Ziekte blaas: goedaardige en kwaadaardige gezwellen

Blaasgezwellen zijn gezwellen die zich aan de binnenkant van de blaas kunnen ontwikkelen. Als het goedaardig is, zal het zich meestal ontwikkelen als poliepen. Kwaadaardige gezwellen kunnen eerst goedaardig zijn, maar ze kunnen ook direct kwaadaardig zijn. Blaasgezwellen zijn vaak merkbaar doordat er bloed mee komt met plassen. Wat zijn blaasgezwellen, welke klachten geven ze en hoe moet dit worden behandeld? Wat zijn de mogelijkheden in geval van blaaskanker?

Wat het is

Blaasgezwellen kunnen zowel goedaardig als kwaadaardig zijn. Ze ontwikkelen zich aan de binnenzijde van blaas. Als het om een goedaardig gezwel gaat, gaat het meestal om poliepen. Dit zijn gezwellen die met een steel verbonden zijn aan de blaaswand. Er kunnen meerdere poliepen ontwikkelen. Een goedaardig gezwel kan kwaadaardig worden. Kwaadaardige gezwellen kunnen ontstaan uit poliepen, maar ze kunnen zich ook direct in de blaaswand ontwikkelen.

Klachten

Poliepen geven als enige klacht dat ze kunnen gaan bloeden waarbij er bloed in de urine zit. Verder kan er pijn ontstaan bij het plassen of dat het plassen gevoelig is. Ook kan het zijn dat je vaker moet plassen. De klachten kunnen vervolgens weer verdwijnen, waardoor je niet in de gaten hebt dat er wat aan de hand is. Misschien denk je aan een blaasontsteking omdat de klachten daar op lijken. Pas als de klachten weer terugkomen, merk je dat er wat anders aan de hand is. Als er sprake is van blaaskanker, zijn er in het begin meestal geen klachten. Later is er meestal sprake van een bloederige urine.

Blaaskanker

Kwaadaardige gezwellen kunnen in een agressieve, maar ook minder agressieve vorm ontstaan. Meestal ontstaat het pas boven de leeftijd van zestig jaar. Bij mannen komt het vier maal vaker voor dan bij vrouwen. Het in contact komen van schadelijke stoffen, speelt een grote rol bij het ontstaan van blaaskanker. Veel mensen met deze ziekte roken. Roken is dan ook een grote risicofactor. Ook kan het werken met chemische stoffen zoals kleurstoffen de kans op het krijgen van blaaskanker vergroten. Daarom wordt deze vorm van kanker ook wel eens gezien bij medewerkers in de kleurstoffen-, verf- en rubberindustrie. Zoals kenmerkend is voor alle kwaadaardige gezwellen, hebben ook blaastumoren de neiging in de omgeving door te groeien. Naast het slijmvlies van de blaaswand, kunnen ze doorgroeien in de spierwand en verder. Ze kunnen ook uitzaaien via de bloedbaan of via het lymfestelsel.

Wanneer naar de dokter

Als er problemen zijn met plassen zoals bloed in de urine of pijn bij het plassen, raadpleeg dan je huisarts. Ga ook naar de dokter als je bloed plast zonder dat het pijn doet. Indien mogelijk, neem een beetje urine mee. Anders zal hij vragen of je ter plekke wat urine wilt afgeven. Hij zal de urine nakijken. Mocht hij bloed erin aantreffen, ook al zijn het minuscule hoeveelheden, dan zal het nader onderzocht moeten worden. Er zal achterhaald moeten worden of het afkomstig is van de blaas of nieren. Je wordt dan doorverwezen naar een uroloog in het ziekenhuis.

Naar het ziekenhuis

Het gemakkelijkste onderzoek is via een echo. Soms wordt er nader onderzoek gedaan met een CT-scan of MRI-scan. Het kan zijn dat de uroloog een cystoscopie (een kijkje in de blaas) zal uitvoeren. Hierbij zal het met een kleine flexibele buis via de plasbuis kijken naar de binnenkant van de blaas. Een blaasgezwel zal op deze manier zichtbaar zijn. Via dit instrument kunnen eventuele poliepen worden verwijderd. Er kan weefsel worden afgenomen (biopt) voor onderzoek in het laboratorium. Soms wordt er nog een botscan uitgevoerd om te bepalen of er uitzaaiingen zijn in de botten. Als het om kwaadaardige poliepen gaat, zal de blaas nog enige tijd moeten worden nagespoeld met een celremmend middel. Daarna zal de blaas nog lange tijd onder controle moeten blijven.

Operatie

Mocht het gezwel doorgroeien in de blaaswand, dan is het vaak het beste om de blaas operatief te laten verwijderen om uitzaaiingen te voorkomen. Het is een ingrijpende operatie met grote gevolgen. Er moet een nieuwe uitgang gemaakt worden voor de afvoer van urine. Hiervoor worden beide urineleiders met behulp van een stuk van je darmen vastgehecht aan een opening in je buikwand. Aan die opening kan een zakje (stoma) worden bevestigd, waarin de urine wordt opgevangen. Soms is het mogelijk om met behulp een stuk darm een kunstmatige blaas te maken. Deze nieuwe blaas wordt ook verbonden met een opening in de buikwand. Door het kleppensysteem loopt de urine niet continu zoals bij een stoma en is een zakje niet nodig. In dit geval kan de blaas met behulp van een katheter regelmatig worden geleegd.

Bestraling

Een alternatief voor een operatie is bestraling. Dit is een behandeling met radioactieve stralen waarbij de cellen worden vernietigd. Kankercellen kunnen minder goed tegen bestraling dan gezonde cellen. Toch beschadigen gezonde cellen ook, waardoor er bijwerkingen kunnen ontstaan. Voor deze behandeling wordt gekozen als een operatie een te ingrijpende ingreep is, bijvoorbeeld bij bejaarde mensen of erg zieke mensen. De resultaten van bestraling zijn minder goed. Als het gezwel niet volledig kan worden verwijderd of al te ver is uitgezaaid, zal dit leiden tot de dood.