Verzakking van blaas, baarmoeder of endeldarm

Bij 25% van alle vrouwen ontstaat na het veertigste levensjaar een verzakking van de blaas of van de baarmoeder. Vrouwen vinden dit lastig, schamen zich soms en zoeken meestal pas hulp als de kwaal langere tijd aanwezig is. Soms ontstaat een verzakking aan de endeldarm. Er zijn diverse oplossingen mogelijk die men met de arts kan bespreken. Wat kun je doen als je te maken krijgt met een van deze aandoeningen?

• Verzakking van de blaas
• Verzakking van de baarmoeder
• Verzakking van de endeldarm?
• Klachten bij iedere verzakking
• Methode van behandeling
• Een verzakking kan weer terugkeren
• Verschillende manieren om kans op een verzakking te voorkomen

Verzakking van de blaas

Bij een blaasverzakking is er sprake van het uitzakken van de bodem van de blaas. De voorwand van de schede van de vagina zal naar buiten zakken en dat veroorzaakt het vervelende gevoel. De vrouw krijgt last van extreme vermoeidheid. Vooral fietsen of zitten worden lastige zaken. Men heeft het gevoel dat er een bal in de vagina zit en dat veroorzaakt tevens een chronische pijn in de rug. Als men gaat liggen dan verminderen de klachten. Ook tijdens het vrijen kunnen er pijnklachten ontstaan. Ook zal er urineverlies ontstaan bij lachen, niezen of inspanning. Er kan vaker een blaasontsteking ontstaan omdat men niet goed kan uitplassen.

Verzakking van de baarmoeder

Bij een baarmoederverzakking is het steunweefsel van de baarmoeder verzwakt en zakt de baarmoeder in de vagina. Dit veroorzaakt dezelfde klachten als bij een blaasverzakking. Vermoeidheid, het gevoel dat er iets in de vagina zit is sterk.

Verzakking van de endeldarm?

Bij een verzakking van de endeldarm is de wand van de endeldarm verzwakt. Ook de kringspier is verzwakt. De achterwand van de schede is hierbij verzwakt en zakt naar buiten. Vrouwen krijgen problemen met de stoelgang. Soms krijgt men last van een moeilijke stoelgang (constipatie) maar soms ook heeft men geen beheersing over de darmen en ontstaat spontaan verlies van ontlasting. Veel vrouwen schamen zich hiervoor en vragen geen of pas laat hulp.

Aandachtspunten bij een blaasverzakking zijn:

• Een verzakking kan voorkomen op iedere leeftijd
• Er zijn niet altijd klachten.
• Baarmoeder verwijderen

Een verzakking kan voorkomen op iedere leeftijd

Een verzakking kan eigenlijk al op iedere leeftijd voorkomen. Maar meestal ontstaat deze na het veertigste levensjaar. Het krijgen van kinderen wordt gezien als een van de belangrijkste oorzaken. Vooral als er een zware bevalling heeft plaatsgevonden, kan een verzakking gemakkelijk ontstaan. Tijdens de overgang maakt men minder oestrogeen aan en dit kan de klachten doen verergeren.

Er zijn niet altijd klachten

Soms zijn er geen klachten terwijl er toch sprake is van een verzakking. Het kan worden opgemerkt door de arts bij het maken van een uitstrijkje. Soms echter zijn er al vage klachten zoals vermoeidheid of pijnklachten bij het vrijen.

Baarmoeder verwijderen

Ieder jaar worden er bij méér dan tienduizend vrouwen de baarmoeder verwijderd. Men noemt dit hysterectomie. Vaak wordt als reden de verzakking genoemd. Maar ook een vleesboom, ernstige menstruatieklachten kunnen een reden zijn waarom wordt overgegaan tot het verwijderen van de baarmoeder. Vooral in de zeventiger jaren was het verwijderen van de baarmoeder iets wat veelvuldig werd toegepast. In veel gevallen was er daarna sprake van blijvende incontinentie waardoor vrouwen zich erg gehandicapt voelden. In de meeste gevallen is het verwijderen van de baarmoeder een zware en onnodige ingreep die ook psychisch grote gevolgen kan hebben voor een vrouw. Wees daarom zelf alert en ga niet te snel over tot deze maatregel.

