Psoriasis: Uitlokkende factoren van opflakkering huidziekte
Circa één tot drie procent van de bevolking lijdt aan psoriasis. Psoriasis is een auto-immuunaandoening waarbij milde tot ernstige huidproblemen optreden. De chronische aandoening met onbekende oorzaak veroorzaakt een jeukende, schilferige en verdikte huid. Daarnaast ontstaan droge, gebarsten vlekken op de huid die mogelijk kunnen bloeden. Verder kampen psoriasispatiënten mogelijk met nagelafwijkingen (nagelpsoriasis) en gewrichtsproblemen zoals stijve en gezwollen gewrichten. Meestal verschijnen de symptomen van psoriasis in uitbarstingen. Deze opflakkeringen komen sneller tot uiting door een aantal ziektes, infecties en ook omgevingsfactoren. Op deze omgevingsfactoren kan de patiënt invloed uitoefenen waardoor de nieuwe uitbarstingen van psoriasis minder snel tot stand komen.- Allergieën en nieuwe opflakkeringen bij psoriasis
- Genetische factoren
- Hormonen en uitbraak van psoriasissymptomen
- Infecties en chronische huidziekte psoriasis
- Koud of droog weer
- Medicijnen
- Overmatige blootstelling aan de zon
- Overgewicht als uitlokkende factor van psoriasisuitbarsting
- Roken
- Stress
- Trauma aan de huid en risicofactoren van huidaandoening psoriasis
- Letsels
- Prikken in de huid
- Voeding en drank
- Alcohol
- Voeding
- Psoriasis: Behandeling en beheer van de huidaandoening
- Topische behandelingen voor psoriasis
- Systemische therapieën voor ernstigere gevallen
- Lichttherapie bij psoriasis
- Psychologische impact van psoriasis
- Levensstijl en dieet als ondersteunende behandelingen
- Omgaan met psoriasis: Zelfzorg en preventieve maatregelen
- Psoriasis en comorbiditeiten: Gezondheidsproblemen die gepaard gaan met psoriasis
- Hart- en vaatziekten bij psoriasis
- Metabool syndroom en psoriasis
- Depressie en angst bij psoriasis
- Psoriasis en gewrichtsproblemen: Psoriatische artritis
- Psoriasis: Prognose en lange termijn management
- Langetermijnbeheer van psoriasis
- Voorkomen van opflakkeringen
- Prognose
- Complicaties
- Preventie
- Praktische tips voor het leven met / omgaan met psoriasis
- Voorkom huidirritatie door zorgvuldig te kiezen voor huidverzorging
- Bescherm je huid tegen extreme weersomstandigheden
- Zorg goed voor je mentale welzijn om stress te verminderen
- Pas je voedingspatroon aan voor een gezonde huid
- Werk samen met je arts voor een effectieve behandeling
- Misvattingen rond uitlokkende factoren van opflakkering bij psoriasis
- Stress is geen uitlokkende factor
- Voeding heeft geen invloed op psoriasis
- Psoriasis verergert niet door alcoholgebruik
- Medicatie heeft geen invloed op psoriasis
- Huidinfecties kunnen geen opflakkering veroorzaken
- Psoriasis heeft geen verband met overgewicht
- Zwangerschap heeft geen invloed op psoriasis
Allergieën en nieuwe opflakkeringen bij psoriasis
Het immuunsysteem speelt een rol bij zowel psoriasis als een allergie. Patiënten met psoriasis hebben meer kans op een groot aantal ontstekingsmestcellen. Deze cellen veroorzaken zwelling en jeuk bij een allergische reactie. Psoriasis is echter geen allergische reactie.Genetische factoren
Ten minste tien procent van de mensen erft één of meer van de genen die in ideale omstandigheden uiteindelijk tot psoriasis leiden. Slechts twee à drie procent van de populatie ontwikkelt echter de ziekte. De ontwikkeling van de auto-immuunaandoening is met andere woorden een combinatie van genen met andere factoren.
