Psoriasis; een veel voorkomende huidaandoening

Psoriasis is een veel voorkomende, niet-besmettelijke huidaandoening. Psoriasis kan op elke leeftijd optreden en het is nog niet exact bekend hoe deze huidaandoening tot stand komt. Voor veel mensen met psoriasis vormen de rode schilferende plekken op de huid een vervelend en moeilijk te behandelen probleem. In dit artikel staat uitgelegd wat psoriasis is, wat de risicofactoren zijn, wat de symptomen zijn en hoe psoriasis te behandelen is.

Indeling

• Wat is psoriasis?
• Hoe ontstaat psoriasis?
• Wat zijn de risicofactoren voor het krijgen van psoriasis?
• Wat zijn de symptomen van psoriasis?
• Hoe wordt de diagnose psoriasis gesteld?
• Wat is de behandeling van psoriasis?
• Wat is de prognose van psoriasis?

Wat is psoriasis?

Psoriasis (uitgesproken met de klemtoon op de eerste i) is een veel voorkomende huidaandoening. Mensen met psoriasis hebben last van rode, schilferende plekken. Deze plekken bevinden zich met name op de ellebogen, de knieën en de behaarde hoofdhuid (psoriasis capitis). Het ontstaansmechanisme van psoriasis is nog niet geheel opgehelderd maar zowel een erfelijke aanleg als factoren van buitenaf (infecties, beschadiging van de huid en medicijnen) spelen een rol. Psoriasis is wel behandelbaar, maar niet te genezen. Dat wil zeggen dat de klachten wel kunnen worden verminderd, maar dat psoriasis niet te verwijderen is uit het lichaam.

Hoe ontstaat psoriasis?

Hoe psoriasis ontstaat is nog niet volledig bekend. Simpel gezegd is er een samenspel tussen erfelijke factoren en een fout in het afweersysteem die leiden tot de vorming van de rode, schilferende huidafwijkingen. En dan nu iets ingewikkelder. Onder de microscoop is te zien dat de opperhuid van bij psoriasis geïnfiltreerd is door een groot aantal geactiveerde T-cellen (dit zijn cellen van het afweersysteem die normaliter ook vrijwel overal in het lichaam aanwezig zijn), deze lijken keratinocyten (huidcellen) aan te zetten tot proliferatie. Dit zorgt voor de huidverdikking en de schilfering. De roodheid past dan bij de immunologische reactie die de T-cellen teweeg brengen.

Wat zijn de risicofactoren voor het krijgen van psoriasis?

Zoals gezegd is de precieze oorzaak van psoriasis niet bekend. Erfelijke aanleg is zeer belangrijk. Psoriasis komt namelijk vaker voor bij mensen die ook familieleden met psoriasis hebben. Factoren van buitenaf kunnen een psoriasisexacerbatie veroorzaken, dit is een verergering van de aanwezige psoriasis. Dit kan het verschil betekenen tussen klachtenvrij zijn en klachten ontwikkelen. Welke factoren hierbij een rol spelen is ook nog niet volledig bekend, maar beschadigingen van de huid, infecties, geneesmiddelen, blootstelling aan zonlicht, hormonale factoren, stress, alcohol en roken kunnen allemaal een psoriasisexacerbatie veroorzaken.

Wat zijn de symptomen van psoriasis?

Psoriasis kan voorkomen op elke leeftijd, maar er zijn twee pieken in de leeftijdscategorieën 16-21 jaar en 57-60 jaar. De meest voorkomende vorm van psoriasis is plaque psoriasis. Plaque psoriasis is te herkennen aan de rode plekken met zilverwitte schilfering en een scherpe begrenzing. Deze plekken kunnen zeer verschillende groottes en vormen aannemen. Meestal bevinden de plekken zich op de ellebogen, de knieën en de behaarde hoofdhuid.
Bij 25-50% van de mensen met psoriasis komen ook nagelafwijkingen voor. Dit uit zich meestal als putjes in de nagelplaat, vlekken onder de nagel en/of loslating van de nagels aan de uiteinden (dit wordt ook wel onycholysis genoemd). Bij 5-30% van de psoriasispatiënten treden ook gewrichtsproblemen op, dit wordt artritis psoriatica genoemd.

Hoe wordt de diagnose psoriasis gesteld?

De diagnose psoriasis wordt meestal gesteld door een dermatoloog, een huidarts. Dit gebeurt naar aanleiding van het klinische beeld; de wijze waarop de huidafwijking eruit ziet en waar deze is gelokaliseerd. Om zekerheid te krijgen over de diagnose kan een biopt van de aangedane huid worden genomen, dit gebeurt echter zelden.

Wat is de behandeling van psoriasis?

De behandeling van psoriasis is vaak zeer moeizaam. Hieronder staan de drie vormen van therapie beschreven die effectief kunnen zijn bij de behandeling van psoriasis met daarachter een korte beschrijving van de mogelijkheden binnen dit type therapie.

Lokale therapie

Een arts zal de psoriasis altijd het liefst lokaal willen behandelen, dit zorgt namelijk voor de minste bijwerkingen. Lokale therapie wordt, zoals de term al zegt, lokaal aangebracht op de huidaandoening. Dit is in de vorm van een crème of zalf. Veel gebruikte geneesmiddelen voor de lokale behandeling van psoriasis zijn:

• Vitamine D3-afgeleiden (calcipotriol)
• Cortico-steroïden
• Salicylzuur

Lichttherapie

Hierbij wordt de psoriasis behandeld met ultraviolet licht (UVB of PUVA), soms gebeurt dit in combinatie met medicijnen.

Systemische therapie

Systemische therapie kan effect hebben op het hele lichaam, op het hele systeem. Geneesmiddelen worden bij deze vorm van therapie namelijk oraal ingenomen of ingespoten in de huid. Voorbeelden uit deze categorie geneesmiddelen zijn:

• Methotrexaat
• Ciclosporine
• Biologicals

Wat is de prognose van psoriasis?

Psoriasis is ongeneeslijk, maar wel te behandelen. De behandeling van psoriasis is een kwestie van maatwerk, niet elke therapie helpt even goed bij iedereen. Het volgen van leefstijladviezen en het correct toepassen van de bovengenoemde therapieën kunnen de klachten aanzienlijk verminderen, maar ze bieden geen garantie.

Lees verder

• Voetschimmel (zwemmerseczeem)
• Schimmelnagels (kalknagels), een veelvoorkomend probleem
• Snurken, hoe werkt dat?
• Basaalcelcarcinoom; informatie over deze vorm van huidkanker
• Wat doet roken met uw lichaam?