Verzakking bij vrouwen: symptomen, oorzaak en behandeling

Verzakking bij vrouwen symptomen zijn afhankelijk van het type en de omvang van de verzakking. Een verzakking van de baarmoeder, de blaas of de endeldarm ontstaat doordat de bekkenbodemspieren uitrekken of beschadigd raken. Deze organen worden dan niet langer op hun plaats gehouden. De baarmoeder, blaas en/of endeldarm zakken dan in de vagina. In het ergste geval kunnen ze zelfs naar buiten komen.

• Wat is een verzakking?
• Oorzaak van een verzakking bij vrouwen
• Zwakkere bekkenbodemspieren
• Factoren die een rol spelen bij het ontstaan van een verzakking
• Symptomen van een verzakking bij vrouwen
• Blaasverzakking symptomen
• Endeldarmverzakking symptomen
• Baarmoederverzakking symptomen
• Behandeling
• Trainen van de bekkenbodemspieren
• Ring (pessarium)
• Operatie

Wat is een verzakking?

De baarmoeder, de blaas en de endeldarm worden door middel van gewrichtsbanden, spieren (van de bekkenbodem) en andere weefsels op hun plaats gehouden. Wanneer deze banden en spieren niet meer sterk genoeg zijn, kan één of meer van deze organen verzakken en deels naar buiten komen. Dit wordt een 'verzakking' genoemd: een baarmoederverzakking, een blaasverzakking of een endeldarmverzakking. Door een verzakking werkt het betreffende orgaan niet goed meer, wat kan leiden tot ongewild urineverlies (incontinentie), problemen met de ontlasting of klachten tijdens de seksuele gemeenschap.

Oorzaak van een verzakking bij vrouwen

Zwakkere bekkenbodemspieren

Ofschoon een verzakking vooral op oudere leeftijd voorkomt, hebben sommige jongere vrouwen er ook last van. Het heeft vooral te maken met het zwakker worden van de bekkenbodemspieren en bindweefsels en niet iedereen heeft een even stevige bekkenbodem. Er zijn vrouwen die van nature zwak bindweefsel hebben. Daarnaast kan de bekkenbodem verzwakt of zelfs beschadigd zijn als gevolg van onder meer een bevalling, zwaar lichamelijke arbeid, overgewicht en frequent hoesten door bijvoorbeeld roken of als gevolg van longziekten. Een verzakking komt vooral na de overgang voor. De banden bij de vrouw worden zwakker als gevolg van een lager oestrogeengehalte. Chronische obstipatie en het hard persen als gevolg daarvan kunnen een verzakking verergeren.

Factoren die een rol spelen bij het ontstaan van een verzakking

Bij het ontstaan van een verzakking spelen meerdere factoren een rol, waarbij het vaak gaat om een opeenstapeling van factoren:

(Bron: Prof. dr. Jan-Paul Roovers, p. 34)

Symptomen van een verzakking bij vrouwen

Bij een verzakking kunnen verschillende klachten ontstaan, afhankelijk van het type en de omvang van de verzakking. Overigens geven niet alle verzakkingen klachten. De klachten die optreden verergeren vaak in de loop van de dag of na lichamelijke inspanning. Na rust nemen de klachten vaak af.

Blaasverzakking symptomen

Bij een blaasverzakking kunnen de volgende klachten optreden:

• een gevoel van uitzakking en pijn in de vagina, een uitstulping aan de voorkant van de vagina;
• pijn bij het vrijen;
• moeilijkheden bij het legen van de blaas, moeite om de blaas goed leeg te plassen waardoor de kans op een blaasontsteking toeneemt;
• moeite hebben om de urine op te houden.

Endeldarmverzakking symptomen

Bij een endeldarmverzakking kunnen de volgende klachten optreden:

• het ontstaan van een uitstulping aan de achterkant van de vagina;
• een balgevoel rondom de anus en/of vagina;
• moeite met ontlasten, ook al voel je aandrang;
• soms komt de ontlasting ineens tijdens het plassen;
• na het poepen kun je het gevoel hebben dat er nog iets achterblijft in de darm;
• de endeldarm kan (in zijn geheel) via de anus naar buiten komen.