De symptomen van psoriasis zijn meestal beter tijdens de zwangerschap / Bron: PublicDomainPictures, PixabayHormonen en uitbraak van psoriasissymptomen
Psoriasis start op mogelijk elke leeftijd bij zowel mannen als vrouwen. Maar vooral de leeftijdsgroep tussen twintig en dertig jaar en ook de leeftijdsgroep tussen vijftig en zestig jaar lijden het vaakst aan psoriasis. De puberteit en de menopauze veroorzaken eveneens vaak uitbarstingen, wellicht als gevolg van hormonale veranderingen. Hoge niveaus van oestrogeen tijdens de zwangerschap doen de symptomen van psoriasis bij sommige vrouwen verbeteren.Infecties en chronische huidziekte psoriasis
Vaak voorkomende infecties zoals spruw (candidiasis), een keelontsteking, oorinfecties, bronchitis (ontsteking van de luchtpijpvertakkingen), een keelamandelontsteking, en infecties met stafylokokkenbacteriën zijn allemaal bekende uitlokkende factoren voor de chronische huidaandoening psoriasis. Zodra de infectie succesvol behandeld is, kalmeren de opflakkeringen bij de meeste patiënten.Koud of droog weer
Het koude, droge weer in de winter doet psoriasis verergeren, terwijl warme, zonnige klimaten vaak de symptomen verlichten. Het is essentieel om de huid vochtig te houden. Hiervoor gebruikt de patiënt dikke, romige geurvrije en hypoallergene lotions na het douchen en baden en dit de hele dag door. Tijdens de droge maanden is het gebruik van een luchtbevochtiger in huis nuttig om de jeuk en gevoeligheid te verlichten.Medicijnen
Sommige geneesmiddelen die de arts inzet voor de behandeling van een hoge bloeddruk, hartaandoeningen, artritis (gewrichtsontsteking) en psychische aandoeningen veroorzaken mogelijk (opflakkeringen van) psoriasis. Volgende veel voorkomende medicijnen veroorzaken mogelijk nieuwe uitbarstingen:- ACE-remmers
- bètablokkers
- lithium
- malaria pillen zoals Plaquenil en hydroxychloroquine
- NSAID's (niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen)
Corticosteroïde pillen zoals prednison bestrijden de opflakkeringen, maar ze verergeren de aandoening na langdurig gebruik. Wanneer huidirritatie ontstaat door medicatiegebruik, is het belangrijk om de arts te raadplegen.
Een overmatige blootstelling aan de zon leidt mogelijk tot een nieuwe uitbraak van psoriasis / Bron: Blueeve, PixabayOvermatige blootstelling aan de zon
Door een langdurige blootstelling aan de schadelijke UV-stralen van zonlicht ontstaat soms een grote uitbraak van psoriasis. Een matige blootstelling aan de zon verlicht de klachten bij een aantal patiënten, maar zonnebrand leidt bij sommige patiënten wel tot opflakkeringen.Overgewicht als uitlokkende factor van psoriasisuitbarsting
Overgewicht is een bekende risicofactor voor een nieuwe uitbraak van psoriasis. Een caloriearm dieet en dagelijkse lichaamsbeweging doen de klachten van psoriasis verbeteren.Roken
Roken houdt rechtstreeks verband met de ernst van psoriasis. Hoe meer een patiënt rookt, hoe erger de opflakkeringen zijn. Rokers ervaren vooral uitbraken op de handen en voeten. De patiënt moet stoppen met roken om de opflakkeringen te voorkomen. Een arts biedt hierbij eventueel hulp.Stress
Het lichaam reageert op stress. Stress verergert psoriasis, maar andersom veroorzaakt psoriasis soms ook stress. Diverse activiteiten verlichten de stress en houden psoriasis op afstand, zoals ontspanningsoefeningen, diepe ademhalingstechnieken, praten met een vriend, mediteren en zich richten op positieve dingen.Trauma aan de huid en risicofactoren van huidaandoening psoriasis
Letsels
Een snijwonde, schaafwonde, brandwonde, buil of kneuzing is snel gebeurd. Door deze verwondingen verschijnen soms nieuwe psoriasisletsels. Dit staat bekend als het Köbner-fenomeen. Indien mogelijk vermijdt de patiënt huidverwondingen. Dit doet hij door handschoenen te dragen tijdens het tuinieren. Ook moet de patiënt insectenbeten en zonnebrand voorkomen. Tot slot moet hij voorzichtig zijn bij het knippen van de nagels en het scheren.Prikken in de huid
Tatoeages zijn nadelig voor patiënten met psoriasis. Het herhaaldelijk prikken in de huid en de huid injecteren met kleurstoffen veroorzaakt een groot trauma. Dergelijke schade veroorzaakt tien à veertien dagen later mogelijk nieuwe wonden. Tatoeages leiden bovendien sneller tot een infectie, wat een andere mogelijke risicofactor is voor psoriasis. Het is belangrijk om de huid goed te verzorgen, zeker wanneer psoriasis aanwezig is. Tatoeages, piercings, acupunctuur en ook vaccinaties zijn voor psoriasispatiënten niet aanbevolen.
