Depressieve klachten behandelen met een SSRI
Een depressieve stoornis kan behandeld worden met antidepressiva, medicijnen die speciaal ontwikkeld zijn om depressieve klachten te verminderen. Er zijn verschillende soorten antidepressiva. SSRI’s zijn antidepressiva die vaak voorgeschreven worden bij een depressie vanwege de relatief kleine kans op bijwerkingen.
Depressieve stoornis
Iedereen heeft wel eens een dipje: een of meerdere dagen waarin je je
minder lekker in je vel voelt zitten en je last van neerslachtigheid hebt. Een dergelijke dip gaat over het algemeen vanzelf weer over. Bij mensen met een depressieve stoornis, in de volksmond ook wel depressie genoemd, houdt de
neerslachtige stemming langer aan en is heftiger. Zo heftig, dat het dagelijkse leven er flink door verstoord wordt. Zo hebben mensen met een depressie vaak moeite om dagelijkse activiteiten zoals werk, school of studie vol te houden. Een veelgehoorde klacht is dat deze activiteiten te veel energie kosten en dat men zich niet goed kan concentreren. Ook het sociale leven (zoals het gezin en vriendschappen) wordt nadelig beïnvloed door een depressie, men trekt zich vaak terug en kan een onverschillige houding aannemen. Andere klachten die bij een
depressieve stoornis kunnen passen zijn onder andere:
- Gewichtsveranderingen (aankomen of juist afvallen)
- Opvallend minder (of zelfs geen) plezier beleven aan of interesse hebben voor (bijna) alle activiteiten
- Hevige vermoeidheid of gebrek aan energie
- Gevoelens van lusteloosheid
- Terugkerende gedachten aan de dood of zelfdoding
- Gevoelens van waardeloosheid of extreme schuldgevoelens
- Minder goed na kunnen denken
- Slaapproblemen
Een depressieve stoornis komt behoorlijk vaak voor: bijna 1 op de 5 Nederlanders tot 65 jaar heeft ooit een depressieve stoornis doorgemaakt. Een depressieve stoornis komt iets vaker voor bij vrouwen. Een depressieve stoornis heeft over het algemeen meer impact op het welbevinden en psychosociaal functioneren dan aandoeningen als migraine, diabetes en reuma.
Een depressie kan vastgesteld worden door een specialist, bijvoorbeeld een arts of psycholoog. Deze kan diverse behandelingen adviseren, zoals running therapie, cognitieve gedragstherapie of medicatie. Medicijnen die voorgeschreven worden bij een depressie worden
antidepressiva genoemd.
Antidepressiva
Antidepressiva zijn geneesmiddelen die speciaal ontwikkeld zijn om
depressieve klachten te verlichten. Er zijn diverse soorten antidepressiva, die de depressieve klachten elk op een andere manier te lijf gaan. Ze verschillen ook in bijwerkingen en effectiviteit. Vaak worden antidepressiva onderverdeeld in klassieke tricyclische antidepressiva, klassieke MAO-remmers en
moderne antidepressiva. Tegenwoordig wordt er in de meeste gevallen in eerste instantie gekozen voor een modern antidepressivum, ook wel SSRI genoemd. SSRI’s hebben ten opzichte van andere antidepressiva als voordeel dat ze relatief minder bijwerkingen hebben en dat ze veiliger zijn in het gebruik.
SSRI’s (selective serotonin reuptake inhibitors
SSRI is de afkorting van selective serotonin reuptake inhibitor. Deze afkorting zegt iets over de
werking van SSRI’s. SSRI’s hebben namelijk invloed op de bruikbaarheid van de
neurotransmitter serotonine in de hersenen. Serotonine is een stofje in de hersenen dat betrokken is bij de stemming, de slaap en de eetlust. Het blijkt dat bij mensen met een depressie dit stofje niet optimaal gebruikt kan worden door de hersenen. Om haar effect uit te oefenen, is het namelijk van belang dat de serotonine gedurende enige tijd “vrij” in de hersenen rond kan cirkelen. Bij mensen met een depressie gebeurt dit echter niet. SSRI’s zorgen er voor dat de serotonine zich iets langer “vrij” in de hersenen kan bewegen zodat het haar werk kan doen. Binnen de subgroep van antidepressiva SSRI’s bestaan ook weer diverse soorten, die allemaal net iets anders werken.
Vaak voorgeschreven SSRI’s zijn:
Werkzame stof | Merknaam |
Nortriptyline | Nortrilen® |
Citalopram | Cipramil ® |
Trimipramine | Surmontil® |
Fluoxetine | Prozac® |
Sertraline | Zoloft® |
Venlafaxine | Efexor® |
Fluvoxamine | Fevarin® |
Paroxetine | Seroxat® |
Hoe goed werken SSRI’s?
Antidepressiva in het algemeen blijken effectief te zijn in het behandelen van depressieve klachten: ongeveer 50 tot 55% van de depressieve mensen blijkt positief op het medicijn te reageren. Het verschil met placebo’s is echter niet zo groot, zeker niet bij mensen met minder
ernstige vormen van een depressie. De verschillende antidepressiva blijken allemaal ongeveer even effectief.
Wat zijn de bijwerkingen van SSRI’s?
Medicijnen hebben een invloed op de natuurlijke gang van zaken in het menselijk lichaam. Medicijngebruik kan daarom gepaard gaan met bijwerkingen. Ook SSRI’s kunnen bijwerkingen hebben. De
bijwerkingen van SSRI”s zijn in de meeste gevallen tijdelijk en verdwijnen na enkele weken weer. Vergeleken met andere antidepressiva hebben SSRI’s relatief weinig bijwerkingen.
Enkele mogelijke bijwerkingen van SSRI’s:
- Slapeloosheid
- Misselijkheid
- Droge mond
- Seksuele stoornissen
- Verminderde eetlust
- Verergering van de oorspronkelijke klachten
- Zweten of trillen
- Moeilijke stoelgang
Verkrijgbaarheid SSRI’s
SSRI’s zijn alleen op doktersrecept verkrijgbaar bij de apotheek. Een gemiddelde standaarddagdosering van een SSRI kostte in 2009 11 cent. SSRI’s worden in principe vergoed vanuit de basiszorgverzekering.