EpiPen: levensreddende injectie bij allergische reacties

Indien het lichaam overmatig reageert op lichaamsvreemde stoffen (zoals bij een allergische reactie), dan kan er anafylactische shock ontstaan. Dit is een zeer gevaarlijke omstandigheid, waarbij het leven per ommegaande in gevaar komt. Komt deze potentieel fatale situatie voor dan kan de EpiPen levensreddend zijn. Wat is dit voor injectie, wat is de helpende stof en waarom is de inschakeling van hulpdiensten altijd noodzakelijk?

EpiPen bij allergie

• Anafylactische shock, wat is dat?
• Invloed van een allergische reactie
• Huid- en systematische mastocytose
• Adrenaline-autoinjector, EpiPen

Anafylactische shock, wat is dat?

Indien het lichaam te weinig bloeddruk heeft in de vaten, dan is er onvoldoende stuwcapactiteit om alle belangrijke onderdelen van het lichaam te voorzien van zuurstofrijk bloed. Dit wordt veroorzaakt door een overmatige aanmaak van histamine, waardoor de spanning om de aderen in hoog tempo afneemt. Het houdt in dat er sprake is van een levensbedreigende omstandigheid, waarbij lichaamsfuncties in progressief tempo gaan uitvallen. De persoon komt daarbij in een shocktoestand. Het hart, de longen en hersenen krijgen potentieel onvoldoende zuurstofrijk bloed, waardoor cellen beginnen af te sterven. Deze omstandigheid kan dus ontstaan naar aanleiding van een zwaar ongeval, ten gevolge van bepaalde ziekten of bij overgevoeligheid (allergie) voor stoffen.

Invloed van een allergische reactie

Sommige personen zijn overgevoelig voor bepaalde lichaamsvreemde stoffen. Mensen met een allergie kunnen tijdens zonnige of stoffige dagen heftig reageren. Ook als men wordt gestoken door bijvoorbeeld een wesp kan de huid ernstig reageren, waarbij ongewenste stoffen verder het lichaam indringen. Het immuunsysteem reageert overmatig, waardoor andere lichaamsfuncties in het geding komen. De persoon kan flauwvallen, misselijkheid, buikpijn, opgezette keel, overgeven, diarree en in het meest extreme geval is er sprake van een shocktoestand. Let wel de persoon reageert overmatig heftig en dat staat niet in verhouding tot de verkregen steek. Oftewel het lichaam zorgt door toedoen van het immuunsysteem voor een mogelijk fatale situatie. Dit kan ook worden veroorzaakt door het eten van pinda’s, garnalen, bepaalde soorten fruit of de inname van verkeerde medicatie. Hoe kan de EpiPen daarbij helpen?

Huid- en systematische mastocytose

Mestcellen in het lichaam worden aangemaakt in het beenmerg als onrijpe witte bloedlichaampjes en trekken naar vele delen in het lichaam. Eenmaal op een bepaalde plaats aangekomen zullen de cellen tot volle ontwikkeling komen en ter plaatse het immuunsysteem helpen. Het kan echter voorkomen dat er een ontregelde aanmaak van mestcellen ontstaat, waardoor huidmastocytose ontstaat. Bij lichaamsvreemde stoffen wordt imunoglobuline aangemaakt, zodat de indringer onschadelijk wordt gemaakt. Is er een overmatige aanmaak dan levert het bruine vlekjes, welke irriteren en jeuken. In het geval van systematische mastocytose wordt ook inwendig weefsel aangetast met grote consequenties. Als bij de persoon met huid- of systematische mastocytose een insect steekt, dan zal er direct een overreactie ontstaan. Het kan tot een acuut levensbedreigende shocktoestand leiden. Deze omstandigheid is direct levensgevaarlijk en kan zonder directe toediening van adrenaline fataal zijn.

Adrenaline-autoinjector, EpiPen

In het lichaam is de stof adrenaline aanwezig om de alertheid te vergroten in het geval van een noodsituatie. Denk aan angsten of stress, waarbij het hart harder gaat kloppen. De activatie van het lichaam zorgt voor een stijgende bloeddruk, omdat de vaatdiameter kleiner wordt. Adrenaline is dus het anti-middel van shock, waarbij de bloeddruk te laag is. De EpiPen of AnaPen wordt voorgeschreven voor diegene met potentieel overmatige allergische reacties. De persoon zal de EpiPen altijd bij zich moeten hebben, danwel de ouder moet het snel kunnen toedienen. Het mag slechts dan worden toegepast als er werkelijk sprake is van aan shocktoestand na het binnenkrijgen van verkeerde stoffen. De geïnjecteerde adrenaline zorgt ervoor dat aderen vernauwen, zodat de bloeddruk stijgt. Bovendien stimuleert het de ademhaling. Na het injecteren zal de allergie na enkele minuten minder ernstig worden. Let wel dat er nog steeds een ernstige situatie op handen is, omdat het adrenaline slechts het lichaam tijdelijk helpt en tijd wordt gewonnen. Er dient met spoed aanvullend medische aandacht te worden gegeven. Bel altijd per ommegaande 112!

Weet je dat je overallergisch bent voor bepaalde stoffen dan moet je die altijd vermijden. Laat je eveneens voorlichten door de huisarts of behandelend arts.

Lees verder

• Tijdens pollenseizoen met allergie buiten sporten