Hersenen en het afweersysteem

Zo wel in de alternatieve geneeskunde als in de reguliere geneeskunde wordt vaak beweerd dat vele processen met elkaar te maken hebben. Het meest extreme standpunt hierin in dat alles met alles te maken heeft. Strikt genomen gaat dit idee terug op Aristoteles (de werkelijkheid als levend wonen ).

Hersenen en het afweersysteem

Er is de laatste jaren veel te doen over ons afweersysteem. Wie kent niet de spotjes op TV waarin aangeprezen wordt dagelijks een kleine hoeveelheid bacterien tot ons te nemen, kwestie van een gezond darmstelsel in een gezond lichaam. Dit schijnt nuttig te zijn voor ons afweersysteem. Deze bewering mist in al zijn eenvoud een goeie onderbouwing, maar dat mag de pret niet drukken.

Afweersysteem.

Er is binnen de psychologie en de geneeskunde veel te doen over het lichamelijke afweer- of immuunsysteem dat ons beschermt tegen indringers zoals bacteriën, virussen, schimmeels en dies,ook beginnend tumoren worden door dit systeem onschadelijk gemaakt.

De traditionele opvatting is dat het afweersysteem, dat zich door het hele lichaam bevindt en waarbij ook de ingewanden een belangrijke rol spelen, als het ware een eigen leven leidt. Daarin kwam verandering toen ontdekt werd dat het immuunsysteem wordt beinvloed vanuit het centrale zenuwstelsel. De volgende stap laat zich raden, deze hield in dat psychische processen via de hersenen in verband werden gebracht met bepaalde veranderingen in dit verdedigingstelsel van het lichaam.

Pas geleden ontdekte men vlot het afweersysteem op zijn beurt van invloed is of invloed heeft op de hersenen. Dit met inbegrip van hetgeen zich op mentaal gebied in ons afspeelt. De cirkel is rond.

Onderverdeling van het immuunsysteem.

Het immuunsysteem in grof weg te verdelen in twee componenten. Een aangeboren en een verworven component. De aangeboren component omvat van alles en nog wat: de huid is een beschermende haag tegen indringers, de zuurgraad ervan remt de Snelheid waarmee bacteriën zich bunnen ver menig- vuilak gen, speeksel bevat stoffen die micro- organismen
onschadelijk maken ( met inbegrip van het aids- virus ).

Het verworven gedeelte bestaat voornamelijk uit de zogenaamde T- en B- lymfocyten, die in samenwerking met macrofagen een vreemd lichamen leren herkennen en vernietigen, een proces waaraan in de loop van het leven steeds nieuwe kandidaten worden toegevoegd.

Hersenen en afweer

Het verband tussen afweer en de hersenen. Er vindt op twee manieren een beïnvloeding plaats van de organen en allerlei andere fysiologische processen.

In de eerste plaats hebben de hersenen effect op het autonome of onwillekeurig zenuwstelsel wat op zijn beurt niet alleen tal van organen prikkelt maar ook de thymus ( borstklier ) het beenmerg en de lymfeklieren, die van groot belang zijn bij het afweersysteem.

In de tweede plaats maken de hersenen stoffen die het hormoonsysteem aansturen. Dit gaat als volgt: in de hypothalamus wordt een stof geproduceerd die de hypofyse prikkelt waardoor deze het hormoon ACTH aanmaakt. Dit hormoon prikkelt op zijn buurt de schors en het merg van de bijnier, een bijnier die zogenaamde glucocortoiden alsmede (nora) adrenaline voortbrengt, De Connectie met het immuunsysteem is, dat T- en B- cellen gevoelig zijn voor verschillende van deze stoffen, wat betekent dat hun activiteit samenhangt met wat er in het centrale zenuwstelsel gebeurt.

Conditionering.

Een ander interessant aspect van de samenhang tussen hersenen en afweer heeft te maken met conditionering.

Conditioneren is het eenvoudigste leerproces dat zowel bij dieren als bij mensen voor bomt. Het blijkt dat niet alleen de hersenen geconditioneerd worden maar ook het hele immuun SJ Neem. Bijvoorbeeld: Bij kanker worden weefselremmende middelen (Cytostatica ) toegepast. Meestal volgt iemand een kuur in een bepaalde ruimte in het ziekenhuis. Men heeft geobserveerd dat het afweersysteem van patienten anders gaat functioneren voordat zij het betreffende infuus krijgen, wat beter bent dat de effecten van de conditionering ( ruimte en behandeling ) en die van de weefsel remmende stof bij elkaar worden opgeteld. Een pleidooi om de behandeling van deze patienten altijd in dezelfde ruimte te laten gebeuren is hier dan ook op zijn plaats.

Stress

Een laatste aspect bij de invloed van de hersenen op ons afweersysteem in stress.

In het algemeen gesproken in stress niet goed voor ons afweersysteem. hier bij kunnen we denken aan de meest uiteenlopende zaken zoals sociaal isolement, verhuizing, scheiding, werkloosheid, hoop herrie, onderdompeling in koud water, slaapgebrek, depressies, woede, angst, overmatige herrie en ga zo maar door. Natuurlijk moeten we hier oppassen voor het leggen van oorzakelijke verbanden: Rouw kan ervoor zorgen dat iemands gedrag verandert waardoor bepaalde ziekten in de hand worden gewerkt, denk aan slecht slapen, slecht eten en overmatig alcoholgebruik.

Ook sociale contacten spelen of binnen een rol spelen bij het functioneren van het immuunsysteem. Zo is het opvallend dat kanker patiënten dlie met elkaar aan de praat raken, langer overleven dan mensen die zich in wanhoop af zonderen.

Samengevat

Mentale en lichamelijke processen sturen elkaar, maar het zal nog veel tijd kosten om erachter te komen in welke mate dat dit het geval is en hoe dit in zijn werk gaat.