Zure drank schadelijk voor gebit
Zure dranken zijn schadelijk voor het gebit. Hoe zuurder de drank, hoe meer schade deze oplevert aan tanden en kiezen. Onder invloed van deze dranken treedt er tanderosie op, het oplossen van het glazuur. Zonder de beschermende werking van tandglazuur ontstaan er snel gaatjes oftewel cariës. Zure dranken smaken meestal zoet, waardoor de schadelijke werking niet wordt herkend. Er zijn maar weinig dranken die niet zuur zijn.
Tanderosie
Nagenoeg iedereen krijgt te maken met tanderosie. Sommige mensen in lichte vorm, bij anderen gaat het zeer snel. Tanderosie is het oplossen van het tandglazuur onder invloed van zuur. Voedingsmiddelen kunnen zuur zijn, maar nog vaker zijn het de dranken die schade aan het gebit toebrengen. Tandglazuur is een mineraal dat rond het tandbeen (dentine) ligt. Het beschermt het tandbeen tegen bacteriën. Wanneer het glazuur oplost, hebben bacteriën vrij spel en tasten het tandbeen aan. Zo ontstaan er gaatjes (cariës). Tanderosie kan ook ontstaan door
abrasie.
pH-waarde
De pH is een waarde die de zuurtegraad aangeeft. Een neutrale oplossing heeft een pH van 7. Alles onder de 7 noemen we een zure oplossing. Bij een pH lager dan 5.5 lost het tandglazuur op. Zuren in de mond worden geneutraliseerd door speekseleiwitten. Deze eiwitten hechten zich gedurende de dag aan de tanden, waardoor zuren minder kans hebben om direct in te werken op het tandglazuur. Door veelvuldig poetsen wordt de beschermende werking van het speeksel teniet gedaan. Toch is poetsen nodig om tandplak te verwijderen. Aangeraden wordt om minimaal een half uur na het eten of drinken te wachten met poetsen. De speekseleiwitten hebben het zuur dan voldoende kunnen neutraliseren.
Cola is slechts voor het gebit
Iedereen weet dat cola slechts is voor het gebit. Maar is dit wel zo? Hoewel cola een zuur is, is het niet het aller-slechtste voor het tandglazuur. Dit heeft met twee factoren te maken: de pH-waarde en de buffercapaciteit. Met buffercapaciteit bedoelen we de mate waarin het speeksel het zuur kan neutraliseren. Deze twee factoren samen noemen we de
erosiviteit. Hoewel cola een lage pH-waarde heeft van 2.6, heeft het een erosiviteit van 2. Appelmoes heeft een hogere pH-waarde van 3.4 dus zou minder schadelijk moeten zijn, maar heeft een erosiviteit van 4. Hoe hoger het getal bij erosiviteit, hoe schadelijker het voor het tandglazuur is. Appelmoes is dus schadelijker dan cola.
Ice tea
Van ice tea (ijsthee) kunnen we zeggen dat het de hoogste erosiviteit heeft en daarmee het slechts is voor het gebit. Het heeft een pH van 3.0 en een erosiviteit van 5. Red bull, een energiedrank, heeft een pH van 3.4 en een erosiviteit van 5. Het volgt de icetea hiermee op de voet. Bij de alcoholische dranken zitten er ook nog uitschieters. Hooch lemon, een alcoholische drank met citroensmaak, heeft een pH van 2.8 en een erosiviteit van 6. Het is te vergelijken met Amstel Radler, een mix van alcohol en limonade.
Veilige dranken
Er zijn maar weinig dranken die niet zuur zijn. Melk is goed voor het gebit, mede door de calcium en fosfor die aanwezig is. Melk heeft een pH van 6.7. Andere melkproducten zitten tussen de 4 en 5, maar hebben een erosiviteit van 0. Koffie, thee en water (ook mineraalwater) zijn ook veilige dranken. Voorwaarde is wel dat er niks aan toegevoegd is, zoals suiker.
Glazuur herstellen
Aangetast tandglazuur kan in bepaalde mate hersteld worden. Fluoriden is een sporenelement dat zich hecht met het tandglazuur. Zo ontstaat er apatiet, een mineraal dat beter bestand is tegen zuren dan het eigenlijke glazuur. Om die reden wordt er fluoride toegevoegd aan tandpasta. Ook kan er een fluoridenbehandeling gegeven worden door de tandarts. Dit bevat een hoge dosering fluoride. Fluoride mag niet ingeslikt worden, omdat het botontkalking in de hand werkt.
Via andere methoden is tandglazuur niet te herstellen. Beschadigd tandglazuur zorgt ervoor dat tandbeen bloot komt te liggen. Dit is ten eerste op te merken door gevoelige tandhalzen. Koude en warme dranken geven pijn aan de tanden en kiezen. Ook aanraking kan pijnlijk zijn. De tandarts kan dit behandelen door een fluoridenbehandeling te geven. Soms is er meerdere keren een behandeling nodig. Ook de werking is niet oneindig. Tandpasta tegen gevoelige tandhalzen zorgt voor een verminderde gevoeligheid voor koude en warmte.