Hyperhidrosis (overmatig zweten/transpireren)

Hyperhidrosis is een andere naam voor overmatig zweten. Ongeveer 1% van de bevolking heeft hyperhidrosis. Hyperhidrosis komt voor in de handpalmen, in de oksels, op het behaarde hoofd en in het gezicht, op de romp, in de liezen of op de voetzolen.

Hoe ontstaat hyperhidrosis?

Vaak is de oorzaak van hyperhidrosis niet bekend, maar bij 30-50% komt het in de familie voor en is het dus erfelijk. Meestal ontstaat hyperhidrosis in de puberteit en blijf je de klachten nog tientallen jaren houden. Er zijn twee vormen van hyperhidrosis:

Primaire hyperhidrosis

Primaire hyperhidrosis is overmatig zweten van bepaalde gebieden als de handen of oksels. Hiervoor kan men vaak geen oorzaak vinden.

Secundaire hyperhidrosis

Secundaire hyperhidrosis is als overmatige transpiratie een symptoom is van een onderliggende ziekte. In dit geval is het verstandig om sowieso naar de huisarts te gaan om de oorzaak van het overmatig zweten te vinden.

Symptomen

Hyperhidrosis is te herkennen aan veel zweten zonder enige inspanning en de handen, oksels, voeten of het gezicht zijn continu vochtig. Bij de oksels zijn er vaak vochtplekken op de kleding zichtbaar. Zweetvoeten verspreiden vaak een onaangename geur en zijn gevoelig voor schimmelinfecties. Zweethanden kunnen lastig zijn bij het schudden van handen en het vasthouden van voorwerpen. Vooral zweethanden veroorzaken soms ook emotionele en psychosociale problemen. Het kan het zelfvertrouwen verminderen en kan soms zelfs leiden tot depressie.

Diagnose

Om gelokaliseerd hyperhidrosis aan te tonen wordt soms de jodium-zetmeel test gedaan. Hierbij wordt de huid eerst goed drooggemaakt en daarna ingesmeerd met 20% jodium in alcohol. Er wordt zetmeelpoeder over de opgedroogde alcohol op de huid gestrooid. Op de plek waar zweetdruppels zitten zal het zetmeel zwart verkleuren.

Meestal is deze test echter niet nodig. De diagnose kan makkelijk worden vastgesteld op grond van het verhaal van de patiënt.

Behandelingen

Als je erg veel last van het zweten ondervindt, kun je een afspraak maken bij de huisarts. Die zal waarschijnlijk een zalfje voorschrijven of een doorverwijzing geven naar de dermatoloog. Hieronder de mogelijke behandelingen voor hyperhidrosis.

Aluminiumchloride

Dit is de minst ingrijpende behandeling, vaak wordt deze als eerste door de huisarts voorgeschreven. Aluminiumchloride wordt vaak in een zalf of een lotion gegeven. Dit moet 's avonds worden aangebracht op het desbetreffende gebied. 's Ochtends wordt dit er weer afgewassen. Gedurende de dag zou het de zweetproductie moeten verminderen. De behandeling met aluminiumchloride kan huidirritatie veroorzaken en het werkt niet altijd even goed, vooral niet bij extreme gevallen van hyperhidrosis. Ook kan het effect na een langere tijd gebruiken afnemen.

Als aluminiumchloride niet blijkt te helpen, zal je waarschijnlijk door je huisarts worden doorverwezen naar de dermatoloog. Die zal waarschijnlijk met deze oplossingen komen.

Iontoforese

Iontoforese is een methode waarbij de handen en voeten worden ondergedompeld in water waar een zwakke elektrische lading doorheen wordt geleid. Iontoforese kan goede resultaten opleveren. De behandeling duurt 15 tot 20 minuten en moet twee a drie keer per week worden gedaan. Na een paar keer kan de behandeling worden afgebouwd naar bijvoorbeeld één keer in de week of één keer in de twee weken. De behandeling kan waarschijnlijk worden uitgetest bij de fysiotherapeut en op den duur zal je zelf een apparaat moeten aanschaffen. Ook bij deze behandeling kan huidirritatie optreden, en werkt niet altijd even goed bij extreme gevallen.

Botuline injecties

Een vrij nieuwe behandeling is het inspuiten van botoxinjecties. Hiermee worden de zenuwen die het overmatig zweten veroorzaken geblokkeerd. Het effect van deze behandeling is vaak erg goed, maar de blokkade heeft slechts een tijdelijke werking van ongeveer drie tot zes maanden. Hierna zal de behandeling dus moeten worden herhaald. De injecties met botulinetoxine zijn erg pijnlijk, vooral bij de handen. Ook kunnen bij de handen de handspieren na de behandeling enkele weken tot maanden verlamd raken.

Anticholinergica

Dit zijn geneesmiddelen die de activiteit van de zweetklieren in de zenuwen onderdrukken. Anticholinergica wordt in de vorm van tabletten toegediend. Wel zijn er bijwerkingen zoals slapeloosheid, droge mond en een slechte stoelgang.

Operaties

Dit is een erg ingrijpende behandeling die vaak pas wordt uitgevoerd als geen van de andere behandelingen lijken te werken. Bij de operatie worden enkele zenuwknooppunten of zenuwbanen geblokkeerd of doorgesneden. De resultaten zijn erg goed. Wel is er een risico op complicaties bij de operatie, zoals een klaplong. Bovendien kan na de behandeling de transpiratie op andere plaatsen toenemen.