Blindedarmontsteking: symptomen en behandeling

Blindedarmontsteking leren herkennen en er op tijd bij zijn. Een blindedarmontsteking is namelijk niet zonder gevaar. In het ergste geval verloopt deze zelfs dodelijk wanneer er niet op tijd wordt ingegrepen. Leer daarom vroegtijdig deze ontsteking herkennen en bezoek een arts bij de meest voorkomende klachten.

Wat is de blindedarm?

De blindedarm wordt ook wel de appendix genoemd. Appendix betekent: aanhangsel, en dat is de blindedarm ook. De blindedarm bevindt zich op het punt waar de dunne darm en de dikke darm in elkaar overgaan. Op dat punt hangt aan de dikke darm de blindedarm als een soort zakje. In de buik vinden we deze rechtsonder. Aan de eigenlijke blindedarm zoals hierboven besproken hangt nog een wormvormig aanhangsel. In de volksmond wordt met blindedarm eigenlijk dit wormvormige aanhangsel bedoeld. In dit artikel zal dan ook verder van 'blindedarm' gesproken worden, maar bedoeld wordt het wormvormige aanhangsel.

Jarenlang werd er gedacht dat de blindedarm (wormvormig aanhangsel dus) nutteloos was en een overblijfsel van onze tijd heel ver terug. Net zoals dit met verstandskiezen en het staartbeentje het geval is. Amerikaanse onderzoekers ontdekten in 2007 dat de blindedarm wel degelijk een functie heeft. In dit wormvormige aanhangsel bevinden zich de goede bacteriën, die daar een veilige thuishaven hebben. De darm bevat een hoop bacteriën, zowel goede als slechte. Van slechte bacteriën worden we ziek: met een beetje geluk krijgen we diarree en met wat pech een ernstige ziekte. Vanuit de blindedarm komen de goede bacteriën in actie en beschermen 'hun' darmen tegen de slechte bacteriën. De blindedarm speelt dus een belangrijke rol binnen het immuunsysteem. Zo nutteloos is die blindedarm dus niet. In landen waar de hygiëne slechte omstandigheden kent en voedsel vele besmettingen kent, is de blindedarm soms van levensbelang.

Een blindedarmontsteking, hoe kom je eraan en de symptomen?

Alles in het menselijk lichaam kan ontstoken raken, zo ook de blindedarm. De eigenlijke blindedarm raakt zelden ontstoken, het wormvormig aanhangsel waarin de goede bacteriën zich bevinden kan wel ontstoken raken. De goede bacteriën kunnen hun werk niet meer voldoende doen door de overmacht van slechte bacteriën. Vaak zijn bacteriën of een darminfectie de eerste oorzaak, maar ook het indikken van de ontlasting kan een ontsteking veroorzaken. Het is niet te bepalen wie een blindedarmontsteking krijgt, iedereen kan ermee in aanraking komen.

Een blindedarmontsteking heeft vaak een periode vooraf waarbij geklaagd wordt over pijn rondom de navel. Later zakt deze pijn naar rechtsonder. Het aanraken van het pijnlijke gebied verergert de klachten. Ook drukverschil zoals hoesten, niezen, tillen en bukken is pijnlijk. De buik kan opzwellen. Misselijk, overgeven en diarree kunnen ook voorkomen. In sommige gevallen treedt er koorts op. Een blindedarmontsteking kan wel eens langere periode onopgemerkt aanwezig zijn, en in andere gevallen heel snel verlopen. Wanneer de ontsteking zich doorzet dan is lopen soms niet meer mogelijk, zoveel pijn ontstaat er. Soms wordt het rechterbeen opgetrokken doordat de spier van dit been geïrriteerd raakt door de ontsteking. Er is sprake van loslaatpijn: aanraking doet pijn, maar loslaten ook weer.

Waarom deze ontsteking zo gevaarlijk kan zijn

Een ontstoken blinde darm kan geperforeerd raken. De wand van de blinde darm springt dan open. Het gevolg is dat de geïnfecteerde inhoud de buikholte inloopt. Daar kan het een buikvliesontsteking veroorzaken. Bij een buikvliesontsteking is het voornaamste kenmerk een hevige buikpijn die toeneemt wanneer men zucht. Daarnaast komt misselijkheid met overgeven voor en in de meeste gevallen ook koorts. Via het bloed kan de infectie zich snel verspreiden door het lichaam, en daar andere organen infecteren. Het gevolg is uitval van veel organen, bloedvergiftiging en de dood. Het is dus duidelijk dat de oorzaak van dit alles, een blindedarmontsteking, zeer gevaarlijk kan zijn.

Operatie en herstel

Tegenwoordig wordt uit voorzorg de blindedarm direct verwijderd bij verdenking op een blindedarmontsteking. In onze Westerse landen is dit goed mogelijk: ons immuunsysteem werkt voldoende en de voeding is weinig besmet, waardoor de blindedarm gemist kan worden. Achteraf blijkt, na verwijdering van de blindedarm, dat in de helft van de gevallen de blindedarm niet ontstoken was. Toch wordt uit voorzorg de blindedarm bij voorkeur verwijderd. Soms is dit niet direct mogelijk door perforatie van de darm, waarbij dan eerst antibiotica wordt toegediend. Tijdens een operatie wordt de blindedarm in zijn geheel verwijderd. (Let op: alleen het wormvormige aanhangsel dus, dat wij in de volksmond blindedarm noemen. De eigenlijk blindedarm raakt zelden ontstoken).

Na verwijdering van de blindedarm kan er gewoon weer gegeten worden. Afhankelijk van het herstel mag je binnen 24 uur weer naar huis. Eventueel wordt er antibiotica voorgeschreven: maak deze kuur helemaal af. Een blindedarm groeit niet opnieuw aan, dus een nieuwe ontsteking hieraan is uitgesloten.