Ontstoken gehemelte/verhemelte, oorzaak en behandeling
Ontsteking van het gehemelte/verhemelte. Een ontstoken gehemelte, door sommigen ook een verhemelte genoemd, kan zeer pijnlijk zijn, vooral tijdens het eten. Het gehemelte is rood, kapot, er bevinden zich aften, blaren of blaasjes op of is opgezwollen. Wat de symptomen ook zijn, één ding heeft iedereen met een ontstoken gehemelte gemeen: er zo snel mogelijk vanaf willen.
Verschil tussen gehemelte/verhemelte
Allereerst het verschil tussen het gehemelte en het verhemelte: dat is er namelijk niet. Beiden benamingen zijn juist voor datgene wat de bovenwand van de mond wordt genoemd. Het voorste gedeelte, dat wat voor in de mond ligt, is hard. Er ligt bot achter. Wanneer je met de tong wat maar achteren gaat in de mond voel je het zachte gehemelte: hier zit geen bot achter. Het gehemelte heeft als belangrijkste functies de spraak en het afsluiten van de keelholte en de neusholte tijdens het slikken.
Een ontsteking aan het gehemelte
Een ontsteking kan voorkomen aan zowel het harde als het zachte gehemelte. Veel mensen hebben hier wel eens last van. Een ontsteking aan het gehemelte doet vooral pijn, met name tijdens het eten. Soms is het gehemelte opgezwollen of zijn er blaren zichtbaar. Met een beetje pech raakt het gehemelte ook kapot waardoor er wondjes ontstaan. Een ontsteking in het harde gehemelte is het meest voelbaar omdat daar vaak voedsel tegenaan komt tijdens het eten. Dit geeft pijnklachten. Een ontsteking aan het zachte gehemelte komt vaak tegelijkertijd voor met een keelontsteking. De huig, het aanhangsel van het zachter gehemelte, raakt als eerste ontstoken waarna het zachte gehemelte ook ontstoken kan raken.
Blaar: oorzaak en genezing
Blaren aan het gehemelte komt vooral voor na het eten of drinken van te heet voedsel/drank. Het gehemelte verbrandt en er ontstaan blaren. Ook mensen met een kunstgebit kunnen last hebben van blaren. Daarnaast kan hard voedsel het gehemelte kapot stoten of ruw aantikken waarna er een bloedblaar of een gewone blaar ontstaat. Bloedblaren kunnen opspringen en gaan bloeden. Dit geeft een metaalachtige smaak in de mond. daarnaast doet een blaar pijn. Het eten van gekruid voedsel of prikkelende dranken is op die momenten sterk af te raden. Veel water drinken houdt de blaren schoon.
Het probleem met grote blaren aan het gehemelte is dat er de neiging ontstaat tot kokhalzen en zelfs overgeven. Hoewel het niet direct aan te raden is, kan in dit geval het doorprikken van de blaar verlichting geven. Blaren kunnen namelijk erg opzwellen en wanneer deze in de mond liggen kan dit problemen geven met eten en drinken of zelfs met normaal ademhalen doordat het kokhalzen blijft bestaan. de arts kan eventueel de blaar of blaren doorprikken. De pijn blijft wel nog enige tijd aanwezig.
Aften in de mond
Een aft is een klein pijnlijk zweertje en komt vaker in de mond voor, ook aan het gehemelte. De oorzaak is vaak onduidelijk. Aften komen vaker voor bij mensen die roken, stress hebben of onder invloed van hormonen. Verder kunnen bepaalde voedingsmiddelen aften veroorzaken wanneer men hier overgevoelig voor is. Een aft is vaak rond of ovaal van vorm met een onregelmatige rand, de kleur is grijswit. Een aft ligt vaak iets verheven op het gehemelte, het gebied eromheen is rood en gezwollen. Een aft is zeer pijnlijk wanneer men erlangs wrijft of er voedsel langs schuurt. Aften kunnen gaan bloeden. De meeste aften genezen vanzelf binnen één tot twee weken. De grotere aften doen er langer over, soms wel tot zes weken. Soms is er sprake van steeds weer terugkerende aften. Een goede mondhygiëne is van belang, Daarnaast kan spoelen met zoutwater of alcohol de genezing versnellen.
Ontstoken gehemelte en mondkanker
de grootse risico's op mondkanker vormen tabak en alcohol. Daarnaast is het vaak verbranden van de mond door hete dranken/voedsel ook een risicofactor. Aan het gehemelte komt het vaakst een melanoom voor, soms als uitzaaiing. Het Kaposi-sarcoom in de mond wordt het meest gezien aan het gehemelte. Vaak is er sprake van pijn bij het slikken of lijkt het gehemelte ontstoken. Wanneer dit niet weg gaat is het raadzaam een arts te bezoeken.