Hoesten bij de baby

Hoesten is een veelvoorkomende aandoening die vaak ook wel weer weggaat. Wanneer het een baby betreft, maken we ons toch meer zorgen. Een baby heeft vaak zichtbaar moeite met een vastzittende hoest of een kriebelhoest. Wanneer er taai slijm bij komt kijken, kan de baby het benauwd krijgen. Hoe behandel je een hoestende baby?

Waardoor ontstaat hoesten?

Hoesten is in de meeste gevallen een reactie op een infectie. Een verkoudheid is een ontsteking aan de luchtwegen. Meestal wordt deze ontsteking veroorzaakt door een virus, maar soms is een bacterie de boosdoener. Door de ontsteking raakt het slijmvlies dat zich aan de binnenkant van de luchtwegen bevindt geïrriteerd. Er wordt extra slijmvlies aangemaakt. In het slijmvlies bevinden zich de schadelijke virussen of bacteriën, dat het lichaam uiteraard zo snel mogelijk kwijt wil raken. Dit gebeurt door hoesten. Bij het hoesten komt er dan ook slijm mee omhoog. Soms veroorzaakt het hoesten een geïrriteerde keel waardoor er een extra hoestprikkel komt. Soms is de keel geïrriteerd en geeft een hoestprikkel af, maar er wordt geen slijm opgehoest. Dit wordt een droge hoest of een kriebelhoest genoemd.

Overigens wordt hoesten soms ook veroorzaakt door irriterende stoffen zoals bepaalde soorten verf, chloor of tabaksrook. Vooral jonge kinderen zijn hier kwetsbaarder voor. Bij baby's zijn de longen nog niet voldoende ontwikkeld om deze irriterende stoffen aan te kunnen. Zelfs bij volwassene veroorzaken ze vaak een hoest, alhoewel er dan meer van deze irriterende stof nodig is om hetzelfde effect als bij baby's te bereiken.

Een baby die moet hoesten

Wanneer een jonge baby hoest is dit vervelend om te zien. Hele jonge kinderen kunnen soms aardig overstuur raken door het vele hoesten. Daarnaast kunnen ze last krijgen van ademnood. De oorzaak van een hoest bij jonge baby's is vaak een infectie van de luchtwegen of een irriterende stof, meestal tabaksrook. Tegenwoordig zijn steeds meer ouders zich bewust van de schadelijke effecten van tabaksrook en wordt er door iedere verloskundige en kraamhulp geadviseerd om niet in het bijzijn van de baby te roken. Beter is het nog om helemaal niet in huis te roken: de baby komt immers in veel ruimten binnen het huis.

Tijdens de eerste weken na de bevalling komt er veel kraambezoek langs. Ook gaan de ouders vaak een wandeling maken waarbij de baby door velen wordt bewonderd. Allemaal heel erg leuk die aandacht, maar op deze manier worden er veel virussen en bacteriën rondom de baby verspreid. Het is dan ook niet onlogisch dat veel baby's in hun eerste half jaar al snel een infectie te pakken hebben. Dit is bij een goede weerstand ook niet altijd een probleem: het lichaam is vaak prima in staat de infectie te bestrijden. Maar dit gaat wel gepaard met hoestbuien.

Een vastzittende en een kriebelhoest

Een baby kan drie verschillende soorten hoest hebben: een normale hoest waarbij slijm wordt geproduceerd. Dit heet de productieve hoest. Meestal is de baby snel van deze hoest af. De tweede soort is de vastzittende hoest. Hierbij zit er taai slijm vast in de luchtwegen dat met hoesten moeilijk los komt. Het slijm wordt niet goed afgevoerd en daardoor moet de baby veel en diep hoesten. De baby kan het hierbij soms aardig benauwd krijgen. De derde hoest is de kriebelhoest of droge hoest. Deze hoest heeft totaal geen functie omdat er geen slijm wordt opgehoest. Vaak ontstaat deze hoest door irritatie van de luchtwegen door prikkelende stoffen. Soms ook in er een lichte infectie op te merken maar wordt er geen slijm geproduceerd. Deze hoest is te herkennen aan het blaffende geluid dat de baby maakt. Ook deze hoest verdwijnt vaak na enkele dagen.

De hoest behandelen

Eigenlijk is de vastzittende hoest het meest vervelende voor de baby. Het taaie slijm wordt moeilijk opgehoest waardoor de hoestprikkel blijft bestaan. Wanneer het slijm uiteindelijk toch wordt opgehoest dreigt de baby er soms in te stikken. In ernstige gevallen wordt de baby daarom opgenomen in het ziekenhuis. Bij kinderen tot 2 jaar oud mogen er vaak nog geen middeltjes gebruikt worden tegen de hoest. Dit is vervelend, want het is voor ouders moeilijk aan te zien, het leed dat de baby heeft met het hoesten. De volgende tips kunnen de baby wel helpen:

• Zet het hoofdeinde van het bedje hoger zodat de baby beter kan ademhalen. Plat liggend op de rug halen we allemaal wat moeizamer adem, maar bij hoesten kunnen we best wat extra lucht gebruiken. Om het hoofdeinden hoger te zetten kan er iets onder het bedje geschoven worden zoals tijdschriften. Zet het bedje ook niet te hoog (rechtop). De baby moet wel nog comfortabel kunnen slapen.
• Veel baby's hebben baat bij een stoombad. Hiervoor kan de baby meegenomen worden naar de badkamer die goed gesloten wordt. Zet de hete douche/kraan aan en laat de ruimte vol met stoom lopen. Het slijm wordt hierdoor dunner en is voor de baby makkelijker op te hoesten. Soms moet de baby zelfs spugen: schrik hier niet van. Stoom opent de luchtwegen waardoor de baby makkelijker kan ademhalen.
• Speciaal voor hele jonge baby's is er een neusspray te koop met een zoutoplossing. Deze zoutoplossing is ook zelf te maken. Gebruik hiervoor afgekookt water en keukenzout. Doe dit in een neusspray/ druppelaar, te verkrijgen bij de apotheek. Gebruik een half theelepeltje zout in verhouding tot een kopje lauw water. Door de zoutoplossing komt het slijm eerder los.
• Een doorgesneden ui op een schoteltje op de babykamer houdt de luchtwegen open. De vluchtige stoffen in een ui zorgen ervoor dat baby beter slaapt. Let wel op baby's oogjes: wanneer deze beginnen te tranen door de ui is het beter de ui weer te verwijderen.
• Laat de baby voldoende drinken om ervoor te zorgen dat de keel vochtig blijft. Dit voorkomt verdere irritatie. Melk heeft als eigenschap dat het het slijm nog meer indikt. Dit is vervelend, maar melk heeft de baby wel nodig. Geef daarom tussendoor water.

Vanaf de leeftijd van 2 jaar mag er gebruik worden gemaakt van hoestdranken. Deze zijn er als hoestsiroop of als hoestdruppels. Vaak zijn ze zoet van smaak zodat het jonge kind ze graag inneemt. Sommige varianten zijn niet lekker voor het kind. Een hoestdrank lost het taaie slijm op waardoor het beter op te hoesten is. Geef dit dan ook alleen wanneer het om een vastzittende hoest gaat. Verder zijn er middeltjes die een kriebelhoest bestrijden door de hoestprikkel te onderdrukken. Let op: geef een middel dat de hoestprikkel onderdrukt nooit aan een kind met een vastzittende hoest. Deze kinderen hebben hun hoestprikkel juist hard nodig om het slijm op te hoesten.