Gevolgen chronische stress bij ouderen

Langdurige stress heeft effect op je gezondheid. Vooral bij ouderen zijn de gevolgen van aanhoudende stress ernstig. Dit heeft te maken allerlei factoren zoals lichamelijke veranderingen als mentale veranderingen. Het lichaam functioneert minder goed en de effecten van stress houden langer aan in het lichaam. Hormoonspiegels worden minder goed op peil gehouden. Chronische stress kan voor grote schade zorgen en het kan het leven behoorlijk negatief beïnvloeden.

Effect van stress

De relatie tussen de manier waarop je lichaam en geest op stress reageren en het effect dat dit weer heeft op je geestelijke en lichamelijke gezondheid, is erg ingewikkeld. Naarmate je ouder wordt, zal het alleen maar ingewikkelder worden. Stress gaat vaak samen met veranderingen, en ouder worden gaat ook gepaard met veranderingen. Dit zowel voor zowel innerlijk als uiterlijk van toepassing.

Veranderingen als je ouder wordt

Bij het ouder worden zijn er vaak veranderingen in je sociaal-economische status, lichamelijke gezondheid, vaardigheden en steun van je familie. Dit zijn allemaal stressvolle factoren die mensen bij het ouder worden goed herkennen. Het lichaam ervaart al normale, leeftijdsgebonden veranderingen en als je daar nog eens chronische stress bij krijgt, dan kan dat voor sommige mensen gevaarlijke proporties aannemen. De effecten van aanhoudende stress zijn vooral ernstig voor ouder wordende mensen.

Welke invloed ouder worden heeft

Als je ouder wordt, verliezen je hersenen langzamerhand het vermogen om je hormoonspiegels op een goed peil te houden. Stress kan hormoonniveaus erg laten wisselen, maar als je ouder wordt ontstaat er eerder een onbalans in je hormoonspiegels. Dit leidt tot problemen met de gezondheid. Hoe langer je hersenen dus worden blootgesteld aan stresshormonen, des te groter is de kans dat je daardoor gezondheidsklachten oploopt.

Stresshormonen

Als voorbeeld kijken we naar het hormoon cortisol dat wordt aangemaakt in de bijnierschors. Een langdurig hoog gehalte aan dit hormoon in je bloed door stress versnelt de veroudering van gezond bot- en spierweefsel, maar vertraagt daarnaast genezingsprocessen en normaal herstel van lichaamscellen. De verhoogde bloeddruk en versnelde hartslag oefenen daarbij meer druk uit op de bloedvaten rondom je hart en versnellen het ontstaan van hartklachten. Daarbij komt dat een langdurige overmaat aan cortisol de hippocampus (in je hersenen) kan beschadigen. Dit deel van je hersenen is onmisbaar bij het onthouden en terughalen van herinneringen. Uit onderzoek blijkt dat hoge concentraties cortisol leiden tot een slecht geheugen.

Reactie op stress

Het normale biologische antwoord op stress, zoals een versnelde hartslag en een verhoogde bloeddruk, houdt bij oudere mensen langer aan. Langdurige stress zorgt voor een veel grotere belasting van het lichaam. Deze chronische stress vergroot het risico van een hartaanval of een plotselinge dood.

Aantasting immuunsysteem

Als het gehalte aan stressgerelateerde neurotransmitters (boodschappenstoffen van zenuwen) de overhand neemt als reactie op chronische stress, belet dat delen van het immuunsysteem om goed te functioneren. Langdurig ziek zijn en zeurende ontstekingen kunnen het gevolg zijn van veranderingen in de witte bloedlichaampjes die onderdeel zijn van het immuunsysteem. Daardoor wordt het immuunsysteem in zijn geheel onderdrukt waardoor het lichaam vatbaarder is voor virale infecties.

Vrouwen zijn extra gevoelig

Vooral vrouwen zijn bij het ouder worden gevoelig voor een overmaat aan stresshormonen. Het is zelfs zo dat het effect van leeftijd op het cortisolgehalte bij vrouwen bijna 3 keer zo groot is als bij mannen. Dus wanneer vrouwen stressvolle banen blijven aannemen, moeten ze extra alert zijn op de mogelijke effecten van stress op het lichaam.

Lees verder

• Ouder worden: houd contact met de wereld om je heen
• Als je ouder wordt: verandering functioneren van je hersenen
• Ouder worden en de invloed op het seksuele leven