Alcohol is een uitlokkende factor van psoriasis / Bron: Jarmoluk, PixabayVoeding en drank
Alcohol
Zwaar drinken lokt mogelijk een uitbarsting van psoriasis uit. Sommige psoriasismedicijnen interfereren bovendien met alcohol waardoor de medicijnen niet meer effectief zijn voor de behandeling van de huidproblemen. Alcohol vermijden voorkomt bijgevolg een opflakkering van de chronische huidziekte. IJsthee of andere niet-alcoholische dorstlessers zijn aanbevolen.Voeding
Melk, citrusvruchten, gluten, tomaten, aardappelen, aubergines en vet voedsel lokken mogelijk een psoriasisuitbarsting uit en vermijden patiënten met de chronische huidaandoening best.Psoriasis: Behandeling en beheer van de huidaandoening
Psoriasis is een chronische huidaandoening die moeilijk volledig te genezen is, maar er zijn verschillende behandelingsopties beschikbaar die helpen bij het beheersen van de symptomen en het verbeteren van de kwaliteit van leven van patiënten. Het doel van de behandeling is om de huid ontstekingsvrij te maken, de jeuk te verminderen en de algehele gezondheid van de huid te verbeteren. Dit kan door middel van lokale therapieën, systemische medicatie en lifestyle-aanpassingen.Topische behandelingen voor psoriasis
Topische behandelingen zijn de meest voorkomende therapieën voor psoriasis. Deze behandelingen worden direct op de huid aangebracht en helpen de ontsteking te verminderen, de huid te hydrateren en de schilfering te verlichten. Veelgebruikte topische behandelingen omvatten corticosteroïden, vitamine D-analogen, teertherapie en calcineurineremmers. Het juiste gebruik van deze producten kan helpen om uitbraken te beheersen en de symptomen te verlichten.Systemische therapieën voor ernstigere gevallen
Voor patiënten met ernstige psoriasis of wanneer topische behandelingen niet voldoende effectief zijn, kunnen systemische therapieën nodig zijn. Deze medicijnen werken door het immuunsysteem van binnenuit te beïnvloeden. Systemische behandelingen omvatten biologische medicijnen, die gericht zijn op specifieke immuuncellen die betrokken zijn bij de ontsteking, en traditionele systemische behandelingen zoals methotrexaat of retinoïden. Deze therapieën kunnen bijwerkingen hebben en worden meestal voorgeschreven wanneer andere behandelingen niet effectief zijn.Lichttherapie bij psoriasis
Lichttherapie, ook wel fototherapie genoemd, is een andere effectieve behandelingsoptie voor psoriasis. Het omvat het gebruik van ultraviolette (UV) licht om de huid te behandelen en de ontstekingen te verminderen. UVB-licht wordt vaak gebruikt, en in sommige gevallen kan het gecombineerd worden met medicijnen die de gevoeligheid voor licht verhogen. Deze behandeling vereist regelmatige sessies onder toezicht van een arts, maar kan zeer effectief zijn bij het verminderen van de symptomen van psoriasis.Psychologische impact van psoriasis
Psoriasis heeft niet alleen fysieke gevolgen, maar kan ook een aanzienlijke invloed hebben op het emotionele en psychologische welzijn van patiënten. De zichtbaarheid van de huidafwijkingen kan leiden tot gevoelens van schaamte, angst en depressie. Patiënten kunnen ook sociale isolatie ervaren of zich zorgen maken over hoe anderen hen beoordelen. Het is belangrijk om psychologische ondersteuning te zoeken, zoals therapie of counseling, om de mentale gezondheid te ondersteunen en de impact van de aandoening op het dagelijks leven te verminderen.Levensstijl en dieet als ondersteunende behandelingen
