Bloemkooloor: Vervorming van oor door trauma of wrijving

Bij een bloemkooloor ontstaat een zwelling aan de oorschelp als gevolg van een bloedstolsel. Dit bloedstolsel ontstaat door schade aan het oor, zoals door trauma of herhaalde wrijving. Als deze aandoening niet wordt behandeld, leidt dit uiteindelijk tot verlittekening, wat resulteert in de karakteristieke vervorming van het oor. Symptomen zijn onder meer zwelling, pijn in het oor en een vervorming van het oor die lijkt op een bloemkool. De behandeling omvat het toepassen van koude compressen, het aanleggen van een drukverband en het afvoeren van het vocht of bloed. Als het bloemkooloor al gevormd is, is plastische chirurgie vaak de enige optie om de vervorming te corrigeren. De beste manier om een bloemkooloor te voorkomen, is door het dragen van een beschermend hoofddeksel.

• Synoniemen bloemkooloor
• Oorzaken: Door trauma of wrijving
• Risicofactoren voor vervorming van het oor
• Symptomen
• Diagnose en onderzoek
• Behandeling van bloeding
• Prognose
• Complicaties van ooraandoening
• Preventie

Synoniemen bloemkooloor

De volgende synoniemen worden vaak gebruikt voor een bloemkooloor:

• auriculair hematoom
• boksersoor
• perichondriaal hematoom
• schrompeloor

Oorzaken: Door trauma of wrijving

De oorschelp bestaat voornamelijk uit elastisch kraakbeen, dat bijdraagt aan de vorm en flexibiliteit van het oor. Kraakbeen in het oor heeft geen directe bloedtoevoer, maar krijgt voedingsstoffen via de omliggende huid.

Stomp trauma

Het oor is kwetsbaar omdat het aan de zijkant van het hoofd zit, waardoor een letsel snel kan ontstaan. Bij een stomp trauma (bijvoorbeeld een klap op het oor) kan een bloeding optreden tussen het kraakbeen en de huid. Dit veroorzaakt een onderhuidse bloeding die de bloedtoevoer naar het kraakbeen kan belemmeren. Als het bloed of vocht zich ophoopt en niet wordt afgevoerd, ontstaat littekenweefsel, wat kan leiden tot de vorming van een bloemkooloor.

Wrijving

Herhaalde wrijving en verwondingen aan het oor, zoals die vaak voorkomen bij contact- en vechtsporten, kunnen ook leiden tot een bloemkooloor. De voortdurende wrijving veroorzaakt een bloeding tussen de huid en het kraakbeen, wat de bloedtoevoer naar het kraakbeen belemmert.

Afsterven kraakbeenweefsel

Wanneer de bloeding niet wordt behandeld, kan zich abnormaal littekenweefsel vormen, waardoor het kraakbeen en de huid van elkaar gescheiden raken. Dit kan leiden tot het afsterven van het kraakbeenweefsel, wat de typische verschijning van een bloemkooloor veroorzaakt.

Risicofactoren voor vervorming van het oor

Bepaalde sporten, zoals vechtsporten, boksen, rugby, worstelen en waterpolo, verhogen het risico op het ontwikkelen van een bloemkooloor. Ook het niet dragen van een fietshelm vormt een risicofactor, omdat de patiënt bij een val op de zijkant van het hoofd kan belanden. Bovendien kan het plaatsen van een piercing in het bovenste gedeelte van het oor soms leiden tot een bloemkooloor door de vorming van een bloeduitstorting tussen het oorkraakbeen en het perichondrium (het bindweefsel rondom het kraakbeen).

Symptomen

Milde symptomen

Een patiënt kan aanvankelijk te maken krijgen met milde symptomen zoals:

• blauwe plekken
• vervorming van het oor
• zwelling aan het oor of de oorlel
• moeite met horen, wat kan leiden tot het achter het oor houden van de hand
• pijn

Ernstige symptomen
In ernstigere gevallen kunnen de volgende symptomen optreden:

• ernstige bloeding
• wazig gezichtsvermogen
• zwelling in het gezicht
• gehoorverlies
• hoofdpijn
• oorsuizen (tinnitus aurium)

Diagnose en onderzoek

Bij tekenen van een onderhuidse bloeding aan het oor is het belangrijk om onmiddellijk een arts te raadplegen. Een snelle behandeling kan de kans op de ontwikkeling van een bloemkooloor aanzienlijk verminderen. De arts kan vaak al op basis van de vervorming van het oor, die typisch is voor een bloemkooloor, de diagnose stellen.

Behandeling van bloeding

Om de zwelling te verminderen, kan de patiënt coldpacks (koude) aanbrengen op het oor, enkele keren per dag gedurende telkens vijftien minuten. Daarnaast is het belangrijk om matige compressie toe te passen met een drukverband dat drie tot vijf dagen blijft zitten. Bij de vorming van een hematoom (bloeduitstorting) moet de arts het vocht draineren via aspiratie (opzuigen) om stolselvorming te voorkomen. In sommige gevallen is chirurgisch ingrijpen nodig om het vocht af te voeren. Als een bloemkooloor zich al heeft gevormd, is correctieve chirurgie vaak de enige behandelingsoptie.

Prognose

Een bloemkooloor is meestal onschuldig, maar kan bepaalde praktische problemen veroorzaken, zoals het moeilijker kunnen dragen van een hoofdtelefoon of het verwijderen van oorsmeer. Dit kan weer leiden tot vaker voorkomende oorinfecties, die op hun beurt het risico op gehoorverlies verhogen. Bij een snelle behandeling verdwijnen de pijn en zwelling meestal binnen enkele dagen. Indien niet behandeld, verhardt de zwelling geleidelijk en verandert de vorm van het oor permanent binnen zeven tot tien dagen. In ernstige gevallen is correctieve chirurgie noodzakelijk om de vervorming te herstellen.

Complicaties van ooraandoening

Patiënten met een bloemkooloor hebben een verhoogd risico op gehoorverlies in vergelijking met mensen zonder deze aandoening. Dit blijkt uit een wetenschappelijk onderzoek bij worstelaars, waarvan de resultaten in juni 2015 werden gepubliceerd in het Aziatisch tijdschrift Asian J. Sports Med. Anno augustus 2024 is er nog steeds lopend onderzoek naar de langetermijngevolgen van bloemkooloren, vooral in risicogroepen zoals atleten en militair personeel.

Preventie

Het dragen van een beschermend hoofddeksel, een goed passende helm en/of goede gehoorbescherming kan de kans op het ontwikkelen van een bloemkooloor aanzienlijk verminderen. Als dit niet mogelijk is, is snelle behandeling essentieel om permanente schade te voorkomen.