Psoriasis bij kinderen: Soorten van chronische huidziekte

Psoriasis is een chronische huidziekte waarbij een rode, schilferige en jeukende huid ontstaat. Veelal zijn volwassenen aangetast door deze auto-immuunaandoening, maar in Nederland zijn ook rond de 30.000 kinderen getroffen. De symptomen zijn vergelijkbaar met die van volwassenen. Genezing is niet mogelijk, maar artsen kunnen wel hulp bieden aan kinderen die kampen met de effecten van psoriasis. Zowel een symptomatische als emotioneel ondersteunende behandeling zijn mogelijk. De vooruitzichten zijn voor de meeste kinderen erg goed, waardoor weinig of slechts milde tekenen optreden. Echter, opflakkeringen of een verergering van de klachten blijven mogelijk bij deze chronische huidaandoening.

• Epidemiologie
• Soorten psoriasis bij kinderen
• Oorzaken
• Risicofactoren
• Alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Prognose van chronische huidaandoening
• Complicaties van huidziekte bij een kind
• Preventie

Epidemiologie

Psoriasis is een veelvoorkomende huidziekte die zowel volwassenen als kinderen kan treffen. Bij kinderen komt psoriasis minder vaak voor dan bij volwassenen, maar het aantal gevallen stijgt nog steeds. Ongeveer 2% van de kinderen in Nederland wordt getroffen door psoriasis. De aandoening kan op elke leeftijd beginnen, maar het begint vaak in de kindertijd of vroege volwassenheid. De prevalentie varieert afhankelijk van genetische aanleg en omgevingsfactoren.

Soorten psoriasis bij kinderen

Kinderen kunnen getroffen worden door één van de vele soorten psoriasis.

Plaque psoriasis

Plaque psoriasis is de meest voorkomende vorm van psoriasis bij kinderen, net zoals bij volwassenen. Hierbij ontstaan goed gedefinieerde vlekken of plekken met een zilverachtig oppervlak. Meestal bevinden deze plekken zich op de hoofdhuid.

Psoriasis guttata

Psoriasis guttata is een ander type psoriasis dat kinderen aantast. Bij dit type ontstaan verschillende kleine regendruppelvormige plekken die aanwezig zijn in grote groepen. Wanneer psoriasis guttata optreedt bij kinderen en jonge tieners, is het vaak het resultaat van een secundaire infectie in de keel, zoals een keelontsteking. Andere hogere luchtweginfecties zijn ook vaak voorkomende uitlokkende factoren voor psoriasis.

Flexorale psoriasis

Kinderen ontwikkelen mogelijk eveneens flexorale psoriasis. Hierbij ontstaan rode plekken van psoriasis rond de huidplooien, zoals bij de gewrichten.

Andere vormen van psoriasis

Ook volgende vormen van psoriasis zijn mogelijk bij kinderen, net zoals bij volwassenen:

• erythrodermische psoriasis (ernstige roodheid die het grootste deel van het lichaam of het gehele lichaam bedekt)
• fotogevoelige psoriasis (gebieden die aan zonlicht zijn blootgesteld, zijn aangetast)
• hoofdpsoriasis (dikke schilferige plekken op gebieden van de hoofdhuid)
• nagelpsoriasis (nagelafwijkingen door psoriasis)
• pustuleuze psoriasis (huidziekte met witte bultjes met pus)

Oorzaken

De oorzaak van psoriasis bij kinderen is niet volledig bekend. Er wordt aangenomen dat een combinatie van genetische en omgevingsfactoren een rol speelt. De aandoening lijkt vaak in families voor te komen, wat suggereert dat genetische predispositie een belangrijke rol speelt. Het immuunsysteem speelt ook een rol bij de ontwikkeling van psoriasis; bij deze auto-immuunziekte valt het immuunsysteem ten onrechte gezonde huidcellen aan, wat leidt tot ontsteking en huidveranderingen. Psoriasis is verder geen besmettelijke aandoening.

Risicofactoren

Sommige uitlokkende factoren zijn bekend die psoriasis voor de eerste keer kunnen veroorzaken of een opflakkering veroorzaken of verergeren. Deze potentiële uitlokkende factoren omvatten:

• bepaalde medicijnen, zoals lithium, bètablokkers (medicatie die de hartslag en bloeddruk verlaagt) of medicijnen tegen malaria
• een infectie in de keel of hogere luchtwegen
• een letsel, schade, zonnebrand (rode, pijnlijke huid door langdurige blootstelling aan de schadelijke UV-stralen van zonlicht) of een huiduitslag
• koud weer
• obesitas
• spanning of stress

Alarmsymptomen

Alarmsymptomen van psoriasis bij kinderen kunnen onder andere zijn:

Ernstige jeuk en ongemak die niet verbeteren met gangbare jeukstillende middelen.
Snelle uitbreiding van huidplekken of een significante toename in de grootte van bestaande plekken.
Ontwikkeling van symptomen zoals gewrichtspijn, wat kan wijzen op psoriatrische artritis.
Aanwezigheid van koorts of andere systemische symptomen, wat kan wijzen op een secundaire infectie.

