Enterocele (dunne-darmverzakking): Pijnlijke bult in vagina

Een enterocele (dunne-darmverzakking) treedt op wanneer de dunne darm afdaalt in de bekkenbodem en op het bovenste gedeelte van de vagina duwt. De vrouw kampt met deze vorm van een bekkenbodemverzakking met een pijnlijke bult in de vagina, rugpijn en andere symptomen. Een bevalling, de veroudering en andere factoren die druk op de bekkenbodem uitoefenen, zijn risicofactoren voor enterocele. Vaak is het mogelijk om via zelfzorgmaatregelen en andere niet-chirurgische opties een dunne-darmverzakking te behandelen. In ernstige gevallen is een chirurgische reparatie noodzakelijk.

• Schrijfwijze
• Oorzaken en risicofactoren van dunne-darmverzakking
• Aandoeningen van enterocele
• Bekkenchirurgie
• Bindweefselaandoeningen
• Chronische constipatie of persen bij de stoelgang
• Chronische hoesten of bronchitis
• Zwangerschap en bevalling
• Omgevingsfactoren van verzakking in dunne darm
• Genetische of erfelijke factoren
• Herhaaldelijk zwaar tillen
• Leeftijd
• Overgewicht of obesitas
• Ras
• Roken
• Symptomen: Bult in vagina
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van verzakte dunne darm
• Zelfzorg
• Pessarium
• Chirurgie
• Prognose van aandoening bij vrouwen
• Preventie

Schrijfwijze

Enterecele wordt soms ook geschreven als enterecoele of enterokèle.

Oorzaken en risicofactoren van dunne-darmverzakking

Enkele aandoeningen en omgevingsfactoren verhogen druk op de bekkenbodem, waardoor zwakte ontstaat aan de spieren en gewrichtsbanden die de bekkenorganen ondersteunen.

Aandoeningen van enterocele

Bekkenchirurgie

Wanneer de arts de baarmoeder verwijdert (hysterectomie) of een chirurgische ingreep uitvoert om urine-incontinentie te behandelen, stijgt het risico op het ontwikkelen van een verzwakking van de dunne darm.

Bindweefselaandoeningen

Vrouwen zijn mogelijk genetisch vatbaar voor een verzakking van de dunne darm door zwakkere bindweefsels in het bekkengebied, waardoor ze van nature sneller te maken krijgen met een enterocele en andere vormen van een verzakking van het bekkenorgaan.

Chronische constipatie of persen bij de stoelgang

Een hogere druk op de buik veroorzaakt door overmatig persen tijdens de stoelgang door constipatie, leidt sneller tot een verzakte dunne darm.

Chronische hoesten of bronchitis

Door chronisch hoesten ontstaat een verhoogde buikdruk, met soms een enterocele tot gevolg.

Zwangerschap en bevalling

Een vaginale bevalling van één of meer kinderen draagt bij aan de verzwakking van de structuren van de bekkenbodemspieren, waardoor het risico op een verzakking van de dunne darm toeneemt. Hoe meer zwangerschappen een vrouw heeft, hoe groter het risico op het ontwikkelen van een soort verzakking van het bekkenorgaan. Vrouwen die alleen nog maar een keizersnede hebben gehad, hebben minder kans op het ontwikkelen van een verzakking.

Omgevingsfactoren van verzakking in dunne darm

Genetische of erfelijke factoren

Het bekkenondersteuningssysteem van een vrouw is soms van nature zwakker dan dat van een andere vrouw.

Herhaaldelijk zwaar tillen

Ook herhaaldelijk tillen verhoogt de buikdruk, waardoor een vrouw mogelijk kampt met een dunne-darmverzakking.

Leeftijd

Een dunne-darmverzakking en andere vormen van verzakking van het bekkenorgaan komen vaker voor bij oudere vrouwen. Vrouwen verliezen dan meer spiermassa (spieratrofie) en spierkracht (spierzwakte), en dit zowel in de bekkenspieren als in andere spieren.

Overgewicht of obesitas

Overgewicht verhoogt de druk in de buik, waardoor het risico op het ontwikkelen van een dunne-darmverzakking toeneemt.