Klachten bij iedere verzakking

Bij iedere verzakking ontstaan een aantal klachten die in meerdere of mindere mate voorkomen zoals:

• Een "vol" gevoel in de vagina
• Er steekt iets uit de vagina
• Lichte pijn onder in de rug
• Moeite met plassen en/ of stoelgang
• Vaak moeten plassen
• Pijn bij het vrijen

Methode van behandeling

Er zijn diverse methoden van behandeling zoals:

• Bekkenbodemtraining
• Ring of pessarium
• Operatie

Bekkenbodemtraining

Onder begeleiding van een fysiotherapeut kan men leren hoe men de spieren van de bekkenbodem zelf kan verstevigen. Deze therapie kan alleen als de klachten nog niet al te ernstig zijn. Door oefeningen krijgt men een betere beheersing over de spieren.

Ring of pessarium

Er kan een ring worden geplaatst om de baarmoeder of de blaas weer in de juiste positie te krijgen. Deze wordt zodanig geplaatst dat men er geen last van heeft, ook niet bij het vrijen. Dit is de meest simpele oplossing die in veel gevallen tot tevredenheid kan leiden. De ring kan geplaatst worden door de huisarts. Er zijn ringen in diverse maten en door de arts zal d.m.v. een inwendig onderzoek bepaald worden welke maat men nodig heeft. De ring mag geen pijn veroorzaken geven en men moet deze in het geheel niet voelen. Een ring is niet geschikt bij een verzakking van de endeldarm.

Operatie

Het is slechts in enkele gevallen noodzakelijk om over te gaan tot een operatie. Over het algemeen is dit in 10 tot 12% van alle gevallen. Er kan een operatie aan de voorwand van de schede plaatsvinden. Hierbij wordt de ingezakte voorwand en de blaas weer op de oude plaats teruggeplaatst. Deze operatie vindt plaats via de schede. Bij een verzakking van de baarmoeder wordt de baarmoeder aan stevige kunstbanden opgetrokken naar de oorspronkelijke plaats. Ook dit gebeurt via de schede. Bij een endeldarm verzakking wordt het bindweefsel rond de darm ingekort een klein deel van de endeldarm verwijderd. De bekleding van de schedewand is meestal ook te ruim geworden en deze wordt enigszins ingekort. Een andere manier van opereren is het plaatsen van een kunststof matje. Dit kan zijn aan de voorwand of aan de achterwand. Maar het kan ook aan beide kanten. Men noemt dit een Prolift operatie. Er is enige tijd verwarring geweest over deze methode in verband met de veiligheid van de implantaten. Zowel door het tv-programma Radar als Zembla werd hier in 2012 aandacht aan besteed.

Een verzakking kan weer terugkeren

Juist omdat er sprake is van meerdere mogelijkheden bij een verzakking kan deze weer terugkomen. Heeft men een blaas verzakking gehad, dan kan later alsnog een endeldarm verzakking optreden of een baarmoeder verzakking. Het beste resultaat is te bereiken als men wordt behandeld door een team waarbij wordt samengewerkt door gynaecoloog, uroloog, chirurg en fysiotherapeut.

Verschillende manieren om kans op een verzakking te voorkomen

Geheel voorkomen van een verzakking is niet mogelijk. Wel kun je zelf een aantal maatregelen nemen die de kans verkleinen, zoals:

• Voldoende vezelrijk voedsel eten
• Voldoende drinken
• Voldoende tijd nemen voor bezoek aan toilet
• Geen uitgesteld toiletbezoek
• Niet te zwaar tillen
• Zelf oefeningen doen om de bekkenbodem te verstevigen.