Een allergie hebben: opsporen wat de allergie is
Ergens allergisch voor zijn kan in verschillende vormen tot uiting komen. De een krijgt hooikoorts, de ander galbulten of angio-oedeem. Een allergoloog zoekt uit voor welke stoffen een patiënt allergisch is. Maar hoe werkt het opsporen van allergieën en hoe kunnen allergieën worden behandeld?
Hooikoorts is niet de enige allergie
Veel mensen denken bij allergie alleen aan hooikoorts. Toch zijn er veel meer allergieën. De bekendste zijn wel:
- Netelroos of galbulten
- Angio-oedeem (zwellingen van de huid)
Hoe komen allergische reacties naar buiten?
Een allergie kan zich op verschillende manieren uiten. Angio-oedeem is een zwelling van de huid op plaatsen waar de onderhuid losser zit en waar vocht zich op kan hopen. De bulten die vervolgens ontstaan kunnen voorkomen op gezicht (vooral rond de ogen), lichaam en benen. Vooral handen en voeten zijn gevoelig voor angio-oedeem. Een dergelijk angio-oedeem kan bovendien binnen een paar minuten ontstaan als de patiënt in aanraking is gekomen met een stof waarvoor hij of zij allergisch is. Het kan overigens ook pas na een paar uur ontstaan na het contact met de stof.
Angio-oedeem in de keel is levensgevaarlijk
Als zo’n zwelling na een allergie in de keel optreedt, dan wordt het levensgevaarlijk, want dan kan iemand stikken.
Wat is angio-oedeem?
Angio-oedeem ontstaat doordat vetgemeste cellen die vol zitten met allerlei stoffen worden geprikkeld. Als die prikkeling ontstaat, komen al die verschillende stoffen die zich hebben opgehoopt vrij. Daardoor kunnen allergische reacties en zwellingen ontstaan.
Hoe ontstaat het prikkelen van een allergie?
Een allergie kan ontstaan als die mestcellen worden geprikkeld door allerlei zaken. Dit kan zijn:
- Eten
- Pijnstillers
- Andere medicijnen
- Bijen- of wespensteken
- Warmte
- Kou
- Inspanningen of stress
Wat gebeurt er bij een allergische reactie?
Als die mestcellen worden geactiveerd door een bepaalde stof of andere factor, kunnen er allerlei klachten ontstaan. Dit kunnen galbulten zijn, jeuk of zwellingen.
Hoe stel je vast of iemand allergisch is?
Het vaststellen van waar iemand allergisch voor is, gebeurt door een allergoloog. Daarvan zijn er 30 werkzaam in Nederland. Eenvoudig is het overigens niet om te bepalen waardoor iemand klachten krijgt. Ook hoeft het niet 1 enkele factor te zijn, maar kunnen het verschillende zijn die in combinatie zorgen voor een gevoeligheidsreactie. Om te bepalen of iemand ergens allergisch voor is, wordt een serie huidtesten gedaan. Daarbij wordt een druppeltje van een middel dat mogelijk een allergische reactie op kan leveren op de huid aangebracht. Daarna wordt gekeken of dit een reactie oplevert. Naast zo’n huidtest wordt ook een bloedtest gedaan. Daaruit komt dan naar voren of iemand een aandoening heft zoals een schildklierprobleem of een reumatische ziekte. Ook wordt in het bloed gekeken naar erfelijke belasting als het gaat om overgevoeligheid. Na die onderzoeken kan ook nog getest worden op de reactie op koud door middel van een ijsklontjestest of een loopbandtest als het gaat om de reactie op inspanning.
Waar wordt op getest bij een allergietest op de huid?
Bij een allergietest via de huid wordt getest op stoffen die in de lucht voorkomen, maar ook op het meest voorkomende voedsel dat mensen eten.
Je hebt een allergie en dan?
Is eenmaal duidelijk geworden wat een bepaalde allergie veroorzaakt, dan moet het contact daarmee vermeden worden. Dit betekent dat iemand bepaald voedsel niet meer mag eten of een combinatie van zake niet meer mag innemen. Dus een bepaald voedingsmiddel samen met een pijnstiller als ibuprofen. Soms ook moet iemand naar de diëtist om te kijken wat het verband is tussen het eten dat iemand inneemt en de klachten.
Geen duidelijke allergie te vinden, maar wel klachten
Soms is ook niet duidelijk uit te zoeken waar iemand nu werkelijk allergisch voor is, ondanks alle testen. In dat geval kan een medicijn worden gegeven dat de cellen rustig houdt die geprikkeld kunnen raken. Mensen die bij een allergische reactie angio-oedeem in de keel krijgen, moeten altijd een epipen bij zich dragen.
Wat is een epipen?
In een epipen zit adrenaline. Deze stof zorgt ervoor dat de vaten worden vernauwd. De epipen wordt ingezet als iemand een anafylactische reactie heeft. Zo’n shock is levensbedreigend.
Wat gebeurt er bij een anafylactische shock
Als iemand een anafylactische shock heeft, gebeurt dat vaak binnen enkele minuten. Het lichaam reageert op de prikkeling van de vetcellen door grote hoeveelheden stoffen af te geven die zorgen voor de reactie. Deze stoffen zijn ondermeer histamine. Doordat er heel veel stoffen in het bloed terechtkomen die een reactie zijn op de stof waar iemand allergisch voor is volgt een reeks van reacties. Dit zijn:
- Het verwijden van de bloedvaten, waardoor de bloeddruk tot een absoluut nulpunt kan dalen
- Kortademigheid,
- Benauwdheid,
- Het opzwellen van de keel,
- Flauwvallen,
- Galbulten
- Jeuk,
- Overgeven,
- Maagkrampen,
- Spontaan plassen omdat iemand de controle over zijn eigen lichaam kwijt is,
- Diarree,
- Als het eten van bepaald voedsel de oorzaak is van de anafylactische shock kan iemand ook nog een tintelend gevoel in de lippen of in de mond hebben.
Inzetten van de epipen
Iemand die weet dat hij een anafylactische shock kan krijgen doordat hij in aanraking komt met bepaalde stoffen, moet altijd een epipen bij zich dragen. Zodra de eerste verschijnselen van zo’n shock zich openbaren, moet direct de inhoud van de pen worden toegediend. Het is een injectie dus de spuit moet dan worden toegediend. Als iemand daar zelf nog toe in staat is, kan dat zelf, maar anders moet iemand in de buurt dat doen. De injectie moet in het bovenbeen worden gegeven.
Wat doet een epipen?
Door het inspuiten van adrenaline gaat de bloedvaten weer dichter zitten en dat zorgt ervoor dat de bloeddruk weer stijgt. Ook komt er weer ruimte in de luchtwegen zodat iemand weer kan ademen en minder benauwd is. Het duurt wel 3 tot 5 minuten voordat de adrenaline zijn werkt doet, Daarom moet bij de eerste signalen ook al de epipen worden gebruikt. De epipen voorkomt dus de allergie niet, maar zorgt er wel voor dat iemand niet overlijdt aan zijn allergie. Alleen de pen gebruiken is niet genoeg, er moet wel altijd nog een arts worden ingeschakeld of een ambulance gebeld.