich hevig inspant, neemt de kans op een cardiovasculair incident toe. Het lichaam lijkt dan namelijk nog onvoldoende aangepast aan de hoeveelheid inspanning, het heeft even tijd nodig om uit de "nachtstand" te komen. Deze zelfde vlieger gaat op voor middagdutjes.

Wat te doen?

Wanneer je wakker wordt is het dus verstandig om even rustig aan te doen, om je lichaam de tijd te geven om wakker te worden. Wanneer je bloeddrukverlagende medicijnen of bloedverdunners slikt, is het verstandig om het tijdstip waarop je deze normaal gesproken inneemt eens kritisch te bekijken. Elk medicijn heeft namelijk een bepaalde werkingsduur. Sommige medicijnen worden direct en in één keer opgenomen, andere medicijnen werken verspreid over de gehele dag.

Oppassen met ploegendiensten

Niet het bioritme an sich, maar juist het afwijken van het normale bioritme lijkt een risicofactor te vormen voor het ontwikkelen van een cardiovasculaire aandoening. Het lichaam anticipeert aan de hand van het bioritme op bepaalde activiteiten. Wanneer deze uitblijven, is het lichaam niet goed voorbereid op de activiteiten die van het lichaam gevraagd worden. Dit levert met name problemen op voor mensen die in ploegendiensten werken. Het normale ritme kan daardoor namelijk fors verstoord raken. Wanneer je lichaam zich halverwege de avond voorbereid op lichamelijke rust terwijl jij juist net aan je werkdag wil beginnen, is er een mismatch tussen de inspanning die je van je lichaam vraagt en de ruststand waarin je lichaam zich reeds bevindt.