Pijn gehemelte: oorzaken pijnlijk en gezwollen gehemelte

Pijn gehemelte: oorzaken pijnlijk en gezwollen gehemelte Een pijnlijk en gezwollen gehemelte bij eten of slikken is een vervelende klacht die meerdere oorzaken kan hebben. Af en toe kun je wat last hebben van pijn aan je gehemelte. Deze pijn kan worden veroorzaakt door verschillende factoren, waaronder een zweer, zwelling, blaar, of zelfs een ontstoken bultje. Dit soort pijn kan erg vervelend zijn en als het mogelijk is, wil je er meteen korte metten mee maken. In de meeste gevallen is pijn aan je gehemelte binnen enkele dagen weer over en zijn er goede behandelingen beschikbaar om de pijn te verzachten.
Pijn aan je gehemelte / Bron: Believe in me/Istock.comPijn aan je gehemelte / Bron: Believe in me/Istock.com

Pijn aan het gehemelte

Het dak van de mond bestaat uit het gehemelte, dat wordt onderverdeeld in twee delen, het harde gehemelte (te vinden achter de tanden) en het zachte gehemelte (te vinden aan de achterkant). Als je pijn voelt in de dak van je mond, kan dit betekenen dat je gehemelte pijnlijk of opgezwollen is. Gewoonlijk doet deze aandoening zich voor in het harde gehemelte van je mond,

Oorzaken pijnlijk en gezwollen gehemelte

Er zijn tal van factoren die ervoor kunnen zorgen dat het dak van je mond pijnlijk of opgezwollen wordt. Sommige van deze factoren zijn veel voorkomend en ook gemakkelijk te behandelen, terwijl andere meestal het gevolg zijn van een onderliggende aandoening, waaronder kanker en herpes. Hier zijn enkele van de meest voorkomende oorzaken van een pijnlijke of gezwollen mond.

Tandbederf / Bron: KDS4444, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)Tandbederf / Bron: KDS4444, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)

Infecties

Een infectie is een veel voorkomende factor die pijn veroorzaakt aan je gehemelte waardoor deze opzwelt of ongemakkelijk aanvoelt. Een infectie kan worden veroorzaakt door tandbederf, bacteriën of zelfs een virale infectie. Herpes simplex-virus is een veel voorkomend virus dat koortsblaasjes (koortslip) veroorzaakt. Deze blaasjes blijven meestal een week aanwezig en verdwijnen dan. Een tandvleesontsteking of ontstoken tanden kunnen tevens het gehemelte aantasten. Raadpleeg in dat geval je tandarts.

Brandwonden

Het nuttigen van te heet eten en drinken is een andere veel voorkomende oorzaak van pijn in de mond of pijn aan je gehemelte. Gezien de ligging van je harde verhemelte, kan het eten van heet voedsel brandwonden veroorzaken, waardoor blaren, zweren en zwelling ontstaan. Een pijnlijk en opgezwollen gehemelte aan een kant duidt meestal op een brandwond, bijvoorbeeld door het eten van een te heet stuk pizza. Een verbrand gehemelte geneest meestal vanzelf binnen drie tot zeven dagen. Om je ongemak in de tussentijd te verlichten, kun je zacht voedsel en koude drankjes nemen.

Letsel

Letsel aan je gehemelte of een beschadigd gehemelte is een andere veel voorkomende oorzaak van zwelling aan je gehemelte. Een stukje chips met een scherpe rand kan bijvoorbeeld je harde gehemelte verwonden en een wondjes veroorzaken. Het veelvuldig snoepen van harde snoepjes, kunnen ook klachten veroorzaken aan je gehemelte. Bovendien wrijven slecht passende prothesen regelmatig tegen de bovenkant van je mond, wat mondzweren, blaasjes of blaren kan veroorzaken. Het is echter geen serieus probleem, want na het verwijderen van de bron van letsel en irritatie, geneest het beschadigde weefsel na een tijdje en verdwijnen ook de klachten.