Baarmoederverzakking symptomen

Bij een baarmoederverzakking kunnen de volgende klachten optreden:

• het gevoel dat er iets naar buiten komt of iets uit de vagina steekt of een balgevoel tussen de benen;
• een zeurderige pijn in de onderbuik, benen of liezen, welke kan uitstralen naar de rug, soms gepaard gaande met enorme moeheid.
• zitten en fietsen kunnen problemen geven.
• pijn tijdens geslachtsgemeenschap; en
• moeite met plassen, waaronder onvrijwillig urineverlies (incontinentie), of frequent urineren (vaker moeten plassen).

Je kunt ook een combinatie hebben van deze klachten, indien verschillende organen (blaas, endeldarm en/of baarmoeder) tegelijkertijd verzakt zijn.

Behandeling

Als je geen klachten hebt, is behandeling in principe niet nodig. Afvallen en een juiste behandeling van onderliggende medische problemen, zoals longziekten en chronische verstopping, kunnen de voortgang van de verzakking vertragen. Afhankelijk van de ernst van de klachten, de bevindingen van de arts, je lichamelijke conditie en je eigen wensen, zijn er meerdere behandelingen mogelijk. In geval van een tekort aan vrouwelijk geslachtshormoon, kunnen vaginale zetpillen of vaginale crèmes voorgeschreven worden. Andere behandelmogelijkheden zijn:

Trainen van de bekkenbodemspieren

Bekkenfysiotherapie is het oefenen van de bekkenbodemspieren, dat zijn de spieren die de blaas en baarmoeder dragen. Met behulp van speciale oefeningen werk je aan het versterken van je bekkenbodemspieren, zodat je de druk beter kunt opvangen bij drukverhogende momenten zoals hard niezen, hoesten en tillen. Ook kun je middels oefeningen beter leren omgaan met klachten zoals urine- en ontlastingsverlies en moeite met plassen. Fysiotherapie vermindert de klachten van de verzakking, maar de verzakking zelf wordt niet verholpen. Bij weinig klachten kan bekkenfysiotherapie soms helpen. Een langer bestaande verzakking of bij meer ernstige klachten, helpt oefenen van de bekkenbodemspieren meestal niet en zal er gekeken moeten worden naar een andere behandelmogelijkheid.

Ring (pessarium)

Een zachte ring of pessarium wordt ingebracht in de schede en rust op de bekkenbodem en duwt het uitgezakte weefsel omhoog. Er zijn verschillende pessaria in allerlei vormen en maten, voor verschillende typen verzakkingen. Door een ringpessarium lukt het vaak beter om bijvoorbeeld tijdens het sporten de plas op te houden. Een goed passende ring voel je niet zitten, ook niet tijdens de geslachtsgemeenschap. Een ring is niet bij alle verzakkingen mogelijk. Dit hangt onder meer af van het soort verzakking, de ernst en de stevigheid van de bekkenbodem. Een pessarium kan soms klachten geven als vaginale afscheiding, bloedverlies en verergering van urineverlies.

Operatie

Als bovenstaande opties onvoldoende soelaas bieden, kan de huisarts je naar een gynaecoloog verwijzen. Bij een verzakking zijn, afhankelijk van het type verzakking en je wensen, verschillende soorten operaties mogelijk. De meeste operaties worden verricht via de vagina, soms door middel van een kijkoperatie, ook 'laparoscopie' genoemd. Soms wordt geadviseerd een kunststof matje of implantaat te gebruiken bij de operatie, waarbij het lichaam reageert met het afzetten van nieuw steunweefsel rondom het matje.

Een operatieve ingreep heeft vaak als voordeel dat je klachten verminderen of zelfs geheel verdwijnen. Houd er wel rekening mee dat er complicaties kunnen optreden of dat de klachten na een aantal jaren terug kunnen keren.

Lees verder

• Vaginaverzakking: vaginale verzakking klachten & behandeling
• Baarmoederverzakking: symptomen, oorzaken en behandeling
• Endeldarmverzakking: symptomen, oorzaak en behandeling
• Blaasverzakking of verzakte blaas: symptomen en behandeling
• Niet kunnen plassen: oorzaken urineretentie man en vrouw