Bijbalontsteking
De bijbal bevindt zich bij de man achter de teelbaal in de balzak. De bijbal is eigenlijk geen bal, maar een streng dat bestaat uit enkele meters zaadleider die in een kluwen bij elkaar ligt. Als er via de zaadleider bacteriën naar binnen dringen, kan er een bijbalontsteking ontstaan. Vaak gaat er een prostaatontsteking aan vooraf. De bal zwelt op, kan rood worden en voelt pijnlijk aan. Het is belangrijk om snel in te grijpen, omdat er anders blijvende schade kan ontstaan.
De bijbal
De medische benaming voor de bijbal is
epididymis. Het bevindt zich bij de man achter de teelbal (
testis) in de balzak (
scrotum). Eigenlijk is de bijbal geen bal, maar een langwerpige dunne buis dat in een kluwen bij elkaar ligt. Vanuit de testis worden er zaadcellen geproduceerd die naar de bijbal worden gevoerd, waar verdere rijping plaatsvindt. De rijpe spermacellen verzamelen zich hier tot de eerstvolgende ejaculatie, waarna ze via de de prostaat en urinebuis het lichaam verlaten.
Symptomen voor bijbalontsteking
De medische benaming voor bijbalontsteking is
epididymitis. Deze ontsteking wordt meestal veroorzaakt door bacteriën die via de prostaat in de bijbal komen. Meestal ontstaat de ontsteking in een korte tijd. Het scrotum wordt rood, warm en zwelt wat op. Er kan koorts ontstaan met een gevoel van ziek zijn. Als dit niet wordt behandeld zal de ontsteking vanzelf na verloop van tijd afzakken. Er bestaat dan de kans dat de structuren in de bijbal beschadigd raakt, waardoor er geen zaadcellen meer doorgelaten kunnen worden.
Het ontstaan
Veel mannen hebben wel eens last van een prostaatontsteking. Dit wordt meestal veroorzaakt door de bacteriën die normaal gesproken in de darm voorkomen. Deze zijn dan via de plasbuis in de prostaat gekomen. Meestal geeft zo’n ontsteking weinig klachten en verloop het licht. Het gaat meestal vanzelf over. Er is een kleine kans dat de prostaatontsteking doorslaat naar de bijbal. Ook kan een bijbalontsteking het gevolg zijn van een geslachtsziekte.
Geslachtsziekten
Zo kunnen gonorroe en chlamyida als gevolg van geslachtsgemeenschap ontstekingen veroorzaken, waardoor er een SOA (=seksueel overdraagbare aandoening) ontstaat. Dit zijn micro-organismen die via de prostaat en de zaadleider een acute bijbalontsteking kunnen veroorzaken. Gonorroe veroorzaakt pijn bij plassen en een pusachtige afscheiding uit de penis. Chlamydia kan een branderig gevoel veroorzaken bij het plassen en een beetje heldere afscheiding uit de penis.
Wat kun je zelf doen?
Het is belangrijk om blijvende schade aan de bijbal te voorkomen dat je zo snel mogelijk een huisarts raadpleegt. Neem voldoende rust en iets kouds (coldpack) er tegenaan houden kan wat verlichting geven. Eventueel kun je een pijnstiller gebruiken. Wat geldt voor alle seksueel overdraagbare aandoeningen is: vrij altijd veilig. Voorkomen is beter dan genezen.
Naar de dokter
De huisarts zal een kweek afnemen uit de plasbuis. In afwachting van de uitslag hiervan dat enkele dagen kan duren, zal er een antibiotica worden voorgeschreven. De verschijnselen zullen binnen enkele dagen afzakken. Ook al zijn de klachten verdwenen, het is belangrijk de antibioticakuur af te maken en terug te gaan naar de huisarts voor controle. Mocht er sprake zijn van een geslachtsziekte, is het belangrijk dat je bedpartner wordt ingelicht.
Andere aandoeningen
In een zeldzaam aantal gevallen kunnen klachten die lijken op een bijbalontsteking, het begin zijn van een testistumor. Testistumor is de meest voorkomende kwaadaardige tumor bij mannen in de leeftijd tussen de 20 en 35 jaar. In Nederland wordt deze ziekte jaarlijks bij 400 mannen vastgesteld. Daarnaast kan er een cyste (=een holte gevuld met vocht) ontstaan in de bijbal, wat een onschuldige aandoening is. Er kan ook een breuk zijn ontstaan in de balzak, waardoor er van buiten een zwelling waarneembaar is. In sommige gevallen is de bijbal gedraaid, waardoor deze afknelt.