Folliculitis: symptomen, oorzaak, voorkomen en behandeling
Folliculitis duidt op een ontsteking van het bovenste deel van het haarzakje of haarfollikel. Vaak ontstaat de ontsteking als gevolg van een infectie met een bacterie, een schimmel, een virus of een gist. Ter plekke van het haarzakje verschijnt vaak een ontsierend puskopje. Veelal gaat het gepaard met een jeukende, irriterende of pijnlijke huid. Een folliculitis gaat meestal spontaan over. Behandeling is daarom veelal niet nodig. Wel is het van belang om hygiënische maatregelen in acht te nemen. Teneinde verdere irritatie en beschadiging van de haarzakjes en een infectie te voorkomen, is het raadzaam om wrijving van kleding te voorkomen, bij voorkeur het aangedane gebied niet te scheren of anders gebruik te maken van een nieuw scheermesje of een elektrisch scheerapparaat, en het gebied goed schoon te houden.- Wat is folliculitis?
- Folliculitis oorzaak
- Micro-organismen en irritatie
- Medicijnen
- Soorten micro-organismen
- Risicofactoren
- Complicaties
- Folliculitis symptomen
- Diagnose en onderzoek
- Huidbiopsie
- Differentiële diagnose
- Folliculitis behandeling
- Hygiënische maatregelen
- Professionele medische zorg
- Prognose
- Preventie en voorkomen van folliculitis
Folliculitis / Bron: James Heilman, MD, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Wat is folliculitis?
Een folliculitis is een ontsteking van het bovenste deel van het haarzakje, ook wel 'haarfollikel' genoemd. Vaak ontstaat de aandoening als gevolg van een infectie met een bacterie, een schimmel, een virus of een gist. De huidaandoening wordt gekenmerkt door bultjes en puistjes, welke zich overal op het lichaam kunnen manifesteren waar haar voorkomt. Folliculitis komt regelmatig voor bij zowel mannen als vrouwen van alle leeftijden. Als er sprake is van een infectie, dan ontstaat er veelal een puskopje ter plekke van het haarzakje. Ook kan het gepaard gaan met een jeukende of pijnlijke huid. Ofschoon een folliculitis veel wegheeft van acne (jeugdpuistjes), gaat het om een andere aandoening. Acne duidt vooral op een ontsteking van de talgklieren en niet van het bovenste deel van het haarzakje alleen. Andere huidaandoeningen die veel op folliculitis kunnen lijken maar het niet zijn, zijn:
Klachten door het scheren van je oksels / Bron: Stevepb, PixabayFolliculitis oorzaak
Micro-organismen en irritatie
Folliculitis is een ontsteking van het bovenste deel van het haarzakje en wordt meestal veroorzaakt door een bacterie (vaak door Stafylokokken, een bacteriesoort die veel gezonde mensen op de huid hebben), maar de boosdoener kan ook een schimmel, een virus of een gist zijn. Bij het ontstaan van deze huidaandoening speelt irritatie van de haarzakjes door de volgende factoren mogelijk ook een rol:- schurende of strakke kleding;
- scheren; of
- verstopping van de haarzakjes door overmatig gebruik van vettige (huid)producten, zoals vette zalven of oliën.
Medicijnen
Sommige orale geneesmiddelen kunnen ook een folliculitis uitlokken. Als er een bacterie of gist in het spel is, dan is de folliculitis niet besmettelijk voor andere mensen.Soorten micro-organismen
Welk micro-organisme de boosdoener is, is deels afhankelijk van het huidgebied dat is getroffen:| Huidgebied | Micro-organisme |
|---|---|
| Gelaat |
|
| Baardstreek |
|
| Behaarde hoofd |
|
| Benen |
|
| Romp |
|
| Billen |
|
Jacuzzi / Risicofactoren
Iedereen kan folliculitis ontwikkelen, volwassenen en kinderen alsook mannen en vrouwen. Bepaalde factoren maken je echter meer vatbaar voor de aandoening, waaronder:- Een medische aandoening die je weerstand tegen infecties vermindert, zoals diabetes, chronische leukemie en hiv/aids;
- Het hebben van acne of eczeem;
- Schade aan de huid, door een ongeval of een operatie;
- Het nemen van sommige medicijnen, zoals steroïde crèmes of langdurige antibiotische behandeling van acne;
- Overgewicht of obesitas;
- Regelmatig dragen van kleding die warmte en zweet opsluit, zoals rubber handschoenen of hoge laarzen; en
- Scheren.
Complicaties
Mogelijke complicaties van folliculitis zijn onder meer:- Recidief (terugkeer van de klachten) of verdere verspreiding van de besmetting;
- Grote, jeukende plekken op de geïnfecteerde huid (zogeheten 'plaques');
- Ontstaan van steenpuisten;
- Permanente beschadiging van de huid, zoals littekens of donkere vlekken; en
- Vernietiging van de haarzakjes en blijvende haaruitval.
Folliculitis symptomen
Een folliculitis kenmerkt zich door bultjes of puistjes (met een puskopje) en een rode kleur eromheen. De aangedane plekken kunnen ook jeuken of irriteren. Folliculitis komt het meeste voor op het behaarde hoofd, het gelaat, de ledematen (armen en benen) en de billen.Diagnose en onderzoek
Huidbiopsie
De diagnose wordt vaak à vue gesteld. Het beeld is vaak heel duidelijk voor een arts. Een huidbiopsie (het wegnemen van een stukje weefsel voor microscopisch onderzoek), is normaal gesproken niet nodig, tenzij de oorzaak niet duidelijk is.Differentiële diagnose
De volgende huidaandoeningen kunnen veel gelijkenis vertonen met folliculitis en zullen bij het stellen van de diagnose moeten worden uitgesloten:- acne rosacea (acne bij volwassenen);
- acne vulgaris (jeugdpuistjes);
- acneïforme uitbarstingen;
- coccidioïdomycose;
- cutane candidiasis (huidschimmel);
- dermatitis perioralis (clownseczeem);
- erythema toxicum neonatorum;
- huidafwijkingen als gevolg van een nierziekte;
- impetigo (krentenbaard);
- insectenbeten;
- irriterend contacteczeem;
- milia (gerstekorrels);
- miliaria (warmtebultjes);
- periorale dermatitis (clownseczeem);
- pseudo-folliculitis;
- rosacea;
- strophulus (papulaire urticaria);
- syndroom van Graham-Little-Piccardi-Lassueur;
- ziekte van Fox-Fordyce; en
- ziekte van Sneddon-Wilkinson (subcorneale pustuleuze dermatose).
Gebruik altijd een schone handdoek / Bron: Pexels, Pixabay
