Oogaandoening: hoornvliesontsteking

Het hoornvlies van het oog is erg gevoelig. Als dit beschadigt, kan er een hoornvliesontsteking ontstaan. Dit uit zich in een rood oog, waarbij de bloedvaatjes in het oogwit opzwellen. Dit is pijnlijk, het oog traant sterk en kan geen licht verdragen. Het kan ontstaan door een virus of bacterie, maar ook door een beschadiging door een scherp voorwerp. Wat houdt een hoornvliesontsteking precies in, hoe kom je eraan en hoe kun je dit het beste behandelen?

De functie van het hoornvlies

Het hoornvlies (cornea) is een hard, doorzichtig blindvlies dat zich bevindt aan het voorste deel van het oog. Het is een hard en helder vlies dat een hele dunne, maar gevoelige beschermlaag biedt voor het oog. Achter dit vlies bevinden zich de iris (regenboogvlies) en de pupil. In het hoornvlies bevinden zich vele zenuwuiteinden. Daarom zal een beschadiging meteen goed te voelen zijn en geeft het veel klachten. Een beschadiging kan een bedreiging vormen voor het zicht.

Hoornvliesontsteking

De roodheid van het oogwit komt omdat er kleine bloedvaatjes in het hoornvlies opzwellen. Dit geeft het oog irritaties en het doet pijn. Er kunnen allerlei vormen van ontstekingen ontstaan in het oog, waaronder een ontsteking aan het hoornvlies. De medische benaming voor deze aandoening is “keratitis”. Een kleine beschadiging aan het hoornvlies, geeft al veel hinder. Het oog kan sterk gaan tranen en het zicht kan minder scherp worden.

De symptomen voor een ontsteking zijn:

• Een rood verkleurd oogwit
• Gevoel alsof er iets in het oog zit, zoals een vuiltje
• Het oog gaat tranen
• Wazig zien met het aangedane oog
• Knipperen geeft een ruw gevoel
• Het oog doet zeer
• Het oog is lichtschuw en licht in de ogen doet pijn

Hoe het ontstaat

Bekende oorzaken zijn beschadigingen doordat er iets in je oog komt, zoals een vuiltje door de wind buiten, een nagel van een kind of een takje dat in het oog prikt. Als er een kras op het hoornvlies is gekomen, geeft het een vervelend gevoel, alsof er iets in het oog zit. Een virus kan het hoornvlies ook aantasten. Zo is het herpesvirus zoals gordelroos vrij berucht. Dat kan leiden tot een chronische ontsteking van het hoornvlies waarbij littekenweefsel kan ontstaan. Als gevolg daarvan kan er een blijvend gezichtsverlies ontstaan. Als er een beschadiging op het hoornvlies is gekomen, kunnen bacteriën een klein zweertje veroorzaken.

Het hoornvlies is ook erg gevoelig voor de ultraviolette straling van de zon. Door deze straling kan de buitenste laag cellen van het hoornvlies beschadigen. Pas daarom op in de felle zon en draag een zonnebril die UV-straling tegenhoudt als je veel in de zon komt. Ook in de sneeuw weerkaatst er bij zonnig weer een hoop licht dat het oog kan aantasten. Lassers en klussers waarbij (stof)deeltjes vrijkomen, hebben ook een grote kans op het krijgen van een beschadiging aan het oog. Chemische stoffen, zoals schoonmaakmiddelen, kunnen per ongeluk in het oog spetteren en het hoornvlies beschadigen. Ook het dragen van contactlenzen kan een beschadiging veroorzaken op het hoornvlies. Draag daarom alleen goed gereinigde lenzen die niet zijn beschadigd. Zo moet je een zachte lens met een klein stukje eruit of een scheurtje erin niet meer dragen en weggooien.

Wat kun je zelf kunt doen

In sommige gevallen is het een kwestie van afwachten en het met rust laten genezen. Overleg dit eerst met je huisarts. Om pijn en overgevoeligheid wat te verzachten, kun je een koud washandje of compres op het oog leggen of een paracetamol gebruiken. Als je een chemisch middel in je ogen hebt gekregen, moet je dit er direct met lauw water uitspoelen. De bijtende stof kan het oog anders onherstelbaar beschadigen. Houd het aangedane oog open en laat het water er uitgebreid (op zijn minst 10 minuten) via de zijkant langsstromen. Vervolgens moet je contact opnemen met je huisarts. Als je lenzen draagt, mag je deze niet in doen. Draag ze pas weer als het oog volledig is genezen. In geval van maandlenzen, moet je een nieuw paar lenzen gebruiken en gooi de oude lenzen weg.

Naar de dokter

Bij een vermoeden van een ontsteking in het oog, waarbij het oog lichtschuw is en pijn doet, moet je een huisarts raadplegen. Als er sprake is van een bacteriële infectie, zal de arts een antibiotische zalf voorschrijven. Als je langer dan drie dagen last hebt van een zweertje op het oog, word je doorverwezen naar een oogspecialist. Als er een vermoeden is van een herpesvirus, word je direct doorverwezen naar de oogarts. Als er een vuiltje op het hoornvlies zit die je zelf er niet zelf uit kunt krijgen, wordt dat verwijderd met een wattenstokje. Zit het te vast, dan moet het met een klein boortje weggefreesd worden. Hiervoor zal hij het oog eerst verdoven met verdovende druppels. Voor een kras op het hoornvlies krijg je oogzalf en een oogpleister. Bij erge pijn in het oog, kan de huisarts je wat verdovende druppels meegeven. De werking hiervan is maar kort en je mag het niet langer dan 12 uur gebruiken, omdat de druppels de genezing belemmeren.

Lees verder

• Gerstekorrel, een klein wit korreltje op het ooglid
• Oogbeschadiging door contactlenzen
• Oogklachten door stress: oorzaken en behandeling
• Traanbuisverstopping: hoe te behandelen?
• Geïrriteerde ogen: wat kun je hieraan doen