Naast medische behandelingen kunnen veranderingen in levensstijl en dieet helpen bij het beheersen van psoriasis. Het verminderen van stress, het handhaven van een gezond gewicht en het vermijden van roken zijn allemaal belangrijke factoren in het beheren van de aandoening. Een gezond voedingspatroon, rijk aan ontstekingsremmende voedingsmiddelen zoals vette vis, groenten en fruit, kan bijdragen aan het verminderen van ontstekingen en het verbeteren van de huidgezondheid. Er is echter geen specifiek dieet dat psoriasis geneest, maar een evenwichtig voedingspatroon kan de symptomen helpen verlichten.Omgaan met psoriasis: Zelfzorg en preventieve maatregelen
Patiënten met psoriasis kunnen zelfzorgmaatregelen nemen om uitbraken te voorkomen en de algehele gezondheid van hun huid te verbeteren. Regelmatige hydratatie van de huid met vochtinbrengende crèmes kan helpen om uitdroging te voorkomen en de huidbarrière te herstellen. Het vermijden van extreme weersomstandigheden, zoals kou en droogte, kan ook helpen om de huid te beschermen. Daarnaast kan het beperken van blootstelling aan irriterende stoffen, zoals bepaalde zeepsoorten of chemische producten, de kans op een uitbraak verminderen.Psoriasis en comorbiditeiten: Gezondheidsproblemen die gepaard gaan met psoriasis
Psoriasis wordt vaak geassocieerd met andere gezondheidsproblemen, die comorbiditeiten worden genoemd. Deze bijkomende aandoeningen kunnen de algehele gezondheid van de patiënt beïnvloeden en vereisen een geïntegreerde aanpak van behandeling en zorg. Het is belangrijk dat patiënten met psoriasis zich bewust zijn van de risico’s van comorbiditeiten en regelmatig medische controles ondergaan.Hart- en vaatziekten bij psoriasis
Mensen met psoriasis lopen een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, zoals hoge bloeddruk, hartaanvallen en beroertes. De chronische ontsteking die gepaard gaat met psoriasis kan bijdragen aan een verhoogd risico op het ontwikkelen van deze aandoeningen. Het is belangrijk voor psoriasis-patiënten om hun hartgezondheid goed in de gaten te houden door regelmatig hun bloeddruk en cholesterolniveaus te controleren, evenals door een gezond dieet en lichaamsbeweging te behouden.Metabool syndroom en psoriasis
Patiënten met psoriasis hebben een verhoogd risico op het metabool syndroom, een cluster van aandoeningen die onder andere obesitas, hoge bloedsuiker, hoge bloeddruk en een verstoord vetmetabolisme omvatten. Het metabool syndroom verhoogt het risico op diabetes type 2 en hartziekten. Een gezonde levensstijl, waaronder regelmatige lichaamsbeweging en een uitgebalanceerd dieet, kan helpen de risico's te verminderen.Depressie en angst bij psoriasis
De zichtbaarheid van psoriasis kan leiden tot gevoelens van schaamte en sociaal isolement, wat op zijn beurt kan bijdragen aan depressie en angst. Studies hebben aangetoond dat patiënten met psoriasis vaker last hebben van psychische aandoeningen zoals depressie en angststoornissen. Het zoeken van psychologische hulp en het beoefenen van stressbeheersingstechnieken zoals meditatie en yoga kunnen helpen bij het verbeteren van de geestelijke gezondheid.Psoriasis en gewrichtsproblemen: Psoriatische artritis
Veel mensen met psoriasis ontwikkelen psoriatische artritis, een vorm van artritis die gewrichtsontsteking veroorzaakt. Psoriatische artritis kan leiden tot pijn, stijfheid en zwelling in de gewrichten, vooral in de handen, voeten en rug. Behandeling van psoriatische artritis vereist vaak een combinatie van medicatie en fysiotherapie om de gewrichtsfunctie te behouden en pijn te verminderen.Psoriasis: Prognose en lange termijn management
