Darmontsteking herkennen

Een darmontsteking (enteritis) betreft een ontsteking van de dunne of de dikke darm, waarbij de dikke darm vaker ontstoken raakt. Vaak worden er ook zweren gevormd. Een darmontsteking kan chronisch worden. In de meeste gevallen zijn de symptomen duidelijk herkenbaar door pijn en diarree.

Wat is een ontsteking van de darmen?

Bij een darmontsteking is de dikke darm het vaakst ontstoken. De dikke darm is het laatste gedeelte darm in het spijsverteringskanaal. Vanuit de maag krijgen we eerst de twaalfvingerige darm, dan de dunne darm, de dikke darm en als laatste de endeldarm. Een ontsteking van de darmen kan in alle vier voorkomen. Veel voorkomende ontstekingen zijn:

• Twaalfvingerige darm: peptische ontsteking/ zweer.
• Dunne darm: De ziekte van Cröhn, dunnedarmontsteking.
• Dikke darm: De ziekte van Cröhn, dikkedarmontsteking, Colitis ulcerosa, Diverticulitis.
• Endeldarm: Proctitis.

Veel darmontstekingen zijn tijdelijk en verdwijnen vanzelf weer, of met hulp van medicijnen. Wanneer een darmontsteking vaak terug blijft keren, kan deze chronisch zijn. Een chronische darmontsteking is veel moeilijker te behandelen en veel patiënten komen er nooit meer vanaf.

Oorzaken zoals stress en een verminderd afweersysteem

Bij een lage weerstand werkt het afweersysteem onvoldoende. Het afweersysteem moet ons lichaam beschermen tegen schadelijke indringers. Deze indringers kunnen bestaan uit virussen, bacteriën, schimmels en parasieten die vaak schadelijk zijn voor het lichaam. Met een goed afweersysteem worden deze organismen uitgeschakeld.

Stress en een verminderd afweersysteem komen vaak gelijktijdig voor. Door langdurige stress kan het afweersysteem aangetast worden en minder gaan werken. Toch kunnen er ook andere oorzaken zijn voor een verminderd afweersysteem. Wat de reden ook is,schadelijke micro-organismen in de darmen kunnen een ontsteking veroorzaken wanneer het immuunsysteem niet tijdig of voldoende reageert. Het is dan ook logisch dat juist mensen met een lage afweer, vaker ontstekingen aan de darmen krijgen. De ontsteking moet aangepakt worden, maar vooral ook door de oorzaak.

Bij een hyperactief immuunsysteem treden er ook darmontstekingen op. Een bekend voorbeeld hiervan is de ziekte van Cröhn. Het afweersysteem is zodanig in de war, dat er ontstekingsreacties in het lichaam ontstaan. Vaak wordt een hyperactief immuunsysteem gezien als een welvaartsziekte. Een peptische ontsteking wordt vaak veroorzaakt door een bacterie en soms ook door het gebruik van medicijnen, zoals aspirine. Veel mensen zijn besmet met deze bacterie, maar ondervinden hier geen hinder van. Bij een verminderd afweersysteem krijgt de bacterie de overhand.

Buikpijn en diarree als symptomen

Een op de tien mensen heeft wel eens last van een darmontsteking. De symptomen zijn vaak diarree, buikpijn en een opgeblazen gevoel. Een darmontsteking die ontstaat door bijvoorbeeld voedselvergiftiging kan erg acuut verlopen. Er treedt plots buikpijn op, onmiddellijk gevolgd door waterige diarree. Dit kan vaak al binnen twee uur na het eten van besmet voedsel optreden.

Bij een chronische darmontsteking beginnen de klachten vaag en verergeren. Daarnaast verdwijnen de klachten niet. Buikpijn/ buikkrampen, diarree afgewisseld met verstoppingen en een opgeblazen gevoel zijn hier symptomen van. Na enige tijd kunnen er bloedingen en fistels ontstaan. Bij een fistel ontstaat er zo een ontsteking naar andere organen. Een chronische darmontsteking komt vaak voor het eerst voor op een leeftijd tussen de 20 en 30 jaar.

Behandeling en herstel

Bij een acute darmontsteking veroorzaakt door besmet voedsel, wat in de meeste gevallen voorkomt, zal de ontsteking vanzelf genezen. Dit gaat slechts om een lichte ontsteking en het lichaam is prima in staat deze zelf op te ruimen. Bij een verminderde afweer is soms medicatie nodig.

Een chronische darmontsteking is lastigere te behandelen. Het verdwijnt niet vanzelf. Er kunnen medicijnen worden voorgeschreven om de buikkrampen te verminderen. Ook zijn er medicijnen die diarree of verstopping helpen onderdrukken. Daarnaast zijn er medicijnen die antilichamen bevatten tegen de ontstekingsstoffen. Het gebruik van vezels bevordert ene goede stoelgang. Vezels uit groenten en fruit zijn nog het beste. De vezels uit volkoren producten kunnen soms minder goed verdragen worden. Vaak moeten mensen leren leven met een chronische darmontsteking.

Bij een diverticulitis is de divertikel ontstoken. Dit is een uitstulping in de dikke darm. Er ontstaat een buikpijn linksonder in de buik. De ontsteking verdwijnt vanzelf weer. Sommige mensen vinden het prettig om laxeermiddelen te gebruiken: de ontsteking kan hier sneller van verdwijnen. Wanneer de ontsteking erg lang blijft voortduren, kan antibiotica het genezingsproces versnellen. Een peptische ontsteking wordt behandeld met antibiotica, wanneer de oorzaak de bacterie H. pylori de oorzaak is. In 80 % van de gevallen van een peptische ontsteking is dit ook het geval. Een operatie is alleen nodig bij ernstige bloedingen.