Verzakking: oplosbaar matje mogelijk beter alternatief
Veel vrouwen krijgen te maken met een zogenaamde verzakking. Bij deze aandoening raken inwendige organen van hun plek. Dit komt omdat het bindweefsel rond de vagina onvoldoende steun is gaan bieden. Bij een verzakking gaat het niet alleen de baarmoeder, zoals vaak gedacht wordt; deze kan ook darmen of blaas betreffen. Er is nog niet één duidelijke oorzaak aangewezen voor een verzakking, maar er zijn wel toeleidende factoren. De bekendste is de bevalling. Bovendien is de medische wetenschap nog bezig om een beter alternatief te vinden voor het operatief geplaatste 'matje', dat gezondheidsklachten kan geven. Het onderzoek van gynaecoloog Kerkhof, gepromoveerd bij het VUmc, brengt een alternatief wat dichterbij: het oplosbare matje, mogelijk te voorzien van lichaamseigen cellen.
De 'verzakking', het is een gynaecologisch probleem waar vele vrouwen mee te kampen krijgen. Bij een zogenaamde verzakking gaat het om een niet meer goed op de plaats blijven zitten van de inwendige organen, omdat het bindweefsel rond de vagina niet meer steunend genoeg werkt. Vaak wordt gedacht dat een verzakking de baarmoeder betreft. Dat is ten dele waar. De getroffen organen kunnen echter ook de blaas of darmen zijn. Het gevolg van een verzakking is niet alleen mogelijk incontinentie, maar ook pijnklachten.
Geen ideale medische oplossing
Helaas bestaat er nog geen ideale medische oplossing voor de verzakking. Bekend zijn de zogenaamde 'matjes' die inwendig geplaatst worden als steunmateriaal. Problematisch is echter dat deze matjes, die gemaakt worden van synthetisch - dus niet lichaamseigen - materiaal, op zich ook weer gezondheidsklachten kunnen geven. Een van de nieuwe mogelijkheden is echter het gebruik van een alternatief. Gynaecoloog Manon Kerkhof, promovenda bij het VUmc, deed onderzoek in 2014 waarbij de vraag was of een ander soort 'matje' wel goed zou kunnen voldoen. Namelijk, een exemplaar dat oplost enige tijd na het inbrengen en voorzien is van stamcellen waarop nieuw bindweefsel zou kunnen aangroeien. Dit onderzoek werd gedaan op weefsel van vrouwen mét respectievelijk zonder verzakking.
Hoe ontstaat een verzakking?
Meer dan één van de tien vrouwen in onze westerse maatschappij komt op het punt dat zij een operatie ondergaat tegen een verzakking. Maar hoe ontstaat zo'n verzakking? Helaas is hierover vanuit de medische wetenschap nog niet veel bekend. Maar er zijn wel factoren die bij kunnen dragen aan het ontstaan van een verzakking. De meest beruchte is een bevalling. Maar minder bekend is dat als er verzakkingen in de familie voorkomen, nazaten ook meer kans hebben op een verzakking. Jammer genoeg is een operatie ook geen absolute remedie. Het blijkt namelijk dat ongeveer drie op de tien vrouwen die ooit zijn geopereerd wegens een verzakking, opnieuw in het ziekenhuis belanden met soortgelijke klachten. Dit leidt doorgaans ook weer tot een operatie.
Is het probleem van een verzakking cultuurgebonden?
Er wordt regelmatig bericht over culturele verschillen rondom de verzakking. Zo bleek dat in het straatarme Nepal de verzakking relatief vaak voorkomt, en onder jongere vrouwen dan gemiddeld. Dit heeft onder andere te maken met een slechte gezondheidszorg, het culturele taboe op het gebied 'daar beneden' dat adequate zorg rondom onder andere de zwangerschap in de weg staat, en het feit dat in Nepal - zoals in veel culturen - vrouwen het zwaarste werk doen, ook rondom de zwangerschap en geboorte, zodat zij tijdens de zwangerschap te veel druk op het lichaam uitoefenen én al te snel na de bevalling aan het werk gaan.
Geen genetische defecten
Gynaecoloog Manon Kerkhof vergeleek tijdens haar onderzoek het lichaamsweefsel van vrouwen met een verzakking, en vrouwen die deze gyneacologische klacht niet hadden. Dit was onder andere het 'voorwerk' voor een eventueel nog te ontwikkelen behandeling waarbij het inwendige matje kan worden opgebouwd uit lichaamseigen stamcellen. Alleen als de lichaamscellen van vrouwen met een verzakking intact zijn en vrij van genetische defecten, kan dit. Het bleek dat er in dit opzicht geen verschillen bestaan tussen 'verzakt' weefsel en gezond weefsel. Eventuele genetische defecten zijn niet gevonden. Dit levert de aanwijzing op dat genetische afwijkingen niet de oorzaak zijn voor een verzakking.
Toekomst: behandeling met eigen cellen?
De verschillen die de VU-promovenda wel degelijk vond tussen lichaamsweefsel afkomstig uit de verzakking en gezond weefsel van één en dezelfde patiënt, zijn dus waarschijnlijk ontstaan door de verzakking in plaats van de oorzaak ervan te zijn. Het is een prille ontdekking en dus een beginpunt voor verder onderzoek. Maar het ziet er op basis van deze feiten wel naar uit dat het mogelijk is om een patiënt in de toekomst te voorzien van een oplosbaar matje met eigen stamcellen.
Kegel en het jade-ei
Er is bekend dat verzakkingen deels kunnen worden voorkomen door de weefsels rond de vagina sterk te houden. Een medische term daarvoor is de 'Kegel'-oefening, waarbij de vagina bewust wordt samengetrokken. Een idee dat niet uit de wetenschappelijke hoek komt maar wel uit die van de spiritualiteit, is dat de vrouw sowieso baat heeft bij het stevig houden van de bekkenbodem, wat onder andere te cultiveren zou zijn door gebruik van het 'jade-ei.' Dit is een naar verluidt duizenden jaren oud gebruik oorspronkelijk afkomstig uit China, waarbij een eivormig stukje halfedelsteen (jade, kristal of kwarts) vaginaal wordt ingebracht en over de hele dag wordt meegedragen. Ook wordt in de oosterse spiritualiteit aandacht besteed aan het actief oefenen met het jade-ei. De spieren zouden zich hierdoor vanzelf verstevigen. De oosterse leringen hekelen ook het westerse beeld dat de vrouwelijke geslachtsorganen passief zijn. Juist door de eigen bekkenbodem te activeren en te verstevigen, en de spieren te leren kennen en gebruiken, zouden gezondheidsklachten voorkomen kunnen worden.
Lees verder