Psoriasis: Uitlokkende factoren van opflakkering huidziekte

Circa één tot drie procent van de bevolking lijdt aan psoriasis. Psoriasis is een auto-immuunaandoening waarbij milde tot ernstige huidproblemen optreden. De chronische aandoening met onbekende oorzaak veroorzaakt een jeukende, schilferige en verdikte huid. Daarnaast ontstaan droge, gebarsten vlekken op de huid die mogelijk kunnen bloeden. Verder kampen psoriasispatiënten mogelijk met nagelafwijkingen (nagelpsoriasis) en gewrichtsproblemen zoals stijve en gezwollen gewrichten. Meestal verschijnen de symptomen van psoriasis in uitbarstingen. Deze opflakkeringen komen sneller tot uiting door een aantal ziektes, infecties en ook omgevingsfactoren. Op deze omgevingsfactoren kan de patiënt invloed uitoefenen waardoor de nieuwe uitbarstingen van psoriasis minder snel tot stand komen.

• Allergieën en nieuwe opflakkeringen bij psoriasis
• Genetische factoren
• Hormonen en uitbraak van psoriasissymptomen
• Infecties en chronische huidziekte psoriasis
• Koud of droog weer
• Medicijnen
• Overmatige blootstelling aan de zon
• Overgewicht als uitlokkende factor van psoriasisuitbarsting
• Roken
• Stress
• Trauma aan de huid en risicofactoren van huidaandoening psoriasis
• Letsels
• Prikken in de huid
• Voeding en drank
• Alcohol
• Voeding
• Prognose
• Complicaties
• Preventie

Allergieën en nieuwe opflakkeringen bij psoriasis

Het immuunsysteem speelt een rol bij zowel psoriasis als een allergie. Patiënten met psoriasis hebben meer kans op een groot aantal ontstekingsmestcellen. Deze cellen veroorzaken zwelling en jeuk bij een allergische reactie. Psoriasis is echter geen allergische reactie.

Genetische factoren

Ten minste tien procent van de mensen erft één of meer van de genen die in ideale omstandigheden uiteindelijk tot psoriasis leiden. Slechts twee à drie procent van de populatie ontwikkelt echter de ziekte. De ontwikkeling van de auto-immuunaandoening is met andere woorden een combinatie van genen met andere factoren.

Hormonen en uitbraak van psoriasissymptomen

Psoriasis start op mogelijk elke leeftijd bij zowel mannen als vrouwen. Maar vooral de leeftijdsgroep tussen twintig en dertig jaar en ook de leeftijdsgroep tussen vijftig en zestig jaar lijden het vaakst aan psoriasis. De puberteit en de menopauze veroorzaken eveneens vaak uitbarstingen, wellicht als gevolg van hormonale veranderingen. Hoge niveaus van oestrogeen tijdens de zwangerschap doen de symptomen van psoriasis bij sommige vrouwen verbeteren.

Infecties en chronische huidziekte psoriasis

Vaak voorkomende infecties zoals spruw (candidiasis), een keelontsteking, oorinfecties, bronchitis (ontsteking van de luchtpijpvertakkingen), een keelamandelontsteking, en infecties met stafylokokkenbacteriën zijn allemaal bekende uitlokkende factoren voor de chronische huidaandoening psoriasis. Zodra de infectie succesvol behandeld is, kalmeren de opflakkeringen bij de meeste patiënten.

Koud of droog weer

Het koude, droge weer in de winter doet psoriasis verergeren, terwijl warme, zonnige klimaten vaak de symptomen verlichten. Het is essentieel om de huid vochtig te houden. Hiervoor gebruikt de patiënt dikke, romige geurvrije en hypoallergene lotions na het douchen en baden en dit de hele dag door. Tijdens de droge maanden is het gebruik van een luchtbevochtiger in huis nuttig om de jeuk en gevoeligheid te verlichten.

Medicijnen

Sommige geneesmiddelen die de arts inzet voor de behandeling van een hoge bloeddruk, hartaandoeningen, artritis (gewrichtsontsteking) en psychische aandoeningen veroorzaken mogelijk (opflakkeringen van) psoriasis. Volgende veel voorkomende medicijnen veroorzaken mogelijk nieuwe uitbarstingen:

• ACE-remmers
• bètablokkers
• lithium
• malaria pillen zoals Plaquenil en hydroxychloroquine
• NSAID's (niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen)

Corticosteroïde pillen zoals prednison bestrijden de opflakkeringen, maar ze verergeren de aandoening na langdurig gebruik. Wanneer huidirritatie ontstaat door medicatiegebruik, is het belangrijk om de arts te raadplegen.

Overmatige blootstelling aan de zon

Door een langdurige blootstelling aan de schadelijke UV-stralen van zonlicht ontstaat soms een grote uitbraak van psoriasis. Een matige blootstelling aan de zon verlicht de klachten bij een aantal patiënten, maar zonnebrand leidt bij sommige patiënten wel tot opflakkeringen.

