Een zonnesteek kan u vaak behoorlijk ziek maken
Een zonnesteek komt vaker voor dan u denkt. Vooral veel jonge mensen hebben het idee dat ze sterk genoeg zijn en hun hoofd niet hoeven te beschermen tegen te felle zonnestralen, maar dat klopt niet. Natuurlijk helpt een haardos wel wat als bescherming, maar toch is een zonnesteek ook dan mogelijk. Zonder hoofdhaar is het gevaar nog groter. Een felle zon is niet ongevaarlijk en kan u een aantal zieke uren en zelfs dagen bezorgen. Dat geldt overigens niet alleen voor mensen die tijdens hun vakantie willen zonnen, maar ook voor wandelaars en zelfs voor dakdekkers. Veel mannen laten hun hoofd kaal scheren als ze haaruitval hebben, maar het is belangrijk om dan een pet of een hoed op te zetten als de zon schijnt. Maatregelen nemen is dus niet overbodig. Dat heeft menigeen al tot zijn/haar schade en schande ondervonden.
De kenmerken van een zonnesteek
Een zonnesteek is het gevolg van teveel warmte die het lichaam niet meer op de normale manier kan kwijtraken. Normaal krijgt u dorst en drinkt u wat. Bovendien transpireert u dan waardoor de warmte op natuurlijke wijze afgevoerd wordt. Bij een zonnesteek is er op te korte termijn teveel warmte opgedaan die het lichaam (en vaak vooral ook het hoofd) niet meer af kan voeren. Het systeem staakt, de huid voelt droog aan en is rood, of ook koud en heel klam. Uw lichaam raakt oververhit (u krijgt koorts) en geeft vreemde signalen af. U voelt zich niet lekker, krijgt hoofdpijn, vaak duizelingen en koude rillingen en wordt misselijk. Overgeven is mogelijk.
Pas op als iemand wartaal gaat uitslaan
Als het te erg wordt, kunt u zelfs raar gaan doen en wartaal uitslaan. Dan is het echter al veel te ver en moet er vaak een dokter of zelfs de Spoedeisende Hulp (SH) aan te pas komen. Een shock door een zonnesteek is niet ongevaarlijk.
Niet alleen baby’s en ouderen kunnen een zonnesteek krijgen
Veel mensen denken dat het hen niet zal overkomen, maar een zonnesteek kan iedereen oplopen, hoewel baby’s en ouderen daar vaker gevoelig voor zijn dan anderen. Toch zal het niet de eerste keer zijn dat een jonge vent, die zonder hoofdbedekking in de felle zon zijn oprit of terras gelegd heeft, daarna doodziek is en van de dokter te horen krijgt dat hij een zonnesteek heeft opgelopen. Het is beter om verstandig te zijn en vooral bij hoge temperaturen maatregelen te nemen, in de zon het hoofd te bedekken en vooral voldoende te drinken.
Wat u vaak zelf al kunt doen als u ziek wordt van een zonnesteek
Ga allereerst meteen uit de zon! Drink koel water. Koel douchen is tevens een mogelijkheid om de temperatuur wat omlaag te brengen of ga met de voeten tot over de enkels in koud water zitten. Het helpt in elk geval alvast om de te hoge hitte in de huid en het daaronder gelegen bindweefsel terug te brengen. Daarnaast moet een patiënt met een zonnesteek zich rustig houden, uit de zon blijven en pas gaan eten als hij of zij daar weer zin in heeft.
Een zonnesteek is niet zomaar weer over
Denk niet dat een zonnesteek maar een mini probleem is. Van een fikse zonnesteek kunt zelfs meerdere dagen ziek zijn. Echt misselijk en beroerd. Het drinken van water en lauwe thee is dan prima. Pas die dagen echter op met alcohol, want dat doet de temperatuur weer stijgen.
Behoorlijk oppassen met felle zon en warmte
Wie eenmaal een zonnesteek gehad heeft, kan er sneller weer een krijgen. In de toekomst dus oppassen met te hoge hitte, altijd iets op het hoofd doen tijdens wandelingen of werken in de felle zon en vooral voldoende te drinken. Daarnaast ook de huid goed met zonnebrandolie insmeren. Blijf uit voorzorg zoveel mogelijk uit de felste zon die zo tussen 11 en 16 uur het meeste brandt.
