Dysthyme stoornis: een chronische depressie

Iedereen voelt zich wel eens somber gedurende bepaalde tijd. Dit moet normaal gesproken vanzelf weer over gaan. Bij sommige mensen gaat het niet vanzelf over en gaat het over in een chronische somberheid. Dysthyme stoornis is een langdurige, maar milde vorm van depressie. De symptomen duren minstens twee jaar, maar vaak veel langer dan dat. Iemand die aan deze aandoening lijdt voelt zich down, waardeloos, vermoeid, prikkelbaar en kan aan slapeloosheid lijden. Wat houdt een dysthyme stoornis in en hoe kan dit worden behandeld?

Wat het is

Ieder mens voelt zich wel eens somber gedurende een bepaalde periode in zijn leven. Het ligt aan de gebeurtenis hoe lang de somberheid duurt. Het gaat meestal vanzelf weer over. Dysthyme stoornis, ook wel dysthymie genoemd, is een milde vorm van depressie die langdurig aanwezig is. Meestal zijn de symptomen minstens twee jaar aanwezig, maar het kan ook veel langer duren. Iemand die aan deze aandoening lijdt, is niet in staat te genieten van het leven. Zij verliezen interesse in anderen en de normale dingen en dit heeft invloed op het dagelijkse leven. Omdat het een chronische aandoening is, zal de omgeving iemand met dysthymie vaak zien als een persoon die alleen maar klaagt en nergens plezier aan beleeft.

De symptomen

Iemand met een dysthyme stoornis voelt zich hopeloos en heeft een gebrek aan motivatie. Het lukt vaak niet meer om te werken of productief te zijn en ze hebben een laag zelfbeeld. Ze voelen zich nutteloos en zijn niet in staat zich gelukkig te voelen, ook al vindt er een fijne gebeurtenis plaats. De symptomen zijn niet altijd even intens, soms kunnen de symptomen tijdelijk verdwijnen, maar ze komen weer terug. De depressieve stemming is het grootste deel van de dag aanwezig gedurende twee jaar of langer. De symptomen die horen bij een dysthyme stoornis bij een volwassene zijn:

• Geen interesse tonen
• Lusteloos en vermoeid voelen
• Laag zelfbeeld
• Verdrietig voelen
• Hopeloos voelen
• Concentratieproblemen hebben
• Prikkelbaar zijn
• Schuldgevoel hebben
• Sociale contacten vermijden
• Slaapproblemen
• Veel eten of juist weinig eten
• Moeilijk beslissingen kunnen nemen

Bij kinderen

Dysthyme stoornis kan ook bij kinderen voorkomen. Vaak wordt dit gezien in combinatie met ADHD, gedrags- of leerproblemen en ontwikkelingsproblemen. De symptomen die vooral bij kinderen voorkomen zijn: prikkelbaar zijn, slecht presteren op school, slechte sociale vaardigheden en een laag zelfbeeld. Deze kinderen kunnen pessimistisch zijn. Voor een kind wordt de diagnose dysthyme gesteld wanneer de depressieve stemming merendeel gedurende de dag aanwezig is, ten minste voor een jaar. Wanneer deze aandoening ontstaat voor het 21 levensjaar, wordt het een early-onset dysthymie genoemd. Wanneer de eerste symptomen na deze leeftijd ontstaat, wordt het een late-onset dysthymie genoemd.

Oorzaken

Het is niet altijd bekend waarom iemand dit krijgt. De oorzaak van een dysthyme stoornis kan vergelijkbaar zijn met een depressie. Het kan bijvoorbeeld een biochemische oorzaak hebben, omdat er iets in de hersenen is gebeurd. Deze aandoening wordt vaker gezien bij mensen bij wie familieleden ook lijden aan een dysthyme stoornis. Wanneer iemand iets ingrijpends hebben meegemaakt, zoals het verlies van een dierbare, kan dit lijden tot chronische depressie gevoelens. Het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

Diagnose

Wanneer je lange tijd somber bent, kun je hierover met je huisarts praten. De dokter kan aan de hand van verschillende tests achterhalen of je lijdt aan een dysthyme stoornis. Zo zal hij een lichamelijk onderzoek uitvoeren om te kijken of er fysieke problemen zijn. Door middel van laboratoriumonderzoek worden bepaalde waarden in het bloed, zoals vitamine D en foliumzuur gecontroleerd. Verder zal hij een diagnose vormen aan de hand van je klachten.

Behandeling

Het is verstandig om medische hulp te zoeken wanneer je last hebt van symptomen van een dysthyme stoornis. Indien je er niets aan doet, kan het leiden tot een zware depressie. Behandeling voor deze stoornis bestaat meestal uit gesprekstherapie in combinatie met medicijnen. Een chronische depressie is meestal moeilijker om te behandelen dan andere vormen van depressie. Het lijkt erop dat medicijnen meer effect hebben op de behandeling van een dysthyme stoornis dan psychotherapie. Door psychotherapie kun je leren een depressie beter in de hand te houden, zodat je beter kunt functioneren.

Verschil met depressie

Een dysthyme stoornis vertoont mildere verschijnselen dan een depressie en wordt gekenmerkt door chronische klachten die vele jaren aanwezig kunnen zijn. De sombere periodes wisselen elkaar af met korte periodes waarin het wat beter gaat. Ook al zijn de klachten milder dan bij een depressie, vanwege het langdurige verloop kan iemand meer lijden dan een “gewone” depressie. Voor hen is het soms moeilijk om na een lange tijd nog begrip te krijgen van de omgeving en zij voelen zich vaak eenzaam en ongelukkig door hun beperkingen.

Lees verder

• Depressief gevoel: hoe hier vanaf te komen
• Amitriptyline: een antidepressiva
• Manisch-depressief: een ernstige stemmingsstoornis
• Slapeloosheid door depressiviteit: hoe aan te pakken?
• Negatieve gevoelens: hoe hier vanaf te komen?