Oxazepam werking, toepassing en bijwerkingen

Oxazepam is een tranquillizer uit de groep van de benzodiazepinen. Het middel is een van de meestgebruikte medicijnen en is werkzaam bij de behandeling van angststoornissen. Dit medicijn wordt ook wel verkocht onder de merknamen Seresta en Serax, maar is eveneens verkrijgbaar als generiek geneesmiddel.

Werking oxazepam

Oxazepam wordt voorgeschreven om gevoelens van angst, zenuwen en spanning te behandelen. Het middel wordt ook gebruikt bij de behandeling van patiënten die afkicken van overmatig alcoholgebruik. Het vermindert namelijk de afkickverschijnselen. In 2006 was het middel het vaakst voorgeschreven medicijn in Nederland.

Dit medicijn is een lid van de familie van benzodiazepinen. Benzodiazepinen zijn psychotrope middelen die behoren tot de GABA-agonisten. GABA-agonisten zijn chemische stoffen die in de hersenen kunnen binden aan de GABA-receptoren welke op de hersencellen zitten. Wanneer deze receptoren binden aan hun agonist, dan heeft dit een remmende werking op de signaaloverdracht in de zenuwcellen. Dit geeft een rustgevende, angstverminderende en spierverslappende werking.

Dosering Oxazepam

De aanbevolen startdosering voor volwassen personen varieert van 5 tot 15 mg per dag. De dosering wordt soms verhoogd door de arts, maar 80 mg is de maximale voorgeschreven dagelijkse dosering. Aangeraden wordt om twee maal daags een dosis te nemen.
Oxazepam wordt oraal ingenomen en is verkrijgbaar in capsules of als tabletten. Het medicijn kan tijdens het eten worden ingenomen om de bijwerkingen op het spijsverteringsstelsel te verminderen. Oxazepam mag niet gebruikt worden bij kinderen jonger dan 6 jaar. De gebruikelijk startdosering voor personen jonger dan 16 jaar in 5 mg per dag. Deze dosis kan verhoogd worden als de arts daar aanleiding toe ziet tot 40 mg per dag. Oxazepam kan intraveneus worden toegediend indien snelle sedatie gewenst is. Intraveneuze toediening is echter een niet gangbare toedieningswijze.

Contra-indicaties voor het gebruik van oxazepam

De arts dient ervoor te zorgen dat de bijwerkingen van oxazepam op een acceptabel niveau blijven. Daarom is regelmatige controle van de patiënt bij dit middel zeer belangrijk, vooral wanneer het gedurende langere tijd gebruikt wordt. Het is ten zeerste af te raden acuut met oxazepam te stoppen, zeker niet wanneer er hoge doseringen gebruikt worden. Plotseling stoppen kan leiden tot een rebound-effect. In enkele gevallen hebben patiënten ernstige ontwenningsverschijnselen gemeld nadat ze gestopt waren met oxazepam waaronder misselijkheid, braken, spierkrampen en verhoogde prikkelbaarheid.

Extra voorzichtig dient men te zijn bij de toediening van oxazepam aan oudere patiënten. Ook patiënten die bekend zijn met een lever -of nierziekte, die drugs gebruiken of ademhalingsproblemen hebben moeten zeer voorzichtig met dit middel omgaan.
Oxazepam wordt sterk afgeraden tijdens de zwangerschap vanwege het risico op aangeboren afwijkingen. Ook mag oxazepam niet gebruikt worden tijdens het geven van borstvoeding. Oxazepam kan namelijk via de moedermelk overgedragen worden.
Oxazepam mag nooit gecombineerd worden met het gebruik van alcohol of andere (genees)middelen die het centrale zenuwstelsel onderdrukken. Oxazepam en andere benzodiazepinen dienen zeer zorgvuldig te worden voorgeschreven en ingenomen. Zeker wanneer ze gebruikt worden gedurende een langdurige behandeling. Dit omdat ze zeer verslavend kunnen zijn. Patiënten met een voorgeschiedenis van alcoholmisbruik, drugsgebruik, depressie, slaapapneu, of myasthenia gravis moeten dit aan hun arts vermelden. Patiënten die lijden aan glaucoom of aan ernstige psychiatrische aandoeningen dienen dit middel te vermijden. Ook vrouwen met een kinderwens moeten dit aan hun arts vermelden, wanneer deze besluit om oxazepam voor te schrijven.

Bijwerkingen

Zeldzame maar ernstige bijwerkingen die worden geassocieerd met het gebruik van oxazepam zijn: angst, depressie, lage bloeddruk, geheugenverlies en verwarring. Nog zeldzamer bijwerkingen zijn desoriëntatie, wanen, convulsies, slaapproblemen (zoals nachtmerries), spierzwakte, en gedragsveranderingen.

Minder ernstige, maar vaker voorkomende bijwerkingen zijn onder meer: moeite met praten, duizeligheid, onhandigheid, en slaperigheid. Minder vaak voorkomende, maar niet bijzonder ernstige bijwerkingen zijn: droge mond, algemene zwakte, hoofdpijn, lichte buikpijn, constipatie, diarree, misselijkheid en braken.

Wanneer de patiënt stopt met oxazepam kunnen er ontwenningsverschijnselen optreden, zoals nervositeit, prikkelbaarheid en slaapproblemen. Minder vaak voorkomende ontwenningsverschijnselen zijn verwarring, gehoorproblemen, maagkrampen, zweten, depressie, misselijkheid en braken. Ontwenningsverschijnselen die in zeldzame gevallen kunnen voorkomen zijn epileptische aanvallen, hallucinaties en paranoïde wanen.

Oxazepam is één van de weinige benzodiazepinen die geen actieve metaboliet heeft. Dit houdt in dat het lichaam oxazepam makkelijk via de nieren kan afvoeren waardoor een dodelijke overdosering (na toediening van veel vocht) vrijwel onmogelijk is.
Dit medicijn verlengt uw reactietijd en vermindert uw coördinatie. Dit heeft nadelige effecten bij het autorijden. Ook de andere bijwerkingen van dit middel zoals sufheid, spierzwakte en wazig zicht hebben invloed op uw rijvaardigheid. De invloed van dit medicijn op de rijvaardigheid is vergelijkbaar met de consumptie van vier glazen alcohol.

Interactie met andere geneesmiddelen

Patiënten die oxazepam gebruiken dienen hun medisch hulpverleners hierover in te lichten. Denk hierbij aan de apotheek, tandarts of verpleegkundige. Dit in verband met eventuele andere medicatie die wordt toegediend of voorgeschreven. Oxazepam, alcohol en andere medicijnen die sufheid veroorzaken, kunnen elkaars effecten versterken. Bepaalde geneesmiddelen die worden gebruikt om virale infecties, schimmelinfecties, hoge bloeddruk en sommige hartritmestoornissen te behandelen, kunnen de effecten van oxazepam ook verergeren.

Zwaar roken daarentegen vermindert juist de effectiviteit van oxazepam.

Lees verder

• Top 100 meest gebruikte medicijnen in Nederland
• Bijwerkingen van pijnstillers: NSAID's