Pijnlijke tepel: waardoor komt het?

Bij pijnlijke tepels denken we gelijk aan vrouwen, al dan niet zwanger. Maar wist je dat mannen er ook last van kunnen hebben? Ook gevoelige tepels komen vaak voor, waardoor ze eerder als zere tepels ervaren worden. Wat is de oorzaak, de behandeling en het herstel?

Pijn aan de tepels

Pijnlijke tepels komt soms in combinatie met pijnlijke borsten, maar meestal staat het hier los van. Zowel mannen als vrouwen kunnen last hebben van pijnlijke of gevoelige tepels. Vrouwen hebben er vaker last van. Dit heeft grotendeels met de vrouwelijke hormonen te maken. De oorzaken kunnen heel verschillend zijn. Hieronder worden de meest belangrijkste opgenoemd.

Zwanger

Pijn aan de tepels wordt heel vaak gezien in de zwangerschap en is vaak een van de eerste verschijnselen. De oorzaak is terug te vinden in de hormoonhuishouding. Tijdens een zwangerschap verandert en in korte tijd ontzettend veel binnenin het lichaam. De tepels kunnen hierop reageren met een gevoeligheid en met pijn. Wanneer je twijfelt over een eventuele zwangerschap, dan is het het beste om even een zwangerschapstest te gaan halen. Ook de huisarts kan deze test uitvoeren. Een zwangerschapstest wordt alleen vergoed door de zorgverzekeraar wanneer dit om medische reden noodzakelijk is.

De maandelijkse cyclus en menstruatie

Een vruchtbare vrouw doorloopt iedere maand een cyclus. Deze cyclus duurt ongeveer 28 dagen en bedraagt de menstruatie, de eisprong, de afbouw van baarmoederslijmvlies en begint wederom opnieuw met de menstruatie. Pijnlijke en gevoelige tepels kunnen gedurende de cyclus voorkomen. Bij de ene vrouw is dit rond de eisprong, bij de ander vlak voordat ze ongesteld wordt. In beiden gevallen wordt de pijn veroorzaakt door hormonen. Hier is weinig tegen te doen. Vrouwen die de anticonceptiepil slikken hebben in de regel veel minder last van gevoeligheid of pijn die ontstaat door de cyclus. Voor vrouwen die de pil niet slikken en echt erg last hebben van de tepels, kan de anticonceptiepil uitkomst bieden.

Eczeem aan de tepel

Eczeem is een erg droge huid en is vaak erfelijk aangelegd maar kan ook ontstaan door een allergie. De tepel is rood en ziet er schilferig uit. De huid rondom de tepel kan trekkerig en droog aanvoelen. Vaak jeuken de tepels ook. Eczeem kan aan beiden tepels voorkomen maar komt vaak ook aan maar één tepel voor. Eczeem kan goed behandeld worden. Door middel van dagelijks insmeren met vaseline of een vette zalf blijft de huid soepel en beschermt tegen uitdrogen. Wanneer eczeem echt hardnekkig is, dan kan de arts een hormonenzalf voorschrijven. Met deze zalf moet voorzichtig omgegaan worden: smeer maximaal driemaal per week de aangedane huid dun in met de zalf. Geef de huid daarna vier dagen rust. De huid wordt over het algemeen dunner door het gebruik van hormonenzalf. Bij chronische eczeem blijft de eczeem terugkomen ondanks alle behandelingen.

Pijn door borstkanker

Pijnlijke tepels door borstkanker komt zelden voor. Pijn is zelden een teken van kanker, in welke vorm dan ook. Kanker aan de tepels bestaat ook, het wordt de ziekte van Paget genoemd. Ook bij deze vorm van kanker is pijn zelden en symptoom van kanker. Toch kan het wel eens voorkomen dat pijn wel een eerste signaal is. Wanneer er veranderingen aan de tepel zichtbaar zijn zoals een ingetrokken tepel, schilfering, niet genezende wondjes of vocht uit de tepel, dan is een bezoek aan de arts aan te raden.

Ontsteking aan een melkgang of borstontsteking

Een plaatselijke ontsteking aan de melkgang kan een vlijmende pijn opleveren. Ook een borstontsteking waarbij een groter gebied ontstoken is, geeft vaak een stekende pijn. Vaak zijn vrouwen die borstvoeding geven gevoeliger voor een ontsteking aan de tepels of borsten. De veroorzaker is stilstand van melk in de borst, waardoor een ontsteking ontstaat. Deze stilstand wordt veroorzaakt door vermoeidheid, stress, kloven of niet goed leeg laten drinken van de borst. Vrouwen die geen borstvoeding geven kunnen toch een ontsteking krijgen aan de tepel of de borst. Deze wordt veroorzaakt door bacteriën die via wondjes de tepel of borst binnendringen.

Geen oorzaak te vinden

Soms is er helemaal geen oorzaak te vinden voor pijn aan de tepels. De arts kan geen reden vinden en zal je weer naar huis sturen. Soms ook kan je het zelf ontdekken: een haartje dat in de tepel terecht is gekomen kan aardig wat pijn opleveren. Vooral hondenharen staan hier bekend om: ze dringen de huid binnen en steken daar goed. Met scherpe nagels of een pincet is een (honden)haar goed uit de tepel te verwijderen.

Ook kruimels zoals van brood kunnen soms in de trui terecht komen en over de tepels heen schuren. Schurende kleding of kleding die irriteert veroorzaakt ook soms pijn. Niet iedereen kan bijvoorbeeld goed tegen kant of zijde. Vaak is katoen wel goed te verdragen.

In de meeste gevallen waarin geen oorzaak gevonden wordt, herstellen de tepels zich na enige tijd weer. Vaak is een stekende plotselinge pijn ook slecht eenmalig of gedurende één dag. Er is dan nog geen reden tot zorgen. Bloed uit de tepel moet altijd aan een arts vermeld worden.