Psoriasis is een chronische aandoening die vaak in perioden van verergering en verbetering voorkomt. Hoewel er geen genezing is voor psoriasis, kunnen de symptomen goed beheerd worden door een combinatie van medische behandelingen, zelfzorg en aanpassingen in de levensstijl. Het is belangrijk dat patiënten met psoriasis regelmatig medische opvolging krijgen om de effectiviteit van hun behandelingen te monitoren en hun algehele gezondheid te ondersteunen.Langetermijnbeheer van psoriasis
Het beheren van psoriasis op lange termijn vereist geduld en consistentie. Regelmatige opvolging door een arts is belangrijk om de voortgang van de behandeling te controleren en om eventuele bijwerkingen van medicijnen tijdig te identificeren. Patiënten moeten zich bewust zijn van de uitlokkende factoren voor hun symptomen en zelfzorgmaatregelen nemen om opflakkeringen te voorkomen. Het ontwikkelen van een ondersteunend netwerk van zorgverleners kan ook bijdragen aan het succesvolle beheer van de aandoening.Voorkomen van opflakkeringen
Het voorkomen van opflakkeringen van psoriasis vereist het vermijden van triggers zoals stress, infecties en blootstelling aan irriterende stoffen. Daarnaast kunnen patiënten profiteren van het volgen van een gezonde levensstijl, het behouden van een gezond gewicht en het regelmatig hydrateren van de huid. Preventieve maatregelen, zoals het vermijden van het roken van tabak en het beperken van alcoholgebruik, kunnen ook bijdragen aan het verminderen van de frequentie van uitbraken.Prognose
De prognose voor psoriasis varieert sterk afhankelijk van de ernst van de aandoening en de behandelingsrespons. Voor veel patiënten kunnen de symptomen beheerst worden met de juiste behandeling en levensstijlveranderingen. Psoriasis is een chronische aandoening die vaak levenslang aanhoudt, maar met effectieve therapieën kan de frequentie en ernst van uitbraken vaak verminderd worden.Complicaties
Psoriasis kan verschillende complicaties met zich meebrengen, zoals:- Psoriatische artritis: Ongeveer 30% van de patiënten met psoriasis ontwikkelt psoriatische artritis, wat leidt tot gewrichtspijn en -stijfheid.
- Psychische problemen: Psoriasis kan leiden tot depressie, angst en verminderde kwaliteit van leven door de impact op het uiterlijk en de fysieke symptomen.
- Infecties: De droge, gebarsten huid kan leiden tot secundaire infecties zoals cellulitis.
- Metabool syndroom: Er is een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, diabetes en obesitas bij mensen met psoriasis.
Preventie
Hoewel psoriasis een chronische aandoening is die niet volledig kan worden voorkomen, kunnen de volgende maatregelen helpen om uitbraken te verminderen:- Vermijd triggers: Identificeer en vermijd persoonlijke triggers zoals stress, alcohol en bepaalde voedingsmiddelen.
- Huidverzorging: Houd de huid goed gehydrateerd met hypoallergene lotions en vermijd huidtrauma.
- Gezonde levensstijl: Eet een evenwichtig voedingspatroon, oefen regelmatig en onderhoud een gezond gewicht.
- Regelmatige controles: Bezoek regelmatig een dermatoloog om de conditie van de huid te monitoren en behandelingen aan te passen indien nodig.
Met deze maatregelen kunnen patiënten de impact van psoriasis op hun leven minimaliseren en de frequentie en ernst van uitbraken beter beheersen.
