Opbouw en kroon plaatsen

Een kroon is soms nodig om een verloren tand of kies te vervangen. Het gaat hier om een gedeeltelijk verloren tand of kies omdat de wortel er nog zit. Een kroon kan niet direct op de wortel geplaatst worden, er is een opbouw voor nodig. Een opbouw kan zonder of met stift en is plastisch of gegoten. De behandeling gebeurt meestal bij de tandarts. Een opbouw is iets anders dan een implantaat, waarbij een kunstwortel wordt geplaatst.

Wortelkanaalbehandeling

Een wortelkanaalbehandeling bestaat uit het verwijderen van ontstoken tandweefsel, ook wel pulpa genoemd. De tand of kies wordt geopend waarna de wortelkanalen schoon gemaakt worden met behulp van vijltjes. Wanneer de tand of kies verzwakt is, is het nodig een kroon te plaatsen.

Tand of kies afgebroken

Soms breekt een tand of kies af. Dit kan door een harde klap tegen de tand, maar ook door slijtage zoals tandenknarsen. Door ouderdom kunnen tanden of kiezen ook teveel afslijten. Het gebruik van hard voedsel of soms zelfs een dropje kan ook al voldoende zijn om een tand te doen breken.

Waarom een kroon?

Wanneer de tand of kies af is gebroken of te zwak is, zal dit geen mooi gezicht zijn. Daarnaast kan een afgebroken tand of kies ervoor zorgen dat er pijnklachten ontstaan. Ook past het gebit vaak niet meer goed op elkaar en kan scheef gaan groeien. Niet iedereen wil een afgebroken tand of kies laten vervangen. Vaak spelen angst voor de tandarts, angst voor pijn en hoge kosten een belangrijke rol.

Een kroon is een kapje dat van porselein of metaal wordt gemaakt. Het wordt op maat gemaakt en past over de afgebroken en afgeslepen tand of kies. Soms geeft de afgebroken of afgeslepen tand te weinig houvast voor een kroon. De tandarts zal dan een opbouw moeten plaatsen. De opbouw wordt in het wortelkanaal geplaatst. Hierdoor ontstaat er voldoende houvast voor de kroon.

Opbouw met stift

Een stift is een staafje dat in het wortelkanaal wordt geplaatst. De stift is van metaal of van plastic. Om de stift heen wordt de opbouw gegoten met kunsthars. Vervolgens wordt het geslepen en weer eruit gehaald, waarna in het laboratorium de kunsthars wordt omgezet in metaal. Een andere methode is het plaatsen van een stift waarna er een afdruk wordt gemaakt met siliconen. Ook dit gaat naar het laboratorium, waar ze er een metalen opbouw van maken.

Niet altijd wordt de opbouw van metaal gemaakt. Wanneer deze van plastic wordt gemaakt, wordt er ook eerst een stift in het wortelkanaal geplaatst. De stift wordt vastgezet en de tand of kies wordt opgebouwd met amalgaam of composiet. De tandarts zal altijd vooraf bespreken welk materiaal het beste gebruikt kan worden. Bespreek ook vooraf de kosten hiervan.

Zonder stift

Bij kiezen blijft er vaak nog voldoende materiaal staan om enige houvast te bieden aan een opbouw. Er hoeft dan geen stift gebruikt te worden. De opbouw bestaat uit composiet of amalgaam, de vrijgekomen holte waar het tandweefsels in heeft gezeten dient als houvast. Bij tanden kan deze methode vaak niet toegepast worden, omdat tanden maar één wortelkanaal hebben.

Tijdelijke kroon

Soms wordt er eerste en tijdelijke kroon geplaatst totdat de eigenlijke kroon gereed is. De tijdelijke kroon kan snel afbreken. Wees daarom voorzichtig met het kauwen op hard voedsel. Vermijdt ook kleverig voedsel. Wanneer de tijdelijke kroon loslaat, neem dan direct contact op met de tandarts. Een tijdelijke kroon wordt definitief verwijderd wanneer de eigenlijke kroon gereed is.

De kroon

De uitdrukking ' hij zet de kroon op het werk', betekent dat het werk geheel af is. De kroon is dan ook het laatste onderdeel van de gehele behandeling. Wanneer de kroon gereed is, wordt eventueel eerst de tijdelijke kroon verwijderd. De definitieve kroon wordt met cement op de opbouw geplaatst. Dit is geheel gevoelloos. Wees de eerste tijd nog voorzichtig met de kroon. Daarnaast hangt het van de materiaalkeuze af hoelang de kroon meegaat. Laat de kroon tussendoor los of breekt deze af, neem dan direct contact op met de tandarts. Deze zal de kroon opnieuw plaatsen of zorgen voor een vervagende kroon. Een kroon is maatwerk: het duurt daarom enige tijd voordat er een nieuwe beschikbaar is.