Anafylaxie: een levensbedreigende allergie

Anafylaxie is een plotselinge, ernstige en levensbedreigende allergische reactie. Dit kan voorkomen als de persoon in aanraking komt met de stof waar hij allergische voor is, het allergeen. Als er niet snel wordt ingegrepen kan dit in sommige gevallen binnen enkele minuten al leiden tot de dood. Hoe kun je jezelf of iemand beschermen tegen een anafylactische shock?

Wat een anafylaxie is

Een anafylaxie, ook wel een anafylactische shock genoemd is een plotselinge, ernstige en potentieel levensbedreigende allergische reactie. Dit kan optreden als je in aanraking komt met de stof waar je allergisch voor bent, ook al is het een heel klein beetje. Deze stof wordt het allergeen genoemd. Anafylaxie kan optreden na inname van het allergeen, maar ook na huidcontact, injectie van de stof of na het inademen van de het allergeen. Als dit niet gauw wordt behandeld kan dit soms in enkele minuten leiden tot de dood.

Hoe te reageren?

De ernst van een anafylaxie is te verminderen als je er als volgt op kunt reageren:

• Herken de symptomen in een vroeg stadium
• Zorg dat je onmiddellijk de juiste medicijnen neemt of krijgt
• Zoek direct medische hulp

Hoe goed je in de toekomst anafylactische reacties kunt vermijden, hangt af van hoe goed je de stoffen vermijdt die zo'n reactie uitlokken. Wanneer je een ernstige allergische reactie hebt gehad, moet je dan ook zo snel mogelijk achterhalen waar je ziek van bent geworden. Het is belangrijk om te weten omdat dit je leven kan redden als er een anafylactische shock ontstaat.

Bescherm jezelf tegen anafylactische reacties

Anafylaxie is een angstaanjagende ervaring voor wie zo'n reactie ondergaat, maar ook voor iedereen in de directe nabijheid. Het is volstrekt normaal dat je bang bent dat zoiets je nog eens zal overkomen, maar je kunt met wat eenvoudige maatregelen al veel risico's wegnemen. Daardoor voel je je waarschijnlijk rustiger en minder bang.

Zorg voor een onderzoek naar allergenen

Als je een anafylactische reactie hebt gehad, moet je voor onderzoek naar een allergoloog. Hij zal huid- of bloedtests uitvoeren om je te helpen uitzoeken waar je allergisch voor bent. Daarnaast kan hij je helpen bij het voorkomen van toekomstige reacties en een uitgeschreven behandelplan maken, waaronder het maken van een noodplan voor het geval er toch een anafylaxie ontstaat.

Vermijd allergenen

Het vermijden van allergenen is de sleutel tot het voorkomen van toekomstige allergische reacties. Als je al eens een anafylactische reactie hebt gehad, probeer er dan achter te komen welke stoffen die problemen bezorgden. Ga die daarna consequent uit te weg. Zo kun je bijvoorbeeld allergisch zijn voor: insectenbeten, medicijnen, bepaalde stoffen (latex) of bepaalde voedingsmiddelen (pinda’s, granen of ei).

Draag een SOS-ketting

Als je een ernstige allergie hebt en de kans loopt om een ernstige reactie te krijgen of al eens een anafylactische reactie hebt gehad, draag dan voortaan een SOS-ketting of een Medic Alert-hanger. Mocht je namelijk opnieuw een anafylactische reactie krijgen en je bent te ziek om uit te leggen wat er aan de hand is, dan kan zo'n sieraad uitkomst bieden. Daarmee vergroot je de kans dat je zo snel mogelijk de juiste medicijnen en behandeling krijgt. Deze maatregel is voor kinderen ook heel belangrijk.

Welke informatie staat in SOS-ketting?

In een SOS-ketting zou moeten staan voor welke je allergisch bent, maar ook de naam en telefoonnummers van de mensen die je in geval van nood moet bereiken. Op de Medic Alert staat een telefoonnummer dat hulpverleners kunnen bellen, zodat ze rechtstreeks toegang krijgen tot je medische gegevens, een lijst van de medicijnen die je neemt en de telefoonnummers van de mensen die in geval van nood gewaarschuwd moeten worden.

Het noodplan

Wanneer je eenmaal een allergische reactie hebt doorgemaakt, vooral als dat een ernstige reactie was, dan moet je er niet aan denken dat een volgende reactie misschien nog heftiger zal zijn. Toch zal je hier wat voorbereidingen voor moeten treffen, omdat dit je leven zou kunnen redden. Werk samen met je arts aan het uitwerken van een noodplan. Bewaar het thuis op een goed bereikbare plaats en zorg dat iedereen die ervan moet weten daarvan op de hoogte is. Zorg dat je school of werkplek ook zo'n formulier krijgt.

Zorg voor een voorraad epinefrine

Patiënten die ooit een anafylactische reactie hebben gehad en het risico lopen opnieuw zo'n reactie te krijgen, moeten altijd twee auto-injectoren voor epinefrine bij de hand hebben. Epinefrine is bij anafylaxie het meest effectieve middel. Het bestrijdt alle symptomen waarmee een anafylactische aanval gepaard kan gaan, dus ook de meest bedreigende: een snelle daling van de bloeddruk, een strak gevoel op de borst of piepend ademhalen en het bekneld raken van je luchtpijp als gevolg van zwellingen in het omliggende weefsel.

Lees verder

• Allergisch contacteczeem
• Desloratadine: medicijn tegen allergische reacties