Praktische tips voor het leven met / omgaan met psoriasis
Voorkom huidirritatie door zorgvuldig te kiezen voor huidverzorging
Het is belangrijk dat je je huid op een zachte manier verzorgt om opflakkeringen van psoriasis te verminderen. Gebruik altijd milde, parfumvrije zepen en reinigingsmiddelen, zodat je huid niet verder uitdroogt of geïrriteerd raakt. Na het douchen kun je een vochtinbrengende crème aanbrengen, bij voorkeur een die speciaal ontwikkeld is voor een huidziekte zoals psoriasis. Dit helpt je huid gehydrateerd te houden en voorkomt dat schilfers of jeuk erger worden.Let ook op de temperatuur van het water tijdens het douchen of baden. Gebruik lauw water in plaats van heet water, omdat te warm water je huid kan uitdrogen en de symptomen van psoriasis kan verergeren. Als je last hebt van opflakkeringen, kan een bad met toevoegingen zoals dodezeezout of colloïdale havermout verzachting bieden. Probeer echter niet te vaak te baden, omdat dit je natuurlijke huidbarrière kan aantasten.
Bescherm je huid tegen extreme weersomstandigheden
Extreme kou en droge lucht kunnen je symptomen verergeren. Probeer tijdens de wintermaanden een luchtbevochtiger te gebruiken om de lucht in je huis vochtig te houden. Dit kan helpen om uitdroging van je huid tegen te gaan. Als je naar buiten gaat in de kou, draag dan beschermende kleding, zoals handschoenen en een sjaal, om je huid te beschermen tegen blootstelling.In de zomer moet je voorzichtig zijn met blootstelling aan de zon. Hoewel een beperkte hoeveelheid zonlicht psoriasis kan helpen verbeteren, kan te veel zonnestraling juist leiden tot verbranding en opflakkeringen. Gebruik altijd een zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor (minimaal SPF 30) en breng deze regelmatig opnieuw aan. Vermijd zonnebrandmiddelen die irriterende stoffen bevatten, omdat deze je huidaandoening kunnen verergeren.
Zorg goed voor je mentale welzijn om stress te verminderen
Stress is een van de belangrijkste uitlokkende factoren voor psoriasis-opflakkeringen. Om je stressniveau onder controle te houden, kun je ontspanningstechnieken proberen, zoals meditatie, yoga of ademhalingsoefeningen. Het bijhouden van een dagboek om je emoties te verwerken, kan ook een nuttige manier zijn om stress te verminderen.Als je merkt dat stress je dagelijks leven aanzienlijk beïnvloedt, kan het nuttig zijn om hulp te zoeken bij een professional. Een vorm van therapie, zoals cognitieve gedragstherapie, kan je helpen om beter met stress en de emotionele impact van psoriasis om te gaan. Openheid naar je familie en vrienden over je gevoelens kan ook ondersteuning bieden.
Pas je voedingspatroon aan voor een gezonde huid
Hoewel er geen specifiek voedingspatroon is dat psoriasis geneest, kunnen bepaalde voedingsaanpassingen helpen om ontstekingen in je lichaam te verminderen. Probeer een evenwichtig voedingspatroon te volgen dat rijk is aan groenten, fruit, volkoren granen, magere eiwitten en gezonde vetten, zoals omega-3-vetzuren uit vis of lijnzaad.Vermijd het overmatig gebruik van alcohol en probeer voedingsmiddelen te vermijden die ontstekingen kunnen bevorderen, zoals bewerkte producten, suiker en verzadigde vetten. Als je merkt dat bepaalde voedingsmiddelen je symptomen lijken te verergeren, kan het nuttig zijn om een voedingsdagboek bij te houden om triggers te identificeren. Overweeg om een diëtist te raadplegen voor advies op maat.
Werk samen met je arts voor een effectieve behandeling
Het is essentieel om regelmatig contact te houden met je arts om je psoriasis goed onder controle te houden. Bespreek welke behandelingen het beste voor jou werken, of dit nu topische crèmes, lichttherapie of systemische medicatie zijn. Zorg ervoor dat je je voorgeschreven behandeling nauwgezet volgt en aarzel niet om je arts te informeren als je bijwerkingen ervaart of als je merkt dat een behandeling niet effectief is.Laat ook je huid regelmatig controleren, vooral als je nieuwe of veranderende symptomen opmerkt. Je arts kan aanvullende onderzoeken aanbevelen, zoals bloedonderzoeken, om eventuele onderliggende gezondheidsproblemen uit te sluiten die verband kunnen houden met psoriasis. Goede medische opvolging kan helpen om opflakkeringen te voorkomen en je levenskwaliteit te verbeteren.