Kleine afte op binnenzijde onderlip / Bron: Pfiffner Pascal, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Kleine afte op binnenzijde onderlip / Bron: Pfiffner Pascal, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Aften

In de meeste gevallen gaan aften gepaard met complicaties van het immuunsysteem. Meestal worden ze veroorzaakt door bepaalde voedingsmiddelen, stress en hormonale veranderingen. Aften zijn gevoelige zweren die zich op de tong of aan de binnenkant van je wangen kunnen vormen, het tandvlees in de buurt van je tanden, maar ze kunnen zich ook vormen op het gehemelte, wat zeldzaam is. Meestal zijn aften ongeveer een week pijnlijk, waarna ze verdwijnen. Het is verstandig om een arts te bezoeken als de pijnlijke plekken aanhouden. Blijf ook uit de buurt van gekruid en pittig voedsel om te voorkomen dat de pijn verergert.

Alcoholgebruik

Alcohol is een andere mogelijke oorzaak voor zweertjes in de mond of zwelling van je gehemelte. Alcohol is vochtafdrijvend waardoor je uitgedroogd kan raken. Een droge mond is een symptoom van uitdroging en in extreme gevallen leidt het tot gevoeligheid of zwelling van het gehemelte.

Mondkanker

Het komt slechts zelden voor dat een kwaadaardige tumor de oorzaak is van pijn aan je gehemelte. Gezondheidsproblemen zoals mondkanker kunnen zwelling op het dak van je mond veroorzaken.

Bijkomende symptomen

Een pijnlijk of gezwollen gehemelte kan gepaard gaan met andere klachten.

Pijn

In de meeste gevallen zal een pijnlijk of gezwollen gehemelte gepaard gaan met pijn. Factoren zoals brandwonden, mondkanker en aan alcohol gerelateerde aandoeningen kunnen bijvoorbeeld tot pijn leiden.

Droge mond

Een droge mond is een andere veel voorkomende aandoening die wijst op verschillende mondgerelateerde problemen. Het kan bijvoorbeeld een symptoom zijn van trauma, geblokkeerde speekselklieren en brandwonden.

Spiertrekkingen

Als je elektrolytenniveau te laag is, is het mogelijk om spierspasmen, spiertrekkingen en spierkrampen te ervaren. Uitdroging kan ook gepaard gaan met een pijnlijke of gezwollen mond.

Behandeling

Als je merkt dat je gehemelte pijnlijk of opgezwollen is, maak dan een afspraak met je huisarts zodat er een diagnose gesteld kan worden. Als de klachten worden veroorzaakt door een bacteriële infectie, kan de arts zo nodig antibiotica voorschrijven. Daarnaast zijn er andere soorten behandelingen die kunnen worden toegepast op het getroffen gebied, zoals lidocaïne voor in de mond: dit medicijn maakt de huid en slijmvliezen gevoelloos en wordt voorgeschreven bij pijnlijke aandoeningen in de mond of de slokdarm, zoals aften. In de meeste gevallen verdwijnen deze zweren of blaren na een korte tijd vanzelf.

Zelfzorg en huismiddelen

Het behandelen van een pijnlijk en gezwollen gehemelte is vrij eenvoudig, vooral als de oorzaak niet ernstig is. Er zijn tal van huismiddeltjes voor deze aandoening. Enkele van de meest gebruikte zijn de volgende:

Honing

Honing is een van de meest gebruikte huismiddeltjes is voor verschillende klachten. Honing is een natuurlijke behandeling voor koortslippen en brandwonden. Het bevat belangrijke componenten zoals fenolzuur, dat belangrijk is voor het bestrijden van aandoeningen zoals het herpes simplex-virus. Breng honing rechtstreeks aan op het getroffen gebied.

Zuiveringszout of baking soda / Bron: Tszrkx, Wikimedia Commons (Publiek domein)Zuiveringszout of baking soda / Bron: Tszrkx, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Zout water (zuiveringszout)

Zout water is belangrijk voor het steriliseren van de mond in geval van een infectie en om de pijn te verlichten. Meng gewoon zout of zuiveringszout (ook bekend als baking soda) met een glas warm water. Spoel het mengsel vervolgens ongeveer een minuut in de mond zonder het door te slikken. Spuug dan het mengsel uit.