Diagnose en onderzoeken

De arts bevraagt de ouders over de familiegeschiedenis van psoriasis. Als de huidziekte in de familie voorkomt, is de kans groot dat het kind ook aan de aandoening lijdt. Normaal gesproken kan de huidarts de diagnose stellen op basis van de uiterlijke kenmerken van de huid. In sommige gevallen kan een huidbiopsie nodig zijn om andere huidziekten uit te sluiten en de diagnose te bevestigen.

Behandeling

Hoewel anno september 2024 geen genezing voor psoriasis bekend is, richt de behandeling zich op het verminderen van de ernst van een opflakkering en het verbeteren van de kwaliteit van leven van het kind. Enkele behandelingsopties voor psoriasis zijn:

• fototherapie (behandeling via licht)
• orale (via de mond ingenomen) medicijnen
• topische therapie (op de huid toegepaste zalven en crèmes)

Fototherapie

Fototherapie is inzetbaar bij kinderen ouder dan tien jaar. De arts gebruikt hierbij UVB-licht. Eenvoudige plekken of plekken van psoriasis guttata reageren het beste op fototherapie. Deze behandeling gebeurt poliklinisch en dit twee à drie keer per week.

Orale medicijnen

Het inzetten van orale medicijnen is ook mogelijk. Meestal gebeurt dit voor kortere periodes en is dit inzetbaar voor patiënten met ernstige psoriasissymptomen.

Topische therapie

Topische therapie is de vaakst gebruikte behandelingsmethode. De arts schrijft medicinale crèmes en lotions voor, zoals teer, vitamine D en topische corticosteroïden (krachtige ontstekingsremmers). Meestal is topische therapie inzetbaar voor milde tot matige gevallen van psoriasis.

Alternatieve behandelingen en aangepaste levensstijl

Buiten de reguliere medische behandelingen zijn er enkele alternatieve behandelingen beschikbaar voor kinderen met psoriasis. Diverse natuurlijke crèmes en oliën, zoals bijvoorbeeld aloë vera, kunnen nuttig zijn, maar anno september 2024 is het effect hiervan bij kinderen niet wetenschappelijk bewezen.

Psychotherapie

Het is belangrijk om ook naar het emotionele welzijn van het kind te kijken bij de behandeling van psoriasis. Een empathische benadering helpt kinderen om beter om te leren gaan met de huidaandoening. Sommige ouders zoeken daarom emotionele therapie voor hun kind. Dit neemt de symptomen van de huidziekte niet weg, maar helpt het kind om beter met de aandoening om te gaan.

Gezonde voeding
Een gezonde en evenwichtige voeding, een gezond gewicht handhaven, niet roken en regelmatige lichaamsbeweging zijn belangrijke leefstijladviezen voor elk kind, ook wanneer het kind lijdt aan psoriasis.

Prognose van chronische huidaandoening

Bij veel kinderen is psoriasis een chronische aandoening die levenslang aanhoudt. Vooral vroeg opgetreden psoriasis kan erg hardnekkig zijn. De symptomen fluctueren echter, met periodes van verbetering afgewisseld door periodes van verergering. Met een goede behandeling en aangepaste levensstijl kan het kind echter een goede kwaliteit van leven behouden. Regelmatige opvolging door een dermatoloog en een goede behandeling van symptomen kunnen helpen bij het beheer van de aandoening.

Complicaties van huidziekte bij een kind

Milde of matige psoriasis brengt geen belangrijke medische complicaties met zich mee, maar bij ernstige psoriasis kan een kind later psoriatrische artritis ontwikkelen, wat symptomen aan huid en gewrichten kan veroorzaken.

Preventie

Hoewel het niet mogelijk is om psoriasis volledig te voorkomen, kunnen sommige maatregelen helpen om uitbraken te verminderen of te voorkomen. Deze omvatten:

• het vermijden van bekende triggers, zoals stress en letsel aan de huid
• het handhaven van een gezonde levensstijl met een evenwichtige voeding
• het volgen van een huidverzorgingsregime met milde, hypoallergene producten
• het vermijden van roken en overmatig alcoholgebruik

Met de juiste behandelings- en preventiemaatregelen kunnen kinderen met psoriasis een goed leven leiden en leren omgaan met hun aandoening. Het blijft belangrijk dat ouders en zorgverleners samenwerken om de beste zorg en ondersteuning te bieden.

Lees verder

• Psoriasis: Uitlokkende factoren van opflakkering huidziekte
• Psoriasis: Chronische huidziekte met droge huid en schilfers
• Fototherapie (behandeling via licht) voor psoriasis: Soorten
• Psoriasis (chronische huidziekte) rond het oog of de ogen
• Köbner-fenomeen bij psoriasis: Letsels door schade aan huid