Wanneer is er extra gevaar voor een zonnesteek?
Er zijn speciale gevallen, waarbij een zonnesteek niet ondenkbaar is. Een zonnesteek kunt u bijvoorbeeld snel oplopen tijdens het bijwonen van een festival, dat op een geasfalteerd of zanderig terrein gehouden wordt. Wie daarbij wat biertjes drinkt, waarbij de lichaamstemperatuur nog wat oploopt door de daarin aanwezige alcohol, kan bij mooi, warm weer gemakkelijk een zonnesteek oplopen. Geen wonder dat men bijvoorbeeld bij festivals meestal petjes en hoedjes kan krijgen ter bescherming van het hoofd. Dat is in elk geval al een verstandige zet van de organisatie. Tevens wordt daar altijd gratis voor drinkwater gezorgd.
Op zomervakantie in de bergen ziek worden
Ook in de bergen kan men een zonnesteek oplopen. Boven in de bergen is het vaak koeler en hebt u niet altijd in de gaten dat de stralen van de zon meer invloed hebben door de dunnere berglucht. Daarnaast nemen veel mensen tijdens de pauze in een van de berghutten een koel biertje. Dat bevat echter alcohol en ook dat laat de lichaamstemperatuur nog wat stijgen. Wie nog maar pas in de bergen is aangekomen en niet gewend is aan de ijle berglucht, kan een biertje of wijntje dan ook beter even vervangen door een ander drankje.
In de bergen niet meteen een fikse wandeling in de zon maken
Ook in de bergen moet uw lichaam acclimatiseren. De eerste twee dagen kalm de omgeving verkennen en niet meteen grote bergwandelingen op grote hoogte ondernemen. Zorg in elk geval dat uw hoofd bedekt is als u in de zon gaat wandelen en neem voldoende drinken mee in uw rugtas. Neem bovendien rust in de warmste middaguren.
Wintersportvakanties
Tijdens wintervakanties is er overigens meer gevaar voor zonnebrand dan voor een zonnesteek. De sneeuw weerkaatst wel de felle zon en zelfs zonder de zon wordt het daglicht door de sneeuw intensief weerkaatst. In de zomer hebben bergwandelaars die dicht bij of over de sneeuw wandelen vaak niet in de gaten dat ze zich hier ook op bewolkte dagen moeten insmeren met zonnebrandcrème om niet te verbranden.
Een zonnesteek kunt u ook vaak oplopen tijdens het werken
Dakdekkers, metselaars en stratenmakers moeten oppassen met hoge temperaturen en veel zon. Dakdekkers, stratenmakers en wegwerkers werken vaak op bodems die de warmte van de zon nog eens extra terugkaatsen. Gelukkig worden de werktijden op hete dagen vaak aangepast. Men begint dan vroeger in de ochtend en houdt er na het middaguur al snel mee op.
De symptomen doorgeven
Hebt u al eens een zonnesteek gehad, vertel het dan aan uw familie en vrienden, zodat ook zij weten op welke symptomen ze moeten letten. Er zullen altijd mensen zijn die het geen echte ziekte vinden, maar een zonnesteek is beslist niet ongevaarlijk. Pas zelf ook op dat het u niet opnieuw overkomt.
Een zonnesteek voorkomen door aangepaste kleding
Er zijn een aantal tips waarmee u een zonnesteek zoveel mogelijk kunt voorkomen. Een daarvan is het dragen van lichtgekleurde zomerkleding. Zwarte T-shirts, zwarte broeken en dergelijke, absorberen de warmte en zijn niet geschikt voor warme, zonnige dagen. Witte en lichte kleding kaatst de warmte terug, van u af dus.
Drinken is heel belangrijk
Drink tijdens warme dagen voldoende. Daarbij lessen thee en water beter de dorst, dan frisdranken die vaak veel (vruchten)suikers bevatten. Ga daarnaast niet onvoorbereid op vakantie, maar laat u lichaam wennen aan het warmere weer in de vakantielanden. Ga niet meteen vanuit een regenachtig Nederland in Spanje in de volle zon in een bikini of zwembroek op het strand liggen.