Ras

Vrouwen van Spaanse afkomst en vrouwen met een blanke huidskleur hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van verzakking van de bekkenorganen.

Roken

Roken is geassocieerd met het ontwikkelen van een verzakte dunne darm omdat rokers vaak hoesten (rokershoest), waardoor de druk in de buik stijgt.

Symptomen: Bult in vagina

Een milde verzakking van de dunne darm veroorzaakt mogelijk geen tekenen bij vrouwen. Vrouwen met een aanzienlijke verzakking krijgen te maken met volgende mogelijke symptomen:

• een gevoel van bekkenvolheid, bekkendruk of bekkenpijn
• een gevoelige bult van weefsel in de vagina
• een trekkend gevoel in het bekkengebied dat vermindert bij het liggen
• een zwelling in de vagina
• frequente urineweginfecties
• lage rugpijn die vermindert bij het liggen
• problemen bij het inbrengen van een tampon
• urine-incontinentie
• vaginaal ongemak en een pijnlijke geslachtsgemeenschap (dyspareunie)

Veel vrouwen met een dunne-darmverzakking ervaren ook verzakking van andere bekkenorganen, zoals een blaasverzakking, baarmoederverzakking of endeldarmverzakking.

Diagnose en onderzoeken

Om een diagnose van een dunne-darmverzakking te bevestigen, voert de arts een gynaecologisch onderzoek uit. Hierbij moet de vrouw op vraag van de arts diep inademen en de adem even inhouden terwijl ze een stoelgangsbeweging maakt (Valsalva-manoeuvre), waardoor de verzakte dunne darm waarschijnlijk naar beneden gaat puilen. Als de arts de diagnose niet kan bevestigen via het gynaecologisch onderzoek waarbij de vrouw op een onderzoeksbank ligt, voert hij dit onderzoek opnieuw uit terwijl de vrouw rechtstaat.

Behandeling van verzakte dunne darm

Zelfzorg

Als de verzakking weinig of geen duidelijke symptomen veroorzaakt, is een behandeling niet nodig. Eenvoudige zelfzorgmaatregelen, zoals het uitvoeren van bekkenbodemspieroefeningen versterken de bekkenbodemspieren en bieden een verlichting van de symptomen. Verder vermijden vrouwen best om zware dingen te tillen. Ook is het raadzaam om obstipatie te voorkomen.

Pessarium

Een pessarium is een siliconen-, plastic- of rubberapparaat dat in een vrouw inbrengt in de vagina. Het pessarium zorgt voor ondersteuning van het uitpuilende weefsel. Pessaria zijn beschikbaar in verschillende stijlen en maten. Het vinden van het juiste pessarium gebeurt met vallen en opstaan. De arts meet en past het apparaat, en een vrouw leert vervolgens aan hoe ze het moet plaatsen, verwijderen en schoonmaken.

Chirurgie

Een operatie is effectief als de vrouw een vergevorderde verzakking heeft met vervelende symptomen. De arts herstelt de verzakking via de vagina of de buik, met of zonder robotachtige hulp. Tijdens de procedure brengt de chirurg de verzakte dunne darm terug op zijn plaats en verstevigt hij het bindweefsel van de bekkenbodem. Soms gebruikt hij een beetje synthetisch gaas om verzwakte weefsels te ondersteunen.

Prognose van aandoening bij vrouwen

Een verzakking van de dunne darm komt meestal niet terug. Wel ontstaat mogelijk verdere verwonding aan de bekkenbodem bij een verhoogde bekkendruk, bijvoorbeeld bij constipatie, hoesten, obesitas of zwaar tillen.

Preventie

Enkele strategieën verlagen de kansen op het ontwikkelen van een dunne-darmverzakking:

• constipatie voorkomen: een vezelrijke en evenwichtige voeding eten, veel vocht drinken en regelmatige lichaamsbeweging uitvoeren zodat persen voorkomen wordt
• een chronische hoest behandelen
• gewicht verliezen bij overgewicht
• stoppen met roken
• zwaar tillen vermijden

Lees verder

• Baarmoederverzakking (uterusprolaps): Oorzaken & behandeling
• Rectale prolaps: Endeldarmverzakking met verlies stoelgang
• Cystocele: Verzakking van blaas in vagina (blaasverzakking)