Palmoplantaire keratoderma

Eelt aanmaken aan de handen en de voeten is een perfect normaal verschijnsel. In zeldzame gevallen zit er een genetisch defect in de keratine van de opperhuid waardoor je te veel eelt aanmaakt. Deze zeldzame aandoening noemt men palmoplantaire keratoderma. De oorzaak van deze genetische afwijking is zeer complex. Deze aandoening is niet te genezen met een geneesmiddel.

Structuur van de huid

Onze huid heeft verschillende functies. Het regelen van onze temperatuur, het waarnemen van prikkels en het bieden van bescherming tegen schadelijke invloeden (bacteriën, schimmels) van buitenaf zijn er maar enkele. Onze huid is het grootste menselijke orgaan. Het omvat ongeveer een zesde van ons lichaamsgewicht.

De huid bestaat uit drie functionele lagen: de opperhuid, de lederhuid en het onderhuids vetweefsel. De buitenste laag, de meest oppervlakkige, is de opperhuid of de epidermis. Deze vormt de werkelijke bescherming tegen schadelijke invloeden van buitenaf. De dikte van de opperhuid kan verschillen: op het gezicht is deze slechts 0.02 mm dik, maar op de voetzolen is deze tussen 1 en 5 mm dik. De epidermis bestaat voor 90 % uit keratinocyten, de eigenlijke huidcellen. De opperhuid bestaat uit vijf lagen: de hoornlaag, lichtbrekende laag of glans laag, de korrel laag, de stekelcellenlaag en de onderste laag. Onder de opperhuid bevindt zich de lederhuid of dermis. Deze geeft de huid zijn stevigheid. De lederhuid bestaat uit dicht bindweefsel en is verdeeld over twee lagen: de papillaire laag en de netvormige laag. Het onderste deel van de lederhuid is de netvormige laag en gaat bijna ongemerkt over in het dieper gelegen onderhuidse vetweefsel. De bovenste laag of de papillaire laag vormt een duidelijke scheiding met de opperhuid. Onder de dermis bevindt zich het onderhuids vetweefsel. Het onderhuids vetweefsel bestaat uit weefsel waarin vetcellen verspreid liggen. Deze vetcellen slaan energie op.

Wat is Palmoplantaire keratoderma?

Keratoderma is een huidafwijking (sterke verhoorning) aan de handen en voeten. Het komt in de meeste gevallen voor aan de voeten maar het kan ook voorkomen aan de handen. Doordat ze voorkomen aan de handen en voeten spreken we van palmoplantaire keratoderma. Het is ook wel bekend als keratose palmaris. Het ziet er uit als een bepaalde soort eelt maar het is niet echt eelt. Het kan pleksgewijs zijn of over de hele voetzool. Deze is ten minste één centimeter dik.

Oorzaken

• In de keratine van de opperhuid zit er een genetisch defect waardoor je te veel eelt aanmaakt. Eelt aanmaken is normaal, zeker op de drukpunten. Bij deze aandoening wordt er te veel eelt aangemaakt aan de handen en de voeten.
• Naast het erfelijke aspect kan de keratine ook ontstaan als gevolg van een verandering in de gezondheid of het milieu van de getroffen persoon (vb. een inflammatoire huidaandoening; infecties; interne kanker; problemen met de bloedsomloop; een niet kwaadaardige, inwendige ziekte). Het komt heel dikwijls voor dat de verhoorning toeneemt na de menopauze bij vrouwen, en dan vooral op drukpunten zoals onder de hak of aan de bal van de voet. Zo ontstaan gemakkelijk kloven en deze kunnen heel pijnlijk zijn.

Gevolgen

• Ainhum is een pijnlijke vernauwing van de basis van de vijfde teen. Meestal volgt ook enkele jaren later amputatie. De ziekte komt voornamelijk voor bij Afrikanen en hun nakomelingen. Wereldwijd komt Ainhum voor als gevolg van palmoplantaire Keratoderma.
• Door het toenemen van de verhoorning op bepaalde drukpunten van de voet kunnen er zeer gemakkelijk kloven ontstaan die heel pijnlijk kunnen zijn.
• Door verharding van de hoornlaag en deze kloven krijg je slechte steun op je voeten en op langere termijn kunnen zich hierdoor ook rugklachten ontwikkelen.

Behandeling van palmoplantaire keratoderma aan de voeten

Deze genetische aandoening is niet te genezen met een geneesmiddel. Er is maar één manier om dit te genezen en dat is het eelt er af te halen. Daarna kan men een nieuwe, aangepaste steunzool laten maken. Om de perfecte steunzool op maat te kunnen maken worden er vooraf allerlei tests en metingen gedaan. Zo zal onderzocht worden hoe bewegelijk je spieren zijn en of je gewrichten in evenwicht zijn of niet. Men dient op een loopband te lopen om zo het looppatroon te kunnen bepalen. Iemand die pijn heeft gaat ook vaak anders stappen. Op de podoscoop gaat men kijken naar de stand van de voeten en dan ziet men duidelijk waar de drukpunten zich bevinden. Zo kan men zien waar de meeste druk is. Dit is meestal het geval ter hoogte van de hiel en de teen.
Het is belangrijk dat er een podologische zool wordt gemaakt die de voet stuurt in de juiste richting zodanig dat ook de middenvoet een deel van de krachten van het drukken opvangt en dat ook de overdruk geminimaliseerd wordt zodat we een betere drukverdeling over gans de voet krijgen. In combinatie met het regelmatig verwijderen van het eelt zal men een stuk makkelijker kunnen lopen.