Aloë vera

Aloë Vera is een geweldige en een van de meest gebruikte huismiddeltjes voor het behandelen van brandwonden. Aloë vera bevordert de genezing van brandwonden en snijwonden. Er zijn ook mondgels beschikbaar op basis van aloë vera die kunnen worden gebruikt om ontstekingen te behandelen en te kalmeren, evenals open wondjes.

IJsblokjes

Het verkoelende effect van ijsblokjes kan helpen de zwelling te verminderen en de pijn op de getroffen gebieden te verdoven. Plaats gewoon een ijsblokje op het getroffen gebied. Het vermindert de bloedstroom in dat deel en verdooft de pijn. Let wel op dat je het ijsblokje een beetje heen en weer beweegt om bevriezing van de huid te voorkomen.

Toverhazelaar

Toverhazelaar is een effectief natuurlijk huismiddeltje om aften te behandelen. Het kan worden gebruikt als een mondwater om pijn te verlichten en ontstekingen te verminderen. Bovendien bevordert het een snellere genezing. Je kunt toverhazelaar gebruiken als een mondwater om de pijn en ontsteking van aften te verlichten.

Prognose

Een pijnlijke of gezwollen gehemelte verdwijnt meestal vanzelf. Zorg er echter voor dat je de aandoening behandelt om verder ongemak te voorkomen. Tijdens het herstel kun je beter extreem heet of hard voedsel vermijden, omdat ze het gehemelte kunnen irriteren

Lees verder

© 2018 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Ontstoken gehemelte/verhemelte, oorzaak en behandelingOntstoken gehemelte/verhemelte, oorzaak en behandelingOntsteking van het gehemelte/verhemelte. Een ontstoken gehemelte, door sommigen ook een verhemelte genoemd, kan zeer pij…
Ontsteking in het gehemelteOntsteking in het gehemelteEen ontsteking aan het gehemelte kan zeer pijnlijk zijn. Hoe ontstaat deze ontsteking, hoe lang duurt de genezing en wat…
Gehemelte verbrand: symptomen, oorzaken en behandelingGehemelte verbrand: symptomen, oorzaken en behandelingEen verbrand gehemelte wordt meestal veroorzaakt door de inname van voedsel of dranken die te warm zijn. Vooral het geno…
Brandend gehemelte: oorzaken van een branderig gehemelteBrandend gehemelte: oorzaken van een branderig gehemelteEen brandend gehemelte is een symptoom en geen ziekte op zichzelf. Een branderig gevoel aan je gehemelte kan verschillen…

Psoriasis: Uitlokkende factoren van opflakkering huidziektePsoriasis: Uitlokkende factoren van opflakkering huidziekteCirca één tot drie procent van de bevolking lijdt aan psoriasis. Psoriasis is een auto-immuunaandoening waarbij milde to…
Meatusstenose: Vernauwing van opening van plasbuisMeatusstenose: Vernauwing van opening van plasbuisMeatusstenose is een aandoening waarbij een vernauwing van de opening van de urethra ontstaat. De urethra is de buis waa…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Onbekend, Wikimedia Commons (CC BY-SA/bewerkt)
  • https://www.msdmanuals.com/home/mouth-and-dental-disorders/biology-of-the-mouth-and-teeth/biology-of-the-mouth
  • https://www.apotheek.nl/medicijnen/lidocaine-in-de-mond?product=lidocaine-aanstipvloeistof#wat-doet-lidocaine-in-de-mond-en-waarbij-gebruik-ik-het
  • https://www.chowhound.com/post/foods-destroy-roof-mouth-646718
  • https://www.healthcheckup.com/general/roof-of-mouth-sore-and-swollen-symptoms-causes-treatment-home-remedies/
  • https://www.colgate.com/en-us/oral-health/conditions/mouth-sores-and-infections/sore-in-roof-of-mouth-causes-1115
  • Afbeelding bron 1: Believe in me/Istock.com
  • Afbeelding bron 2: KDS4444, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)
  • Afbeelding bron 3: Pfiffner Pascal, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 4: Tszrkx, Wikimedia Commons (Publiek domein)
Tartuffel (2.972 artikelen)
Laatste update: 14-08-2023
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 10
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.