Pijn in de benen

Pijn aan het been overkomt bijna iedereen wel eens. Vaak is dit van tijdelijke aard. Wie langdurig beenpijn heeft, moet gaan denken aan een onderliggende oorzaak. Etalagebenen komt veel voor bij mensen met diabetes en bij rokers. Trombose in het been komt voor in de zwangerschap of na een operatie. Ook een tekort aan vitamine kan pijn aan het been veroorzaken.

Wat is pijn in de benen?

Pijn in de benen komt vaak voor: bijna iedereen zal hier wel eens mee te maken krijgen. De pijn is voelbaar in het bovenbeen, het onderbeen of in het gehele been. Met pijn in de benen wordt uitsluitend het been bedoeld en niet de knie of voet. Hoewel deze ook bij het been horen, wordt hier alleen de pijn in het onderbeen of bovenbeen besproken. Voor meer informatie over pijn elders aan het been:

• Knie en aandoeningen
• Pijn aan de hak of hiel
• Pijn in de lies
• Scheurtje tussen de tenen

Etalagebenen

Perifeer arterieel vaatlijden, oftewel etalagebenen, komt veel voor bij rokers en mensen met diabetes (suikerziekte). Maar ook niet-rokers of mensen zonder diabetes kunnen etalagebenen krijgen, de kans is echter kleiner. Etalagebenen is de meest voorkomende oorzaak van pijn in de benen.

Bij etalagebenen ontstaat er een pijnlijk en vermoeid gevoel in de benen. Dit wordt veroorzaakt door een vernauwing of een afsluiting van een slagader in de benen of een slagader naar het been toe. Deze vernauwing of afsluiting ontstaat door verkalking van de aderwand of door vetafzetting tegen de aderwand. Hierdoor stroomt er minder bloed door de adres heen. Tijdens het lopen of rennen hebben de benen meer bloed nodig om de spieren te voorzien van zuurstof. Door een tekort aan zuurstof ontstaat er een pijnlijk en vermoeid gevoel. Na even rustig te staan of te gaan zitten, verdwijnt de pijn weer.

In de beginfase ontstaat er voornamelijk een vermoeid gevoel in de benen, later ook pijn tijdens het lopen. De pijn zal steeds vaker optreden tijdens kleine stukjes lopen. Wanneer de vaten ernstig zijn vernauwd, dan ontstaat er ook pijn tijdens rust. In dit geval zal er onvoldoende doorbloeding zijn in de benen, wat uiteindelijk kan leiden tot gangreen.

Stoppen met roken is een eerste aanbeveling en de meest zinvolle behandeling. Een operatie bij iemand die niet stopt met roken, zal meestal dan ook zinloos zijn. Een dieet met een beperking van verzadigde vetzuren voorkomt een nieuwe vetaanslag in de vaten. Voldoende lichaamsbeweging stimuleert de doorbloeding in de benen. In sommige gevallen zijn de klachten zelf volledig te laten verdwijnen door een looptraining te volgen.

Dotteren gebeurt alleen wanneer dit nodig wordt geacht: vernauwde slagaders worden verwijd door een ballonnetje in de vernauwde ader te schuiven en deze op te blazen. In ernstige gevallen wordt middels een operatie een bypass (omleiding) uitgevoerd.

Fibromyalgie

Bij deze stoornis ontstaat vaak pijn in de benen. De klachten zijn te omschrijven als pijnlijke, vermoeide en zwaar aanvoelden benen. De oorzaak is veelal een beknelling van bepaalde zenuwen. De behandeling bestaat uit milde pijnstillers, bewegingstherapie en soms ook antidepressiva.

Trombosebeen

Trombose in het been veroorzaakt een hevige pijn aan het been. De pijn begint in de kuit of boven de knie. Het been zwelt op en krijgt een rode tot paarde kleur. Het been voelt warm aan, de voet kan koud aanvoelen. Bij een trombosebeen is er sprake van een bloedstolsel in de ader van het been.

Een bloedstolsel ontstaat doordat bloed stolt, wat van nature mogelijk moet zijn bij een verwonding, maar nu buiten een verwonding om stolt. Vaak komt dit voor naar aanleiding van hormonen, tijdens een zwangerschap, na een operatie of bij een gebroken heup. Ook roken, diabetes, langdurige bedrust, een gipsbeen of een teveel aan bloedcellen kan trombose veroorzaken.

Bij niet behandelen van trombose ontstaan er pijnlijke vermoeide benen die gepaard gaan met soms open wonden. Behandeling bestaat uit medicatie middels een injectie gedurende drie tot zes maanden. Ook kunnen er medicijnen worden voorgeschreven die via de mond worden ingenomen: dit zijn antistollingsmiddelen.

Vitamine B12 tekort

Eén van de symptomen bij een tekort aan vitamine B12, is pijn aan de benen. Dit uit zich door krampen, spierpijn, gevoelloosheid of een vermoeid gevoel aan de benen. Ook spierzwakte kan voorkomen. Rusteloze benen is een veel voorkomend symptoom bij een vitamine B12 tekort. Vitamine B12 is te vinden in voedingsmiddelen van dierlijke afkomstig, zoals vlees, vis, eieren en melk. Vegetariërs komen sneller deze vitamine tekort, veganisten krijgen vitamine B12 zeker te weinig binnen. Sojamelk bevat toegevoegde vitamine B12.

Hernia

Bij een hernia steekt er een tussenwervelschijf uit, die op een zenuw drukt. Het gevolg is een lage rugpijn met beenpijn. De pijn aan de benen wordt met de tijd erger. Een onderzoek zal de diagnose hernia of ischias kunnen stellen. Een hernia kan uit zichzelf genezen. In 75% van de gevallen zal een hernia uit zichzelf genezen zonder dat er behandeld wordt. Toch wordt er vaak voor een operatie gekozen om sneller van de klachten af te komen.

Fysiotherapie kan een hernia verhelpen, aangevuld met zwemmen. Bij een acute hernia is rust beter. Bij een milde hernia kan chiropractie verlichting geven. Operatie vind meestal pas na een wachttijd van 6 weken plaats, om te bekijken of de hernia uit zichzelf wil genezen. De operatie wordt over het algemeen wel binnen zes maanden uitgevoerd, omdat de kans op genezing dan het groots is.

Een hernia ontstaat niet door zwaar til-of bukwerk. In bepaalde families komt een hernia vaker voor. Ook bij rokers komt een hernia vaker voor en is ook moeilijker te genezen.