Overgewicht als uitlokkende factor van psoriasisuitbarsting

Overgewicht is een bekende risicofactor voor een nieuwe uitbraak van psoriasis. Een caloriearm dieet en dagelijkse lichaamsbeweging doen de klachten van psoriasis verbeteren.

Roken

Roken houdt rechtstreeks verband met de ernst van psoriasis. Hoe meer een patiënt rookt, hoe erger de opflakkeringen zijn. Rokers ervaren vooral uitbraken op de handen en voeten. De patiënt moet stoppen met roken om de opflakkeringen te voorkomen. Een arts biedt hierbij eventueel hulp.

Stress

Het lichaam reageert op stress. Stress verergert psoriasis, maar andersom veroorzaakt psoriasis soms ook stress. Diverse activiteiten verlichten de stress en houden psoriasis op afstand, zoals ontspanningsoefeningen, diepe ademhalingstechnieken, praten met een vriend, mediteren en zich richten op positieve dingen.

Trauma aan de huid en risicofactoren van huidaandoening psoriasis

Letsels

Een snijwonde, schaafwonde, brandwonde, buil of kneuzing is snel gebeurd. Door deze verwondingen verschijnen soms nieuwe psoriasisletsels. Dit staat bekend als het Köbner-fenomeen. Indien mogelijk vermijdt de patiënt huidverwondingen. Dit doet hij door handschoenen te dragen tijdens het tuinieren. Ook moet de patiënt insectenbeten en zonnebrand voorkomen. Tot slot moet hij voorzichtig zijn bij het knippen van de nagels en het scheren.

Prikken in de huid

Tatoeages zijn nadelig voor patiënten met psoriasis. Het herhaaldelijk prikken in de huid en de huid injecteren met kleurstoffen veroorzaakt een groot trauma. Dergelijke schade veroorzaakt tien à veertien dagen later mogelijk nieuwe wonden. Tatoeages leiden bovendien sneller tot een infectie, wat een andere mogelijke risicofactor is voor psoriasis. Het is belangrijk om de huid goed te verzorgen, zeker wanneer psoriasis aanwezig is. Tatoeages, piercings, acupunctuur en ook vaccinaties zijn voor psoriasispatiënten niet aanbevolen.

Voeding en drank

Alcohol

Zwaar drinken lokt mogelijk een uitbarsting van psoriasis uit. Sommige psoriasismedicijnen interfereren bovendien met alcohol waardoor de medicijnen niet meer effectief zijn voor de behandeling van de huidproblemen. Alcohol vermijden voorkomt bijgevolg een opflakkering van de chronische huidziekte. IJsthee of andere niet-alcoholische dorstlessers zijn aanbevolen.

Voeding

Melk, citrusvruchten, gluten, tomaten, aardappelen, aubergines en vet voedsel lokken mogelijk een psoriasisuitbarsting uit en vermijden patiënten met de chronische huidaandoening best.

Prognose

De prognose voor psoriasis varieert sterk afhankelijk van de ernst van de aandoening en de behandelingsrespons. Voor veel patiënten kunnen de symptomen beheerst worden met de juiste behandeling en levensstijlveranderingen. Psoriasis is een chronische aandoening die vaak levenslang aanhoudt, maar met effectieve therapieën kan de frequentie en ernst van uitbraken vaak verminderd worden.

Complicaties

Psoriasis kan verschillende complicaties met zich meebrengen, zoals:

• Psoriatische artritis: Ongeveer 30% van de patiënten met psoriasis ontwikkelt psoriatische artritis, wat leidt tot gewrichtspijn en -stijfheid.
• Psychische problemen: Psoriasis kan leiden tot depressie, angst en verminderde kwaliteit van leven door de impact op het uiterlijk en de fysieke symptomen.
• Infecties: De droge, gebarsten huid kan leiden tot secundaire infecties zoals cellulitis.
• Metabool syndroom: Er is een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, diabetes en obesitas bij mensen met psoriasis.

Preventie

Hoewel psoriasis een chronische aandoening is die niet volledig kan worden voorkomen, kunnen de volgende maatregelen helpen om uitbraken te verminderen:

• Vermijd triggers: Identificeer en vermijd persoonlijke triggers zoals stress, alcohol en bepaalde voedingsmiddelen.
• Huidverzorging: Houd de huid goed gehydrateerd met hypoallergene lotions en vermijd huidtrauma.
• Gezonde levensstijl: Eet een evenwichtig voedingspatroon, oefen regelmatig en onderhoud een gezond gewicht.
• Regelmatige controles: Bezoek regelmatig een dermatoloog om de conditie van de huid te monitoren en behandelingen aan te passen indien nodig.

Met deze maatregelen kunnen patiënten de impact van psoriasis op hun leven minimaliseren en de frequentie en ernst van uitbraken beter beheersen.

Lees verder

• Psoriasis (chronische huidziekte) rond het oog of de ogen
• Psoriasis bij kinderen: Soorten van chronische huidziekte
• Psoriasis guttata: Druppelvormige vlekken op huid met jeuk
• Psoriasis: Chronische huidziekte met droge huid en schilfers