Afwijkingen nagels en behandeling ingegroeide teennagel

Nagels kunnen van vorm veranderen, van kleur of van structuur en meestal komt dit door beschadiging, infectie of ziekte. Er kunnen witte vlekjes verschijnen, maar ook putjes en richels. Wat is er aan de hand als nagels bros en geel worden? Een ingegroeide teennagel is erg pijnlijk, wat is de oorzaak en hoe kan het behandeld worden?

Inhoud artikel

• Nagel
• Afwijkingen van de nagels: de verschillende vormen
• Behandeling van afwijkingen aan de nagels
• Ingegroeide teennagel: oorzaken, symptomen en behandeling

Nagel

Een nagel kun je omschrijven als een iets doorzichtige bedekking van de uiteinden van vingers en tenen. Nagels bestaan uit dood weefsel, zonder zenuwen en bloedvaten. Een nagel groeit vanuit een groeve en die wordt bedekt door een huidplooi (nagelriem). Het halve maantje wat je aan de basis van een nagel ziet wordt ook wel lunula genoemd. Vingernagels groeien ongeveer 0,7 mm per week, in ongeveer 150 dagen heb je een geheel nieuwe nagel. Teennagels groeien langzamer, namelijk 0,1 tot 0,2 mm per week en na 12 tot 20 maanden is een nagel vervangen.

Afwijkingen van de nagels: de verschillende vormen

Nagelafwijkingen kun je tegenkomen bij allerlei ziektebeelden. Veranderingen kunnen optreden in vorm, maar ook in kleur of structuur. Meestal komt het door kwetsuur, infectie of ziekte, maar veranderingen in de algehele gezondheid of een huidaandoening van het nagelbed of een schimmelinfectie van de nagel zelf kunnen ook de oorzaak zijn.

• Witte vlekjes: deze vlekjes op een of meer nagels zijn niet afwijkend. Meestal komt het doordat de nagels geraakt zijn, je hebt bijvoorbeeld ergens tegenaan gestoten.
• Verdikking van de nagels: kalknagels. Een kalknagel kan ontstaan als er sprake is geweest van een schimmelinfectie die niet behandeld is. Maar een kalknagel kan ook zonder duidelijke oorzaak ontstaan. De nagel kan ook vervormd raken, dat gebeurt vaker bij teennagels.
• Richels: deze lopen in de lengterichting van de nagel. Bij ouderen zijn de richels normaal. Bij jonge mensen kan het een aanwijzing zijn voor reumatoïde artritis of huidziekten als lichen planus (jeukende huiduitslag van kleine verdikte rode of paarse plekjes) en psoriasis (schubziekte).
• Putjes: putjes in de nagels worden vaak veroorzaakt door psoriasis of eczeem. Alopecia areata (ronde kale plekken, meestal van de hoofdhuid) kan ook samen gaan met putjes in de nagels.
• Trommelstokvingers: de nagels zijn bol bij trommelstokvingers en de vingertoppen zijn wat breder. Een andere term die ook wel wordt gebruikt is horlogeglasnagels. Het is vaak een bijverschijnsel van een ernstige longaandoening. Denk aan cystische fibrose, tuberculose of longkanker. Maar het kan ook veroorzaakt worden door ziekte van de lever, aangeboren hartafwijkingen, aandoeningen van de schildklier en de ziekte van Chrohn.
• Loslatende nagel: een nagel kan loslaten omdat deze beschadigd is geraakt, maar een schildklieraandoening of een huidziekte als psoriasis of lichen planus kunnen ook de oorzaak zijn.
• Brosse, gele nagels: kunnen het gevolg zijn van een schimmelinfectie. De kleur kan ook door roken worden veroorzaakt.
• Lepelnagels: de nagels zijn hol en de vorm doet denken aan een lepel. Het kan een aanwijzing zijn voor een tekort aan ijzer.

Behandeling van afwijkingen aan de nagels

Bij lichte afwijkingen van de nagels die geen verband houden met ziekte (bijvoorbeeld de witte vlekjes als gevolg van letsel) hoeft je in principe geen actie te ondernemen. Maar als de nagels er plotseling anders uit gaan zien wat betreft kleur, vorm of algehele conditie, dan is het aan te raden naar de huisarts te gaan. Er kan gekeken worden of er sprake is van psoriasis of een schimmelinfectie. Dit zijn aandoeningen die vaak samen gaan met nagelafwijkingen. Het behandelen van psoriasisnagels is moeilijk, dit geldt ook voor schimmelnagels. Meestal krijgen de nagels hun oude vorm weer terug na behandeling, maar het kost heel veel tijd. Het kan wel zes tot negen maanden duren. Laat je nagels in die tijd behandelen door een pedicure of manicure.

Ingegroeide teennagel: oorzaken, symptomen en behandeling

Een ingegroeide teennagel, ook wel unguis incarnatus genoemd, is een nagel waarvan de zijkanten bovenaan in het vlees groeien. Vooral de nagel van de grote teen is daar vatbaar voor. De nagelwal raakt ontstoken en wordt dik, ook omdat zich wild vlees vormt.

• Oorzaken kunnen zijn: schoenen die niet goed passen, het niet op de juiste wijze knippen van nagels. Het kan ook zijn dat letsel ervoor zorgt dat de huid over een deel van de nagel heen groeit.
• Symptomen: de huid rond de nagel wordt rood en zet op. Er kunnen kloofjes ontstaan naast de nagel, hier kan vocht, bloed of pus uitkomen.
• Het volgende kun je doen: baad de voeten iedere dag in warm water. Om de pijn te verlichten kun je een pijnstiller innemen. Het is belangrijk om de teen te beschermen, dit kun je doen door het af te dekken met een steriel gaasje en te verbinden. Andere tips: schoenen dragen die goed passen en knip de nagels op de goede manier. De nagels moet je recht afknippen en niet in een boogje. Gaan de klachten niet over, dan is het verstandig om een afspraak te maken bij de huisarts.
• Als niets helpt, of het probleem keert telkens terug dan kan de huisarts voorstellen om de nagel geheel of gedeeltelijk weg te laten nemen. Dit gebeurt onder verdoving. Ongeveer vierentwintig uur na de 'operatie' kun je weer lopen.