Bloemkooloor: oorzaak en behandeling

Een bloemkooloor, in het Engels een cauliflower ear, is een oor die de vorm van een bloemkool heeft. Mensen die een klap op het oor hebben gehad, ontwikkelen soms een bloemkooloor. Helaas verdwijnt dit niet uit zichzelf. Hoewel een bloemkooloor geen schadelijke gevolgen voor de gezondheid heeft, is het geen fraai aanzicht. Om cosmetische redenen wordt een bloemkooloor daarom vaak behandeld.

Wat is een bloemkooloor?

Een bloemkooloor wordt ook wel een schrompeloor genoemd en ziet er niet zo fraai uit: het oor is verschrompeld en doet sterk denken aan een bloemkoolroos. Het komt vaak voor bij mensen die aan vechtsport doen en harde klappen op het oor krijgen. Zonder behandeling geneest de beschadiging van het oor wel, maar blijft er een misvorming achter. De bloemkooloor dus. Vechtsporters zijn vaak trots op hun bloemkooloor: het wordt gezien als een soort oorlogswond, opgedaan in het heetst van de strijd. Vroeger kwam een bloemkooloor ook vaak bij pianoverhuizers voor, doordat het oor langere tijd tegen de zware piano aangeduwd werd, Het gevolg was beschadiging van het oor.

Kraakbeenbeschadiging

Het oor is opgebouwd uit kraakbeen. Kraakbeen is elastisch bindweefsel. Het kraakbeen in het oor geeft het oor vorm en zorgt ervoor dat we het oor kunnen bewegen. Met de hand weliswaar, want er zijn maar weinig mensen die hun oren daadwerkelijk kunnen bewegen. Het kraakbeen in het oor bevat geen bloedvaten en zenuwen. Wanneer het oor een grote klap te verduren krijgt, kan er een bloeding in het kraakbeen optreden. Nou klinkt dit wat tegenstrijdig, omdat er net is verteld dat het kraakbeen geen bloedvaten bevat. Dit klopt ook, maar het kraakbeen wordt gevoed middels bloedvaten die zich onder de huid bevinden, tussen huid en kraakbeen in. Een klap op het oor beschadigd deze bloedvaten en het kraakbeen.

Bloeduitstorting

In principe ontstaat een bloemkooloor door een hematoom, ook wel een bloeduitstorting genoemd. Na een klap tegen het oor is dit aan de buitenkant ook duidelijk te zien: er ontstaat een blauwe plek aan de huid van het oor. Wat er aan de binnenkant gebeurt is niet direct te zien. Het gelekte bloed en het beschadigd kraakbeen wordt opgeruimd. Gedacht wordt dat het opruimen van het kraakbeen een vervorming van het oor tot gevolg heeft. Na 1 tot 2 weken wordt het lichaam aangezet tot de vorming van nieuw kraakbeen. Ook tijdens dit proces kan een bloemkooloor ontstaan. Daarnaast kan een bloemkooloor ook ontstaan door verkalking in het oor als gevolg van de beschadiging. Ook een ontsteking van het kraakbeen kan een bloemkooloor laten ontstaan. Hoe dan ook, een bloemkooloor ontstaat altijd door een trauma aan het oor.

Soms ontstaat een bloemkooloor als gevolg van een piercing die in het kraakbeengedeelte is aangebracht. Dit gebeurt wanneer een piercing erin geschoten wordt. Het kraakbeen kan beschadigen waardoor er nieuw kraakbeen wordt gevormd, met soms misvorming als resultaat. Ook kan er door een oorpiercing een ontsteking aan het kraakbeen ontstaan met een bloemkooloor als nare bijzaak. Een piercing die pijn doet of die ervoor zorgt dat het oor verkleurt moet direct uitgenomen worden. De arts kan bekijken of het nodig is om bloed weg te zuigen middels een naald. Een piercing in de oorlel kan nooit een bloemkooloor veroorzaken: in de oorlel bevindt zich geen kraakbeen.

Huisartsen niet bekend met een bloemkooloor

Wie een trauma aan het oor heeft opgelopen, laat dit bij voorkeur direct behandelen bij de huisarts, EHBO of in het ziekenhuis. Het probleem is dat veel (huis)artsen niet direct weten wat ze met een beschadigd oor aanmoeten in relatie met het risico op een bloemkooloor. Vaak komt een patiënt bij een arts met de klacht dat zijn oor pijn doet en een zwelling vertoont. Zelden komt een patiënt bij de arts vanwege misvormingen van het oor die later zijn ontstaan.

Behandeling en herstel

Door het oor direct te koelen verminderd de pijn en wordt de kans op zwelling minder. Bij een juiste behandeling wordt het oor uitgezogen met een steriele naald. Het gelekte bloed wordt weggenomen. Na enkele dagen is het bloed al teveel gestold om nog effectief verwijderd te kunnen worden. Een beschadigd oor met bloeduitstorting va een tot twee weken oud bevat vaak al nieuw gevormd kraakbeen. Dit kraakbeen kan alleen middels een ingreep verwijderd worden. De behandelingen zijn gericht op het voorkomen van een bloemkooloor.

Wanneer een bloemkooloor eenmaal is ontstaan, kan dit niet meer behandeld worden. Wel kan middels plastische chirurgie het oor gereconstrueerd worden. Omdat deze ingreep zwaarder is dan het voorkomen van een bloemkooloor, is het belangrijk dat een bloeduitstorting na een klap op het oor direct behandeld wordt.